Nobelga kim munosib yoki nufuzli mukofot tarixiga bir nazar

Ashampoo_Snap_2016.09.28_14h56m50s_003_.pngБундан роппа-роса 115 йил аввал  (1901 йил 10 декабрь куни)  илк Нобель мукофотини топшириш маросими бўлган эди

   Адабиёт соҳасидаги Нобел мукофотига муносабат турлича. Мисол учун, Нобел мукофотига кўпинча Европа ва АҚШ ёзувчилари муносиб топилади. Мингйиллик адабий анъаналарга эга бўлган Осиёдан, қолаверса, Африкадан лауреатликка эришган ёзувчилар ниҳоятда кам фоизни ташкил этади. Россиялик танқидчи В.Кожиновнинг фикрича, баъзи-баъзида осиёлик ва африкалик ёзувчиларнинг мукофотга лойиқ деб топилаётгани мукофотнинг халқаро мақомга эга эканини кўз-кўзлаш учун қилинаётган кўзбўямачиликдай гап. Дарҳақиқат, ғарблик адиблар орасида скандинавияликлар, хусусан, финляндиялик, норвегиялик, швеция ва даниялик Нобел мукофоти соҳиблари ҳам мутлоқ кўпчиликни ташкил этади.. Davomini o'qish

Chingiz Aytmatov. Sarvqomat dilbarim. Qissaning 3-qismi

09  Чингиз Айтматов таваллуд топган кун олдидан

Уни танидим. Бу йўл тузатувчи уста, довонда машинани шатакка олганимда учрашган ўша Бойтемир эди. Мен жуда уялиб кетдим, лекин шунга қарамай, севиндим ҳам, энди узр сўраб, ташаккур изҳор этмоқчи бўлиб оғиз жуфтлаган ҳам эдимки, шу пайт полга бир нима тарақлаб тушди. Мен қайрилиб қарадим ва елкаларимдан улкан тош босиб тургандек ўрнимдан хиёл кўтарилдим. Остонада, сочилиб ётган ўтинлар олдида тошдек серрайиб қотиб қолган Асал турарди. Davomini o'qish

Eng zavqli mashg’ulot – qalbingni tozalash…Taniqli shoir Eshqobil Shukur bilan suhbat

Ashampoo_Snap_2016.12.03_01h26m44s_005_.pngИнсон доимо ўз қалбига йўл излайди. Азалдан шундай бўлган. Бу гўё худони излаш каби улуғ ҳодиса. Ўз қалбига йўл тополган одам худони ҳам топади. Бу йўл турлича бўлиши аниқ. Аслида шеърият ҳам инсоннинг ўз қалбига йўл излаши, ўзини кашф этиши билан боғлиқ ҳодиса. Жаҳон мумтоз шеъриятини кузатсангиз, бу жараён турлича содир бўлганига гувоҳ бўласиз. Davomini o'qish

Chingiz Aytmatov. Sarvqomat dilbarim. Qissaning 2-qismi

045 Чингиз Айтматов таваллуд топган кун олдидан

      Бу бахтсизликка қандай йўлиқиб қолганимни ҳозир қайтадан баён этиш анча мушкул. Ҳаммаси аралаш-қуралаш бўлиб, чигаллашиб кетди… Ўзим-ку, биламан-а, аммо бундан нима фойда… Davomini o'qish

Sakkokiy. Tanlangan asarlar & Mashhura Hasanova. Sokkokiy (Sayroniymi? Sabroniy?!)

Ashampoo_Snap_2016.04.16_19h02m52s_001_.png     Саккокийнинг ижоди, хусусан, Мирзо Улуғбек подшоҳлик қилган даврда (1409-1449) камол топди. Маълумки, бу даврда Самарқанд пойтахт сифатида барча илм ва адабиёт аҳлини ўзида жамлаган эди. Саккокий шулар жумласидан бўлиб, ғазалнависликда санъаткорлик маҳоратини яхши эгаллаб, ўзбек қасидачилигининг асосчиларидан бири бўлди… Davomini o'qish

Chingiz Aytmatov. Sarvqomat dilbarim. Qissaning 1-qismi

002 Чингиз Айтматов таваллуд топган кун олдидан

   …Буларнинг ҳаммаси ҳеч кутилмаганда юз берди. Ўша кезларда мен моторлаштирилган қисмда ҳарбий хизматни ўтаб бўлиб, армиядан эндигина қайтиб келган эдим. Ҳарбий хизматга боргунимча ўн йилликни тамомлаб, шофёрлик қилардим. Davomini o'qish

Iroda Umarova. Shu go’zal lahzada olislardasiz…

Ashampoo_Snap_2016.08.24_16h19m39s_003a.png     Ирода қачон шеър ёза бошлаганини билмайман, аммо “Худоники эдим” шеъридаги “Илдизимда сўзнинг мазасини сездим” сатри кўп нарсани айтади. Мен шу ерда яна бир марта ўша “Сўз – илоҳий” эканлигига амин бўлдим. Чунки умри Сўз билан, Сўзни суйиб, Сўздан куйиб ўтган юзлаб, минглаб шоирлар, ёзувчилар бордир. Davomini o'qish

Ahmad A’zam. Kerosinchiroq yog’dusi.

Ashampoo_Snap_2016.12.03_21h37m27s_001_.png    Ҳозир биламан, бу йўлимни ўша керосинчироқнинг хира ёруғида ўқиган китобларим ёриштириб турган. Ўқитувчимиз дарсликда ёзилганларни зўр гапириб бергани учун ўзи адабиётдек туюлар, кийинишию юриш-туришларигача ҳурмат уйғотар эди. Davomini o'qish

Baxtiniso Mahmudova. Yangi she’rlar

Ashampoo_Snap_2016.12.02_02h44m05s_001_.png    Неча вақтдан бери Бахтинисо шеърларини кутиб юрдим. Ўша Тошкентда даво излаб келган кунларида шеърларини эълон қилганимдан буён кутаман.  Унга » бирор марта «Шеър юборинг» деб ёзмадим. Фақат кутдим. Унинг Тошкент журналларида босилаётган ҳиссиз шеърларга ўхшамаган шеърларини кутдим. Бугун, ниҳоят, шоира қизимдан мактуб олдим: Davomini o'qish

Nodar Dumbadze. Ko’rnamak

Ashampoo_Snap_2016.12.03_15h52m36s_004_.png   Адабиёт қизиқ нарса-да! Яхши ёзувчи ёки яхши бир асар, орадан қанча йил ўтмасин, оҳанрабодай ўзига чорлаб тураверади. Мен учун ана шундай адиблардан бири – машҳур грузин адиби Нодар Думбадзе.  Эҳтимол, унинг бир неча асарини (“Абадият қонуни”, “Оқ байроқлар”, “Кукарача”, “Ҳелладос”) ўзбек тилига ўгирганим туфайли бу ёзувчига асир бўлиб қолгандирман. Думбадзе дунёдан ўтганига қарийб чорак аср бўляпти, лекин у менга ҳамон ғойибона ҳамроҳ, суҳбатдош. Davomini o'qish

Nodir Jonuzoq: Inson ko’nglidan ulug’ hilqat bormi?!

Ashampoo_Snap_2016.12.01_21h29m39s_008_.png    Адабиётнинг бош вазифаси – инсонни қалбан тозалаб, руҳан нурлантириш экан, шеърият ҳам мана шу эзгу ғоядан чекинолмайди. У гоҳ туйғу, гоҳ фикр, гоҳ онгости сезимларимизга таъсир ўтказиш орқали вазифасини бажараверади. Davomini o'qish

Maqsuda Ergasheva. Hazrat Navoiyning «bir bog’ somoni»

Ashampoo_Snap_2016.12.01_17h59m08s_006_.png   Ҳазрат Навоийнинг ижод уммони ичра шундай жавоҳирлар борки, улардан на кўз, на кўнгил узолмайсиз. У киши кўз олдимиздаги бир сариқ япроқ ёки бир боғ сомондан шундай ташбеҳлар яратадики, кўриб турганимиз оддий олам илоҳий оламга айланиб, сизни жаннатий маъволарга олиб кетади. Davomini o'qish