Уф-ф тортиб бир иш бошлаш яхши эмас. Аммо, бу мавзу масаласи шунчалар оғир ва мушкулки, 100 йиллик сарқитдан ҳамон қутула олмаяпмиз. Қутула олмаётганимизнинг сабаби эса эътиборсизлик, дангасалик ва ўша “уф-ф”… Davomini o'qish
Bo'lim: Ona tili va Milliy alifbo
Ona tili, Milliy alifbo,Lotin-kirill muammolari
Tilshunos olim: Bunday ona tili ta’limi o’zimizni aldashdan boshqa narsa emas!
Она тили предмети тўла-тўкис тилшунослик фанига айланиб бўлди. Ўқитувчи ҳам, ўқувчи ҳам, ота-оналар ҳам она тили таълими деганда тилшунослик қоидаларини ёдлаш ва уларга доир машқ ва топшириқларни бажаришдан бошқа нарсани тасаввур қила олмайдиган бўлиб қолди. Биринчи планда туриши керак бўлган оғзаки ва ёзма нутқ бўйича саводхонлик, нутқ ва мулоқот маданияти, бой сўз захираси, нотиқлик энг охирги ўринларга тушиб кетди. Davomini o'qish
Ibrohim Haqqul. G’aflat va mutelik irsiymi yoki hirsiy? & Maqsud Asadov. Ona tili — millat ko’zgusi
Давлат тили – миллий маслак ва тафаккур эркинлигининг бош асоси, маънавий юксалишнинг бирдан бир манбаидир. Тил ва руҳ, тил ва мушоҳада, тил ва шахс камоли, тил ва миллат тақдири – буларнинг маъно-мазмунини етарли зайлда тушуна олган киши миллий тилнинг яратувчанлик, халоскорлик куч-қувватига заррача ҳам шубҳаланмайди. Афсуски, халқ, юрт, бутун шахс тарбияси ва тил орасидаги ботиний бирликни идрок айлашга қодир зиёлилар анча озчиликни ташкил қилади. Davomini o'qish
O’zingdan chiqqan baloga… «O’zA minbari» turkumida uch maqola
Гап шундаки, куни кеча аллақайси раҳнамоларининг даъватими, рағбатими билан, бир гуруҳ шахслар Ўзбекистонда рус тилини расмий тил даражасига кўтариш, “Давлат тили ҳақида”ги қонунга ўзгартиш киритиб, унга ўзбек тили каби ҳуқуқий мақом бериш таклифи билан чиқиб бонг урибдилар. Ўрмондаги дарахтларни қийратаётган болтадан омонлик йўқ, чунки унинг сопи ҳам бошқа эмас – ёғоч, деганларидай, ўзимиздан чиққан бу “узбек” зиёлилар ўз ташаббуслари Ўзбекистонда рус тили мавқеини юксалтиришга бел боғлаб (рус тили шунга зорми?), Davomini o'qish
Lotin yozuviga asoslangan oʻzbek alifbosi haqida ishchi guruhning soʻnggi xulosasi
Айни кунларда жамоатчилик, айниқса, ижтимоий тармоқлар фойдаланувчилари ўртасида лотин ёзувига асосланган ўзбек алифбосини такомиллаштириш, айрим ҳарфларга ўзгартириш киритиш борасидаги фикрлар кенг муҳокамаларга сабаб бўлмоқда. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Bir dona mix yoxud chalamullalik «kumir» bo’ldi
Битта ном учун шунча гапми, дейишга шошилманг. Битта нотўғри қўйилган ғишт, битта чириган оғоч эртага бутун бир иморатнинг қулаб тушишига сабабчи бўлиши мумкин… Davomini o'qish
Davr va ona tili ta’limi muammolari. Davra suhbati
“Ma’rifat” газетаси мамлакатимиз ҳаётида рўй бераётган туб ўзгаришлардан келиб чиқиб газетамиз саҳифаларида таълим муаммолари, уларнинг ечими, таълимни такомиллаштиришнинг долзарб масалалари бўйича туркум давра суҳбатлари уюштиришни режалаштирди. Тақдим этилаётган илк суҳбат миллий онг ва тафаккур, миллий руҳ ва дунёқарашни шакллантирувчи она тили таълими масалаларига бағишланади. Davomini o'qish
Millatning nishoni (Milliy yozuvimiz haqida bahs)
Кейинги вақтда миллий ёзувимиз теварагида баҳслар қайта жонланди. Бизга қайси графикага асосланган алифбо маъқул: кириллми ёки лотин? Жамият бу саволга жавобда гўё икки гуруҳга ажралган: бир тараф кириллни ёқласа, бошқаси лотинни маъқул кўраётир. Биз миллий ёзув масаласи ғоят муҳим эканини эътироф этган ҳолда, ундан-да долзарб масала назардан четда қолаётганини таъкидлашни истардик. Хўш, айтинг-чи, ўзбек тилини давлат тили рутбасига муносиб даражада ривож топтира оляпмизми? Ахир, она забонимиз бу мақомни қўлга киритгунча озмунча курашган эдикми?! Davomini o'qish
Qozoqboy Yo’ldosh. O’zlik qo’rg’oni
Ўзбекнинг обрўли журнали “Тафаккур”да давлат тили тўғрисидаги қонуннинг бажарилишига доир муаммолар кўтарилгани жуда хайрли иш бўлди. Негаки, бугун ота тилимизнинг аҳволи ташвишланарли даражага тушиб қолган. Аммо кўнгилда умид сўнмайди. Davomini o'qish
Talant Bek. «Til madrasasi» va tilimiz
Очиғини айтадиган бўлсам “Тенгри таоланинг инояти ила…” “Бобурия”ни маза қилиб, қийналмай ўқийман, тушунаман, англайман. Тилим ғўлдирамайди. Бироқ, бугунги замон тили билан ёзилган, менга ҳамнафас яшаётган баъзи қарорлар, жиноят кодекслари, журнал, газета ё турли чайқовчилик низомлари, “устав”, “фонд”, кўча афишалари ва алламбола шунга ўхшаш ташкилот йўриғларини ўқисам ўқишга қийналаман, гўё бегона лаҳжада сўзлаётганимдек тилим ғўлдираб қолади, тушунмайман Davomini o'qish
Vohid Luqmon. 24 yildan buyon bir o‘zanga tusholmayotgan milliy alifbomizning mukammal bo‘lishini istab
Ўртада айримлар матбуотда, телевидениеда, ижтимоий тармоқларда «Бизга лотин ёзувига асосланган ўзбек алифбоси керакми, йўқми», деган масалани кўтариб, сувни бир лойқалатиб ҳам олди. Яхшики, чувалашмасидан бу гапга нуқта қўйилди: дунё аҳолисининг энг кўп ва энг илғор қисми фойдаланаётган, чорак аср мобайнида ёшларимизнинг тафаккур кўзини очиб келаётган алифбомиздан воз кечиш эмас, балки уни янада мукаммаллаштириб, амалиётда кенг жорий этишимиз керак! Бироқ, шу ўринда савол уйғонади: шунча йилдан буён чўзилиб келаётган бу муаммони қачон узил-кесил ҳал қиламиз? Davomini o'qish
Shahnoza To‘raxo‘jayeva. Daryo tilim, tilim-tilim…“Tafakkur” jurnali savollariga javoblar
Ўзбек тили ҳамон яшаш, келажак авлодга соф ҳолда етиб бориш учун жон-жаҳди билан курашиб ётибди. Аслида тилимизга давлат тили мақоми берилгач бу мавзу ёпилиши, муаммо кун тартибида турмаслиги керак эди…
Davomini o'qish