18 январь куни Қозоғистоннинг Ақтўбе вилоятида йўловчи автобуси ёниб кетиши оқибатида 52 ватандошим фожиали ҳалок бўлди. Бу хабарни эшитган онимдан кўз ўнгимда ёш йигитлар, ҳали энди ҳаёт ва турмуш йўлларининг бошида катта орзулар, умидлар, режалар қуриб турган йигитлар қиёфаси келаверади… келаверади. Мана икки кунки уларнинг бундай даҳшатли ўлим топишларидан юрагим мотамда. Мен уларни — ўша олис Россияга бораётган ва борган ёш йигитчаларимизни Москва аэропортида тўп-тўп бўлиб, атрофга олазарак боқиб турганларини ўз кўзим билан кўрганман. Кўриб қийналганман. Уларнинг пешаналарига қандай тақдир ёзиқлари битилганини билганим учун қийналганман.
Эълон қилинган қурбонлар рўйхатидаги исм-фамилиялар ёнидаги туғилган йил саналарига эътибор беринг: асосан 20-30 ёшлилар. Уларнинг кўпи оила ҳам қурмагани аниқ. Ўша даҳшатли кун автобусда фақат улар эмас, уларнинг орзу ва умидлари эмас, уларнинг оилалари, туғилмаган фарзандлари ҳам ҳалок бўлганини тасввур қилинг. Улар билан экмаган дарахтлари-ю боғлари, улар энг яқин одамларига беришга улгурмаган меҳру муҳаббатлари ҳам кетганини унутманг.
Улар билан ота-онанинг
Ушалмаган орзу-армони,
Туғилмаган набиралару
Белидаги дармони кетди.
Улар билан илк севгининг
бўй чўзмаган дарахти кетди,
Бир чеккада унсиз бўзлаган
Келинларнинг ёш бахти кетди.
Улар билан айтилмаган Сўз,
Меҳр билан чарақлаган Кўз,
Ҳали бўса таъмин тотимаган Лаб,
Ҳали дунё танимаган Қалб
Кетди…
Устоз шоир бир пайтлар армон билан битган эди:
Куй авжида узилмасин тор,
Шеър авжида синмасин калам.
Яшаб булмай умрини зинхор
Бу дунёдан кетмасин одам.
Аммо, ҳаёт ҳақиқати шундан иборатки, умрини яшаб бўлмай одам бу дунёдан кетар экан. Аммо, ҳаёт ҳақиқати қанчалик аччиқ бўлмасин, инсон ўлими алалоқибат кичик бир оламнинг: ўша одам орзулари, қилмоқчи бўлган ишлари, ниятлари оламининг ўлими ҳамдир. Биз Аллоҳ ҳукмини олдида бош эгганда, мана шу олам ҳақидаям ўйлашни унутмайлик.
Бугун кечагина катта умидлар билан фарзандини чет элга кузатган ўнлаб хонадонларга мотам кириб келди. Бобо-ю момолар, ота-оналар, ака-укалар, опа-сингиллар, фарзандлар юрагига мотам кириб келди. Қаердадир севган йигитининг ҳалок бўлганини эшитган бир қиз ҳаммадан бекиниб, ушалмаган орзулари учун йиғлайди. Уларнинг ҳаммасига ҳамдард бўлайлик. Қурбон бўлганлар ҳақига Қуръон тиловат қилайлик. Уларни меҳрибон Аллоҳ ўз раҳматига олсин. Инна лиллаҳи ва илаҳи рожиун
Хуршид Даврон
18 yanvar kuni Qozog‘istonning Aqto‘be viloyati Irg‘iz tumanida yo‘lovchi avtobusi yonib ketishi oqibatida 52 vatandoshim fojiali halok bo‘ldi. Bu xabarni eshitgan onimdan ko‘z o‘ngimda yosh yigitlar, hali endi hayot va turmush yo‘llarining boshida katta orzular, umidlar, rejalar qurib turgan yigitlar qiyofasi kelaveradi… kelaveradi. Mana ikki kunki ularning bunday dahshatli o‘lim topishlaridan yuragim motamda. Men ularni — o‘sha olis Rossiyaga borayotgan va borgan yosh yigitchalarimizni Moskva aeroportida to‘p-to‘p bo‘lib, atrofga olazarak boqib turganlarini o‘z ko‘zim bilan ko‘rganman. Ko‘rib qiynalganman. Ularning peshanalariga qanday taqdir yoziqlari bitilganini bilganim uchun qiynalganman.
E’lon qilingan qurbonlar ro‘yxatidagi ism-familiyalar yonidagi tug‘ilgan yil sanalariga e’tibor bering: asosan 20-30 yoshlilar. Ularning ko‘pi oila ham qurmagani aniq. O‘sha dahshatli kun avtobusda faqat ular emas, ularning orzu va umidlari emas, ularning oilalari, tug‘ilmagan farzandlari ham halok bo‘lganini tasvvur qiling. Ular bilan ekmagan daraxtlarui-yu bog‘lari, ular eng yaqin odamlariga berishga ulgurmagan mehru muhabbatlari ham ketganini unutmang.
Ular bilan ota-onaning
Ushalmagan orzu-armoni,
Tug‘ilmagan nabiralaru
Belidagi darmoni ketdi.
Ular bilan ilk sevgining
bo‘y cho‘zmagan daraxti ketdi,
Bir chekkada unsiz bo‘zlagan
Kelinlarning yosh baxti ketdi.
Ular bilan aytilmagan So‘z,
Mehr bilan charaqlagan Ko‘z,
Hali bo‘sa ta’min totimagan Lab,
Hali dunyo tanimagan Qalb
Ketdi…
Ustoz shoir bir paytlar armon bilan bitgan edi:
Kuy avjida uzilmasin tor,
She’r avjida sinmasin kalam.
Yashab bulmay umrini zinxor
Bu dunyodan ketmasin odam.
Ammo, hayot haqiqati shundan iboratki, umrini yashab bo‘lmay odam bu dunyodan ketar ekan. Ammo, hayot haqiqati qanchalik achchiq bo‘lmasin, inson o‘limi alaloqibat kichik bir olamning: o‘sha odam orzulari, qilmoqchi bo‘lgan ishlari, niyatlari olamining o‘limi hamdir. Biz Alloh hukmini oldida bosh egganda, mana shu olam haqidayam o‘ylashni unutmaylik.
Bugun kechagina katta umidlar bilan farzandini chet elga kuzatgan o‘nlab xonadonlarga motam kirib keldi. Bobo-yu momolar, ota-onalar, aka-ukalar, opa-singillar, farzandlar yuragiga motam kirib keldi. Qayerdadir sevgan yigitining halok bo‘lganini eshitgan bir qiz hammadan bekinib, ushalmagan orzulari uchun yig‘laydi. Ularning hammasiga hamdard bo‘laylik. Qurbon bo‘lganlar haqiga Qur’on tilovat qilaylik. Ularni mehribon Alloh o‘z rahmatiga olsin. Inna lillahi va ilahi rojiun
Xurshid Davron
