Ойдиннисо шеърияти учун, аввало, ўз руҳиятини бадиий тадқиқ этиш характерли. Бу вазифани у реал воқелик ва ундаги ҳодисаларни кўнглига хос йўсинда идрок этиш орқали бажаради. (Муҳайё Йўлдошеванинг мақоласидан. Мақола билан мана бу саҳифада танишинг).
ОЙДИННИСО
ЮРАГИМДА БИР БУЮК СОҒИНЧ
Ойдиннисо (Йўлдошева) 1980 йили Самарқанд вилоятида туғилган. Ўзбекистон Миллий университетининг журналистика факультетини тамомлаган. “Менсизлик”, “Номсиз”,“Қайтиш”, “Ҳовур”, “Қоралама” каби шеърий тўпламлари чоп этилган Таржимон сифатида дунё адабиётининг кўплаб нодир намуналарини, жумладан Акутагава Рюноскэ бир неча ҳикояларини ва «Сувости мамлакатида» қиссасини ўзбек тилига ўгирган.
***
Шундай бўладими одам ҳам,
Шунча хўрлайдими юракни?
Дўндирарми шунчалар осон,
Бир умр тиланган тилакни.
Узр сўраб устига устак,
Тортадими дилга тарсаки.
Олқишмиди ёки ҳақорат –
Иккисига ўхшар қарсаги.
Хира тортган қалб кўзларининг
Кўзойнагин оларми тортиб,
Кўзёшига ғарқ этиб уни,
Сўнгра ўзи қўярми артиб.
Шундай бўладими одам ҳам,
Шунча хўрлайдими юракни?
Тугатарми бошланмасидан
Умрбод ишонган эртакни.
***
Жуда қалтис бошланди ўйин,
Ўртага шаън, ғурур тикилди.
Сипқорганча баҳорнинг куйин,
Шарт ўқилди, кўнгил ўқилди.
Ютиб олдим барини бир-бир –
Эгдим ногоҳ мағрур бошингни,
Тортиб олдим юрагингдан сир,
Ютдим ҳатто ўт қарошингни.
Титроғингни, зорингни ютдим,
Нафратингни, интиқомингни,
Йўғингнию борингни ютдим,
Ютдим энг қимматли – онингни.
Сипқорганча баҳорнинг куйин,
Масту аласт ютдим ва куйдим:
Жуда қиммат тушди бу ўйин,
Мен юракни бой бериб қўйдим.
***
Билмасман сендан не истарим,
Сен менинг кимимсан, билмасман.
Ҳар нафас изингни изладим,
Ё йўлсиз йўлимсан, билмасман.
Бўғзимда янчилар гапларим,
Айтарим нелигин билмасман.
Дилимга санчилар дардларим,
Дардларим нелигин билмасман.
Билганим – сен менга кераксан!
Не учун, не учун билмасман.
Вужудимда ёнган юраксан,
Ўчирмоққа ечим билмасман.
***
Кўзларимни юммайман, дунё,
Кўзларимда фасллар базми.
Тўртта эмас, қирқ фасл пайдо,
Етти эмас, етмиш минг рангли.
Нигоҳимни тинглаб кўр бир бор –
Азон янглиғ кўп сирли оҳанг.
Туйгулик ва кўргулик не бор,
Бари кўзларимда мужассам.
Парвоз айлагани осмон-у,
Денгиз бор сузгани, чўккани.
Ўзни жазолашга зиндон-у,
Эрк бор авф этгани, қучгани.
Беркингани ёлғон, ошкор этгани
Ҳақиқат бор – минг бир қиррали.
Шамол бор тингани, эсгани,
Тоғ бор этаклари бурмали.
Бу – шунчаки кўнгилнинг эмас,
Сендай кенг дунёнинг дарчаси.
Очиқ кўзим орқали бирпас
Ҳаво алмаштирар қанча-қанчаси.
Кўзларимни юммайман, қасам!
Қўл силкима, айтмагин видо.
Кўзим юмсам, қандай яшайсан,
Қароғимга айланган дунё?
***
Не тўзғитди бу сокин боғни,
Қай манзилдан не шамол эсди?
Минг аср жим кексайган тоғни
Шовқин солиб бир жимлик эзди.
Гарчи кўкда булут кезар тинч,
Қароғимга қуёш қадалган.
Юрагимда бир буюк соғинч,
Билмам, кимга, кимга аталган.
***
Дунёдаги ҳамма гиёҳга, тошга,
Истеҳзога, табассумга, кўзёшга,
Борлиққа, тўрт эмас, олти томонга
Ва ҳар бир жинс-жонга, ҳатто инсонга
Сени севишимни айтгим келяпти –
Айтгим келаяпти
ҳайқириб, тўйиб.
Дунёдаги ҳамма гиёҳдан, тошдан,
Истеҳзодан, табассумдан, кўзёшдан,
Борлиқдан, тўрт эмас, олти томондан,
Ва ҳар бир жинс-жондан, ҳатто инсондан
Йиқилиб “кечиринг”, дегим келяпти
Сени севишимни
айтиб қўйиб…
***
Қисматнинг айби йўқ бу ишда сира,
Кўнгил ҳам кўнгиллик қилгандир, майли.
Баҳор ҳам йўқ эди бу кўнгил ичра,
Йўқ эди гул сайли, муҳаббат сайли.
Йўқ жойдан бошлади тушлар барини,
Ёпиқ эшикларин очиб юборди.
Келганингдан сен ҳам бехабар эдинг,
Билмам, кутганимдан хабарим борми?
Бу ишнинг яхши ё ёмонлигини
Англамоққа ҳатто топмадим ҳушим.
Ҳамон билмам бизни гуноҳларгами
Ва ёки бахтларга ботирди тушим.
Манба: «Ёшлик» журнали веб-саҳифаси
OYDINNISO
YURAGIMDA BIR BUYUK SOG’INCH
Oydinniso (Yo’ldosheva) 1980 yili Samarqand viloyatida tug’ilgan. O’zbekiston Milliy universitetining jurnalistika fakul`tetini tamomlagan. “Mensizlik”, “Nomsiz”,“Qaytish”, “Hovur”, “Qoralama” kabi she’riy to’plamlari chop etilgan Tarjimon sifatida dunyo adabiyotining ko’plab nodir namunalarini, jumladan Akutagava Ryunoske bir necha hikoyalarini va «Suvosti mamlakatida» qissasini o’zbek tiliga o’girgan.
***
Shunday bo’ladimi odam ham,
Shuncha xo’rlaydimi yurakni?
Do’ndirarmi shunchalar oson,
Bir umr tilangan tilakni.
Uzr so’rab ustiga ustak,
Tortadimi dilga tarsaki.
Olqishmidi yoki haqorat –
Ikkisiga o’xshar qarsagi.
Xira tortgan qalb ko’zlarining
Ko’zoynagin olarmi tortib,
Ko’zyoshiga g’arq etib uni,
So’ngra o’zi qo’yarmi artib.
Shunday bo’ladimi odam ham,
Shuncha xo’rlaydimi yurakni?
Tugatarmi boshlanmasidan
Umrbod ishongan ertakni.
***
Juda qaltis boshlandi o’yin,
O’rtaga sha’n, g’urur tikildi.
Sipqorgancha bahorning kuyin,
Shart o’qildi, ko’ngil o’qildi.
Yutib oldim barini bir-bir –
Egdim nogoh mag’rur boshingni,
Tortib oldim yuragingdan sir,
Yutdim hatto o’t qaroshingni.
Titrog’ingni, zoringni yutdim,
Nafratingni, intiqomingni,
Yo’g’ingniyu boringni yutdim,
Yutdim eng qimmatli – oningni.
Sipqorgancha bahorning kuyin,
Mastu alast yutdim va kuydim:
Juda qimmat tushdi bu o’yin,
Men yurakni boy berib qo’ydim.
***
Bilmasman sendan ne istarim,
Sen mening kimimsan, bilmasman.
Har nafas izingni izladim,
YO yo’lsiz yo’limsan, bilmasman.
Bo’g’zimda yanchilar gaplarim,
Aytarim neligin bilmasman.
Dilimga sanchilar dardlarim,
Dardlarim neligin bilmasman.
Bilganim – sen menga keraksan!
Ne uchun, ne uchun bilmasman.
Vujudimda yongan yuraksan,
O’chirmoqqa yechim bilmasman.
***
Ko’zlarimni yummayman, dunyo,
Ko’zlarimda fasllar bazmi.
To’rtta emas, qirq fasl paydo,
Yetti emas, yetmish ming rangli.
Nigohimni tinglab ko’r bir bor –
Azon yanglig’ ko’p sirli ohang.
Tuygulik va ko’rgulik ne bor,
Bari ko’zlarimda mujassam.
Parvoz aylagani osmon-u,
Dengiz bor suzgani, cho’kkani.
O’zni jazolashga zindon-u,
Erk bor avf etgani, quchgani.
Berkingani yolg’on, oshkor etgani
Haqiqat bor – ming bir qirrali.
Shamol bor tingani, esgani,
Tog’ bor etaklari burmali.
Bu – shunchaki ko’ngilning emas,
Senday keng dunyoning darchasi.
Ochiq ko’zim orqali birpas
Havo almashtirar qancha-qanchasi.
Ko’zlarimni yummayman, qasam!
Qo’l silkima, aytmagin vido.
Ko’zim yumsam, qanday yashaysan,
Qarog’imga aylangan dunyo?
***
Ne to’zg’itdi bu sokin bog’ni,
Qay manzildan ne shamol esdi?
Ming asr jim keksaygan tog’ni
Shovqin solib bir jimlik ezdi.
Garchi ko’kda bulut kezar tinch,
Qarog’imga quyosh qadalgan.
Yuragimda bir buyuk sog’inch,
Bilmam, kimga, kimga atalgan.
***
Dunyodagi hamma giyohga, toshga,
Istehzoga, tabassumga, ko’zyoshga,
Borliqqa, to’rt emas, olti tomonga
Va har bir jins-jonga, hatto insonga
Seni sevishimni aytgim kelyapti –
Aytgim kelayapti
hayqirib, to’yib.
Dunyodagi hamma giyohdan, toshdan,
Istehzodan, tabassumdan, ko’zyoshdan,
Borliqdan, to’rt emas, olti tomondan,
Va har bir jins-jondan, hatto insondan
Yiqilib “kechiring”, degim kelyapti
Seni sevishimni
aytib qo’yib…
***
Qismatning aybi yo’q bu ishda sira,
Ko’ngil ham ko’ngillik qilgandir, mayli.
Bahor ham yo’q edi bu ko’ngil ichra,
Yo’q edi gul sayli, muhabbat sayli.
Yo’q joydan boshladi tushlar barini,
Yopiq eshiklarin ochib yubordi.
Kelganingdan sen ham bexabar eding,
Bilmam, kutganimdan xabarim bormi?
Bu ishning yaxshi yo yomonligini
Anglamoqqa hatto topmadim hushim.
Hamon bilmam bizni gunohlargami
Va yoki baxtlarga botirdi tushim.
Manba: «Yoshlik» jurnali veb-sahifasi
« Дунёдаги ҳамма гиёҳдан, тошдан,
Истеҳзодан, табассумдан, кўзёшдан,
Борлиқдан, тўрт эмас, олти томондан,
Ва ҳар бир жинс-жондан, ҳатто инсондан
Йиқилиб “кечиринг”, дегим келяпти
Сени севишимни
айтиб қўйиб… »
Бундай мисраларни тўқиб бўлмайди…