Эй, дил! На битмас хазинасан, на давосиз дард. Дедиларки, кўздан йироқ кўнгилдан йироқ. Дедимки, кўнгилдаги кўздан йироқ бўлса не наф? Дўст деб аччиқ гапирганга эмас, аччиқни ширин гапирганга айтилади…

МАВЛОНО ЖАЛОЛИДДИН РУМИЙ
ҲИКМАТЛАР

  Тилингдан олдин қалбингни тарбия қил. Чунки сўз қалбдан келиб, тилдан чиқади.

  Эй, дил! На битмас хазинасан, на давосиз дард.

  Минг йил ўқисаму, мендан «нимани билдинг», деб сўрасалар, «ҳаддимни билдим» дейман.

  Дедиларки, кўздан йироқ кўнгилдан йироқ. Дедимки, кўнгилдаги кўздан йироқ бўлса не наф?

  Ишқ азоби тортмаган юрак ё телбанинг, ё мурданинг юрагидир.

Эй, ёр! Биз ишқ узумининг шингиллари эдик-ку! Бошқа шишаларга шароб бўлибмиз, бошқа хаёлларда ҳароб бўлибмиз.

Гулнинг гўзаллиги уруғидан; инсоннинг ҳусни эса қалбидандир.

Кўнглингни покламабсан-ку, тинмай таҳорат олганинг нимаси?!

  Одамлар суратини безатса, сен сийратингни беза. Одамлар бошқалар айбидан сўз очса, сен ўз қусурингни ўйла.

Поктийнат кишилар суҳбатидан баҳраманд бўлмоқ, подишоҳлар бошига тож бўлмоқдан афзалдир.

Ҳожат эмас, ҳаммасини сўзла баён қилмоққа, бир боқмоқ минг сўздан яхшидир англаганга.

Ўйларинг сўзларингга, сўзларинг феълингга, феълинг тақдирингга нуқс этади. Гўзал ўйла, гўзал яша.

  Ҳар ҳолни хайр, ҳар кечани қадр, ҳар келганни Ҳизр бил.

  Инсон табассуми билан тарбиясини, нимага кулгани билан савиясини намоён қилади.

Эй, дўст! Мен Мажнун эмасман, аммо чақирсанг чўли биёбонга боришга ҳам тайёрман.

Кўнгил боғ, кўзлар булутдир. Булут йиғласа боғлар яшнагай.

Шамдек ёш тўк, кўнгил уйинг чароғон бўлсин.

Биз севсак гар, ер бўламиз, биз севсак гар, сел бўламиз. Биз севсак гар, лол бўламиз, биз севсак гар, жон бўламиз.

Модомики, ҳамманинг гуноҳини бекитолмайсан, ўз кўзингни юмиб қўя қол.

Дили ва тили бир бўлмаган инсон юз тилни билса ҳам тилсиз саналгай.

Бизни билган билади, билмаган ўзи билади.

Дўст деб аччиқ гапирганга эмас, аччиқни ширин гапирганга айтилади.

Дунё тузоқдир, дони ҳою-хавасдир.

Гўзал кунлар келишини кутма. Унга томон бормоғингни унутма.

Китоб ўқишдан олдин ўзимизни ўқишни ўрганайлик.

Ҳаёт уйқудир, ўлимла уйғонур инсон. Сен шошил, ўлмасдан аввал уйғон.

Ғайратинг қанотингдир.

Адолат дарахтни суғормоқ, зулм эса тиканга сув тўкмоқдир.

Маъруфжон Йўлдошев таржимаси

MAVLONO JALOLIDDIN RUMIY
HIKMATLAR

Tilingdan oldin qalbingni tarbiya qil. Chunki so’z qalbdan  kelib, tildan chiqadi.

Ey, dil! Na bitmas xazinasan,  na davosiz dard.

Ming yil o’qisamu, mendan  «nimani bilding», deb so’rasalar, «haddimni bildim» deyman.

Dedilarki, ko’zdan yiroq  ko’ngildan yiroq. Dedimki, ko’ngildagi ko’zdan yiroq bo’lsa ne naf?

Ishq azobi tortmagan yurak yo  telbaning, yo murdaning yuragidir.

Ey, yor! Biz ishq uzumining  shingillari edik-ku! Boshqa shishalarga sharob bo’libmiz, boshqa xayollarda harob bo’libmiz.

Gulning go’zalligi urug’idan;  insonning husni esa qalbidandir.

Ko’nglingni poklamabsan-ku,  tinmay tahorat olganing nimasi?!

Odamlar suratini bezatsa,  sen siyratingni beza. Odamlar boshqalar aybidan so’z ochsa, sen o’z qusuringni o’yla.

Poktiynat kishilar  suhbatidan bahramand bo’lmoq, podishohlar boshiga toj bo’lmoqdan afzaldir.

Hojat emas, hammasini so’zla  bayon qilmoqqa, bir boqmoq ming so’zdan yaxshidir anglaganga.

O’ylaring so’zlaringga,  so’zlaring fe’lingga, fe’ling taqdiringga nuqs etadi. Go’zal o’yla, go’zal yasha.

Har holni xayr, har kechani  qadr, har kelganni Hizr bil.

Inson tabassumi bilan  tarbiyasini, nimaga kulgani bilan saviyasini namoyon qiladi.

Ey, do’st! Men Majnun emasman,  ammo chaqirsang cho’li biyobonga borishga ham tayyorman.

Ko’ngil bog’, ko’zlar bulutdir.  Bulut yig’lasa bog’lar yashnagay.

Shamdek yosh to’k, ko’ngil uying  charog’on bo’lsin.

Biz sevsak gar, yer bo’lamiz, biz  sevsak gar, sel bo’lamiz. Biz sevsak gar, lol bo’lamiz, biz sevsak gar, jon bo’lamiz.

Modomiki, hammaning   gunohini bekitolmaysan, o’z ko’zingni yumib qo’ya qol.

Dili va tili bir bo’lmagan  inson yuz tilni bilsa ham tilsiz sanalgay.

Bizni bilgan biladi,   bilmagan o’zi biladi.

Do’st deb achchiq gapirganga  emas, achchiqni shirin gapirganga aytiladi.

Dunyo tuzoqdir, doni  hoyu-xavasdir.

Go’zal kunlar kelishini kutma.  Unga tomon bormog’ingni unutma.

Kitob o’qishdan oldin  o’zimizni o’qishni o’rganaylik.

Hayot uyqudir, o’limla uyg’onur  inson. Sen shoshil, o’lmasdan avval uyg’on.

G’ayrating  qanotingdir.

Adolat daraxtni sug’ormoq, zulm esa tikanga suv to’kmoqdir.

Ma’rufjon Yo’ldoshev tarjimasi