Adib asarlari, tarjimalari, hamda o'zbek va jahon adabiyotidan namunalar
O’zbek va dunyo adabiyoti namunalari
13 июнь — таниқли португал шоири Фернандо Пессоа туғилган кунСевимли шоирларимдан бирига айланган Фернандо Пессоа шеърларидан бир нечасини 40 йилча аввал таржима қилганман. Орадан шунча вақт ўтиб ёш шоир Мирзоҳид Музаффарнинг Пессоа шеърларини ўзбек тилига таржима қилганидан беҳад хурсанд бўлдим. Davomini o'qish
11 июнь — Атоқли япон адиби Ясунари Кавабата таваллуд топган кунНобел маърузалари орасида Ясунари Кавабатанинг нутқи бошқаларникидан тамомила ажралиб туради, шунинг учун бу нутқни жаҳон тафаккур аҳли жуда қадрлайди. Ундан япон миллий тафаккури, маданияти ва маънавиятининг бутунлиги, яхлитлиги қайдан эканлигини билиб олса бўлади. Бу бутунлик бадиий тафаккурдаги узвийлик, давомийлик ва собитликдандир. Ҳар бир зиёли ўз халқи тафаккури ва маданияти ҳолатини айни шу мезонлардан туриб баҳолай олиши керак. Davomini o'qish
1968 йили Ясунари Кавабата Нобель мукофотини қабул қилиб олган маросимда сўзлаган нутқини (бу нутқ кейинчалик «Япония ўзлиги билан гўзал» номи остида эссе сифатида эълон қилинган) тўлалигича ўзи мансуб халқ руҳониятининг асоси бўлган қадимий япон шеъриятига бағишлади. Davomini o'qish
Нафақат рус адабиёти ва илм-фани, балки жаҳон маданияти тарихида ўчмас из қолдирган таниқли шоир Николай Гумилёв, машҳур шоира Анна Ахматова ва атоқли этнограф, туркшунос олим Лев Гумилёв бир оиланинг аъзолари эди. Уларнинг ҳар бири ҳақида ёзилган асарларнинг ўзидан улкан кутубхона ташкил этса бўлади. Уларни оилавий ришталар билан баробар шеър деган юксак тушунча ҳам боғлаб туради.Бугун сизни жаҳон шеъриятининг олтин дафтарига номлари қайд этилган шоирлар мушоирасига даъват этамиз Davomini o'qish
7 июнь – атоқли турк адиби Ўрхон Помуқ таваллуд топган кун Мен энди ўликман, қудуқнинг ичидаги бир жасад. Охирги бор нафас олганимга, юрагимнинг тўхтаганига кўп вақт бўлди. Бироқ, олчоқ қотилимдан бошқа ҳеч ким бошимга нималар тушганини билмайди. У разил мени ўлдирганига тўла ишонч ҳосил қилиш учун, аввал нафас олишимга ва томиримнинг уришига қулоқ тутди, сўнгра кўксимга бир тепди–да қудуққа ташлади… Davomini o'qish
6 июнь — Буюк олмон адиби Томас Манн таваллуд топган кун.Шунга қарамасдан дўстлигимиз қанчалик мукаммал ривожланмасин, икковлон меҳмонхонани тарк этаётганимизда ҳам, бир-биримизни кўргани борганимизда ҳам биз шунчалик ишончли, инсофли ва тўғри эдик, шунда ҳам, барибир орамизда кўпинча нимадир рўй берардики, бу ўзига хос муносабатимиздаги улуғвор совуқликка қараганда уч карра ўзгача бўлиши лозим эди… Davomini o'qish
6 июн — Буюк рус шоири Александр Пушкин таваллуд топган кун.Исён руҳида яратилган бир қатор шеърлари учун Пушкин қувғинга учрайди. Подшо уни бир вақтлар Радишчев сургун қилинган узоқ Сибирга юбормоқни режалаштиради. Чаадаев, Жуковскийлар аралашуви туфайли Пушкин Екатеринославга сургун қилинади. Кейинчалик шоирга генерал Раевскийлар оиласи билан Кавказга кетишга рухсат берилади (1820). Пушкин у жойдан Гурзуф, Кишенёв ва Одессага боради. Жанубга сургун қилиниши Пушкинга ҳақиқий шарқона ҳаёт тарзи ва унинг жонли манзаралари билан танишишга имкон беради. Davomini o'qish
Буюк рус шоирининг таваллуд куни муносабати билан унинг асарлари асосида Ўзбекистон радиосида тасмага туширилган радиоасарларни тақдим этамиз. Davomini o'qish
Пушкиннинг Шарқ олами, Ислом дини ва Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган илиқ муносабати замондошларини ҳайратлантирарди. Дўстлари уни: “Муҳаммаднинг ҳаворийси” деб аташарди. Шоир шарқона одоб-ахлоқ фазилатларини акс эттириб, “Боқчасарой фонтани” асарини ёзди. Шундан сўнг унинг Ислом ва Қуръон, Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган ҳурмат-эътибори янада ортиб борди. Бу муҳаббат шоирнинг “Қуръонга тақлид” асарини таълиф этишига сабаб бўлди Davomini o'qish
5 июн — буюк озарбайжон шоири Микойил Мушфиқ таваллуд топган кун.Худди бизнинг Усмон Носирга ҳам ижоди, ҳам тақдири билан ўхшаш Мушфиқ янги озарбайжон шеъриятига чақиндек чақнаб кирган. Худди Усмон Носирдек ўша давр ёшларининг севимли шоирига айланган, қисқа ҳаёти ва фаолияти мобайнида нафақат озарбайжон, балки умумтурк адабиётининг хазинасидан муносиб ўрин олишга арзигулик асарлар ёзган. Худди Усмон Носирдек зуғумкор советлар тузуми томонидан қатл этилган. Davomini o'qish
5 июнь — Федерико Гарсиа Лорка таваллуд топган кун Лорканинг хоки туроби қаердалигини ҳеч ким билмайди. Аммо унинг ўқлар тешган жасади шоир севган ватан тупроғида ва мабодо кун келиб ўша жой топилса, мабодо кун келиб қабр устига хотира тоши қўйиладиган бўлса, мен шу тошга бошқа бир улуғ шоир, масофа билан ўлчанганда Испаниядан жуда йироқда бўлган юртнинг фарзанди – ўзбек Алишер Навоийнинг ушбу сатрларини ёздирган бўлардим: “…туфроқ ила тенг ўлмишам… Davomini o'qish