Ҳалима Аҳмедованинг шеърлари ҳам оҳорли ўхшатишларга бойлиги, турли таққослашларга тўлалиги билан мафтун этади.Унинг шеърларида ўхшатиш, қиёс қўлланмаган сатр йўқ. Бу қиёс, ўхшатишлар янги, оҳорлилиги баробарида, чуқур, теран маъноларни мужассамлаштиради (Абдулла Улуғовнинг «Ҳур гулсан,ҳаёт» мақоласидан. Мақолани мана бу саҳифада ўқинг).

Ҳалима АҲМАД
СЕН БОРСАН

Ҳалима Аҳмедова – 1960 йил 1 октябрда Бухоро вилояти (ҳозирги Навоий вилояти) Қизилтепа туманидаги Пўлот қилоғида таваллуд топган. 1983 йилда ТошДУ (ҳозирги ЎзМУ)нинг филология факултетини тамомлаган. Шоиранинг илк китоби 1986 йили “Кўзимнинг тили” номи билан чоп этилган. Кейинчалик 1987 йили “Тунги марваридгуллар”, 1996 йили “Эрк даричаси”. 2005 йили “Тийрамоҳ”, 2007 йили “Афсун”, 2008 йили “Умид сояси”, 2011 йили “Нигоҳ қибласи”, 2012 йили “Шафақ ибодати” сингари китоблари нашр этилган.

СЕН БОРСАН

Биламан, сен борсан,
Ҳар бир хазоннинг
Майин шивирида, ғамгин нозида.
Сени чақираман манзилсиз шамол
Ва озод ёмғирнинг хуш овозида.

Баҳорнинг сарғайган ёди ичидан
Ниманидир излаб чарчамас қуёш.
Мен эса бир тола нур чақмоғида
Нодон юрагимни фош қиламан, фош.

Сен борсан,
Қуриган нозбўй шохчасин
Ҳидлаётган туннинг димоғида жим.
Тупроқ нафасида, осмон оҳида
Жонимни пайпаслаб қўяётган ким?

Чертаман умиднинг даричасини
Кўнглимнинг хиноли бармоғи билан
Дунё суратини безагим келар.
Дилни ёшартирган ишқ доғи билан.

Сен борсан, боғлардай хаёл сурасан,
Мушкингдан энтикиб кетади ҳаво.
Кўзимни негадир ачиштиради
Кузнинг томоғига тиқилган видо.

Сен борсан…

2

Сувлар маъюс тортди,
Сўлган ялпизнинг
Хотирасин олиб кетди олисга.
Сувлардан ажралиб қолган соғинчни
Юпатиб тўлдирдим ям-яшил ҳисга.

Аммо вужудимнинг томирларида
Эмаклаб чарчади бетаскин ҳаёт
Овоз бер, қайдасан, қўлларингни чўз,
Ўзимни қайтадан айлайин бунёд.

Бемажол қоқсуяк бармоқларимда
Адашиб кетади кунлар саноғи.
Ўчиришга шайдир қайсар шамоллар
Қорачиғимдаги илинж чироғин…

Сен борсан, дарахтлар орзусидай пок,
Ҳар бир ҳужайрамда жимирлар само.
Сен борсан,
Дарёни ҳўплаган булутлар билан
Ёдимга шудрингдай тушасан гўё.

Ёмғир товушида сенинг қадаминг
Юрагим зарбига кетар қовушиб.
Ўзимни ўзимга таништириб қўй,
Хазонлар ичида кетмай адашиб…

Сен борсан…

3

Кўксимни тонгларга тўлдирган эдинг,
Кечир, уни тунга сотганим учун
Бугун исён қилар,
Ғавғо кўтарар,
Тонгни топиб бер деб дилимдаги хун.

Кузакнинг сарғайган китобин ўқиб
Гоҳо хушёр тортдим, гоҳ ўздан тондим.
Дарёларнинг тиниқ кулгуси билан
Умримни мен сенга қаттиқ ишондим.

Сен борсан,
Жонимга нур таралади,
Юрагим қиқирлар қизалоқ мисол.
Дарахт учидаги япроқдек дейман:
Тўкилиш қиссасин айтиб бер, шамол.

Офтоб жилмаяди. Хўрсинади куз
Ғариб мусичанинг таронасидай.
Яна дейман, дунё сени маст қилар
Қалбимда чайқалган миллион йиллик май.

Сен борсан, ишқимнинг кўзи мунаввар,
Осмон Мажнун бўлар, Лайли бўлар ер.
Сен борсан, муборак қўлларинг билан
Кўксимга сен яна тонгни экиб бер.

4

Осмон гумбазида недир чарақлар.
Гарчи силлам йўкдир, нигоҳим равшан.
Сарғайган фаслнинг қоқ ўртасида
Кўнглимнинг ичида барқ урар гулшан.

Сен борсан,
Руҳимда уйғонар жунун,
Йиғиштирдим синган бўлакларимни.
Куламан, боғларда ўйнаса шамол
Кийганча ёшлигим кўйлакларини.

Мен боққан кўзгуда яшилдир олам
Ва тундан ажратиб олдим ўзимни.
Болдан ҳам тотлироқ ширин дард мавжи
Ишқ билан суғорди яна кўзимни.

Сен борсан,
Қўрқмасман қайғудан, куздан
Тарк этди дилимни хазонваш титроқ.
Тушкун Ҳалимани енгдим сен билан
Мен ҳозир ошиққа ўхшайман кўпроқ.

Сен борсан, ишқ ҳақи ибодат учун
Хазонлар шошилиб солар жойнамоз.
Учиб кетаётган қушлар кўксидан
Кўксимга қуйилар сен берган овоз.

Сен борсан…

ТИРИКЛИК ТАРОНАСИ

Ёмғир куйлар ёлғизликнинг таронасини,
Куз қунишар, ела бошлар кўкси нам шамол.
Тумшуғида бир дона хас, эзгин мусича
Деразамнинг олдида жим суради хаёл.

Ҳўл қаноти парвоз ишқин соғинган балки
Балки уни ёмғир ҳиди айлагандир маст.
Менга ишонч гултожидай кўринди бирдан
Мусичанинг тумшуғида титраб турган хас.

…Ногоҳ сездим мен ҳам кузга айланганимни
Хазон бўлиб кулганида заҳарханда ғам,
Ишончимни йўқотгандим ва эдим ожиз
Қанотлари сувга бўккан мусичадан ҳам.

Ва ёдимнинг боғларида куйган куй янглиғ
Ишончсиз ва бемор ишқни яна тингладим.
Мени мазах қилиб турган дунё олдида
Ёмғирларни ёмон кўриб, севиб йиғладим…

Бўшлиқ кўрдим фаслларнинг айланишида
Энг сўнгги ишончдан жудо бўлган чоғ.
Йиқилдим.
Шифокор бош чайқаб деди:
— Юрагингда чуқур доғ бор, жуда ёмон доғ…

—     Ҳа, биламан, — дедим, — бир номарднинг оёқ изи бу…
    Ва бу ўша ишончимни ўлдирган куннинг
    Қўлларидан карахт бўлиб ичганим жоду…

Мен ишончни соғинганман худди баҳорга
Ичиккан қалдирғоч кўзлари каби
Мен биламан ёмғирларнинг остида маҳзун
Ниманидир қўмсаяпти кузакнинг қалби…

Мен ўша қалб билан кўрдим балки оламни,
Гарчи қисмат неларгадир кўрмади лойиқ.
Дилимдаги доғ рангида безаб умримни
Яшаяпман, сездингизми сиз ҳам, халойиқ…

Йўқолгандим ишончсиз ва бенаво тунда,
Охир топди
Ҳакдан келган бир нафас мени.
Қулаб кетган жарликлардан судраб чиқарди,
Мусичанинг тумшуғида турган хас мени

Ва руҳимнинг чексиз кузги далаларига
Шодлик, ишонч уруғини экдим бирма-бир.
Юрагимда ёниб турган ўша доғ ҳақи
Афсонага айлантирай умримни ахир.

Ёмғир куйлар тирикликнинг таронасини
Куз яйрайди, чайқалади дарахтлар сармаст.
Мени қарздор қилиб қўйдинг ҳаёт олдида —
Мусичанинг тумшуғида титраб турган хас.

Манба: «Гулистон» журнали, 2015/5

Halima AHMAD
SEN BORSAN

Halima Ahmedova – 1960 yil 1 oktyabrda Buxoro viloyati (hozirgi Navoiy viloyati) Qiziltepa tumanidagi Po’lot qilog’ida tavallud topgan. 1983 yilda ToshDU (hozirgi O’zMU)ning filologiya fakultetini tamomlagan. Shoiraning ilk kitobi 1986 yili “Ko’zimning tili” nomi bilan chop etilgan. Keyinchalik 1987 yili “Tungi marvaridgullar”, 1996 yili “Erk darichasi”. 2005 yili “Tiyramoh”, 2007 yili “Afsun”, 2008 yili “Umid soyasi”, 2011 yili “Nigoh qiblasi”, 2012 yili “Shafaq ibodati” singari kitoblari nashr etilgan.

SEN BORSAN

Bilaman, sen borsan,
Har bir xazonning
Mayin shivirida, g’amgin nozida.
Seni chaqiraman manzilsiz shamol
Va ozod yomg’irning xush ovozida.

Bahorning sarg’aygan yodi ichidan
Nimanidir izlab charchamas quyosh.
Men esa bir tola nur chaqmog’ida
Nodon yuragimni fosh qilaman, fosh.

Sen borsan,
Qurigan nozbo’y shoxchasin
Hidlayotgan tunning dimog’ida jim.
Tuproq nafasida, osmon ohida
Jonimni paypaslab qo’yayotgan kim?

Chertaman umidning darichasini
Ko’nglimning xinoli barmog’i bilan
Dunyo suratini bezagim kelar.
Dilni yoshartirgan ishq dog’i bilan.

Sen borsan, bog’larday xayol surasan,
Mushkingdan entikib ketadi havo.
Ko’zimni negadir achishtiradi
Kuzning tomog’iga tiqilgan vido.

Sen borsan…

2

Suvlar ma’yus tortdi,
So’lgan yalpizning
Xotirasin olib ketdi olisga.
Suvlardan ajralib qolgan sog’inchni
Yupatib to’ldirdim yam-yashil hisga.

Ammo vujudimning tomirlarida
Emaklab charchadi betaskin hayot
Ovoz ber, qaydasan, qo’llaringni cho’z,
O’zimni qaytadan aylayin bunyod.

Bemajol qoqsuyak barmoqlarimda
Adashib ketadi kunlar sanog’i.
O’chirishga shaydir qaysar shamollar
Qorachig’imdagi ilinj chirog’in…

Sen borsan, daraxtlar orzusiday pok,
Har bir hujayramda jimirlar samo.
Sen borsan,
Daryoni ho’plagan bulutlar bilan
Yodimga shudringday tushasan go’yo.

Yomg’ir tovushida sening qadaming
Yuragim zarbiga ketar qovushib.
O’zimni o’zimga tanishtirib qo’y,
Xazonlar ichida ketmay adashib…

Sen borsan…

3

Ko’ksimni tonglarga to’ldirgan eding,
Kechir, uni tunga sotganim uchun
Bugun isyon qilar,
G’avg’o ko’tarar,
Tongni topib ber deb dilimdagi xun.

Kuzakning sarg’aygan kitobin o’qib
Goho xushyor tortdim, goh o’zdan tondim.
Daryolarning tiniq kulgusi bilan
Umrimni men senga qattiq ishondim.

Sen borsan,
Jonimga nur taraladi,
Yuragim qiqirlar qizaloq misol.
Daraxt uchidagi yaproqdek deyman:
To’kilish qissasin aytib ber, shamol.

Oftob jilmayadi. Xo’rsinadi kuz
G’arib musichaning taronasiday.
Yana deyman, dunyo seni mast qilar
Qalbimda chayqalgan million yillik may.

Sen borsan, ishqimning ko’zi munavvar,
Osmon Majnun bo’lar, Layli bo’lar yer.
Sen borsan, muborak qo’llaring bilan
Ko’ksimga sen yana tongni ekib ber.

4

Osmon gumbazida nedir charaqlar.
Garchi sillam yo’kdir, nigohim ravshan.
Sarg’aygan faslning qoq o’rtasida
Ko’nglimning ichida barq urar gulshan.

Sen borsan,
Ruhimda uyg’onar junun,
Yig’ishtirdim singan bo’laklarimni.
Kulaman, bog’larda o’ynasa shamol
Kiygancha yoshligim ko’ylaklarini.

Men boqqan ko’zguda yashildir olam
Va tundan ajratib oldim o’zimni.
Boldan ham totliroq shirin dard mavji
Ishq bilan sug’ordi yana ko’zimni.

Sen borsan,
Qo’rqmasman qayg’udan, kuzdan
Tark etdi dilimni xazonvash titroq.
Tushkun Halimani yengdim sen bilan
Men hozir oshiqqa o’xshayman ko’proq.

Sen borsan, ishq haqi ibodat uchun
Xazonlar shoshilib solar joynamoz.
Uchib ketayotgan qushlar ko’ksidan
Ko’ksimga quyilar sen bergan ovoz.

Sen borsan…

TIRIKLIK TARONASI

Yomg’ir kuylar yolg’izlikning taronasini,
Kuz qunishar, yela boshlar ko’ksi nam shamol.
Tumshug’ida bir dona xas, ezgin musicha
Derazamning oldida jim suradi xayol.

Ho’l qanoti parvoz ishqin sog’ingan balki
Balki uni yomg’ir hidi aylagandir mast.
Menga ishonch gultojiday ko’rindi birdan
Musichaning tumshug’ida titrab turgan xas.

…Nogoh sezdim men ham kuzga aylanganimni
Xazon bo’lib kulganida zaharxanda g’am,
Ishonchimni yo’qotgandim va edim ojiz
Qanotlari suvga bo’kkan musichadan ham.

Va yodimning bog’larida kuygan kuy yanglig’
Ishonchsiz va bemor ishqni yana tingladim.
Meni mazax qilib turgan dunyo oldida
Yomg’irlarni yomon ko’rib, sevib yig’ladim…

Bo’shliq ko’rdim fasllarning aylanishida
Eng so’nggi ishonchdan judo bo’lgan chog’.
Yiqildim.
Shifokor bosh chayqab dedi:
— Yuragingda chuqur dog’ bor, juda yomon dog’…

— Ha, bilaman, — dedim, — bir nomardning oyoq izi bu…
Va bu o’sha ishonchimni o’ldirgan kunning
Qo’llaridan karaxt bo’lib ichganim jodu…

Men ishonchni sog’inganman xuddi bahorga
Ichikkan qaldirg’och ko’zlari kabi
Men bilaman yomg’irlarning ostida mahzun
Nimanidir qo’msayapti kuzakning qalbi…

Men o’sha qalb bilan ko’rdim balki olamni,
Garchi qismat nelargadir ko’rmadi loyiq.
Dilimdagi dog’ rangida bezab umrimni
Yashayapman, sezdingizmi siz ham, xaloyiq…

Yo’qolgandim ishonchsiz va benavo tunda,
Oxir topdi
Hakdan kelgan bir nafas meni.
Qulab ketgan jarliklardan sudrab chiqardi,
Musichaning tumshug’ida turgan xas meni

Va ruhimning cheksiz kuzgi dalalariga
Shodlik, ishonch urug’ini ekdim birma-bir.
Yuragimda yonib turgan o’sha dog’ haqi
Afsonaga aylantiray umrimni axir.

Yomg’ir kuylar tiriklikning taronasini
Kuz yayraydi, chayqaladi daraxtlar sarmast.
Meni qarzdor qilib qo’yding hayot oldida —
Musichaning tumshug’ida titrab turgan xas.