Ассалому алайкум, Хуршиджон!
Оллоҳнинг шундай синовли кунлари ҳам бор экан. Ўзига таваккал қилиб, кўнгилни чўктирмай, бир нарсаларни қоралаб, олтмишбешвойлар сафида тамом хонанишин бўлиб уйда ўтирибмиз. Ҳар қалай, бола чақа қарамоғида бўлса ҳам, соғмиз, омонмиз. Шунисига ҳам шукр! Бошимизга бундан ҳам оғир, бундан-да ёмон кунларини солса нима қилар эдик, деб ўзингга ўзинг тасалли ҳам берасан.
Лекин, кўнгил бироз чўкиб қолгани ҳам рост. Оз-моз қўрқув, эртанги кундан ҳавотир ҳам йўқ эмас. Чунки, ҳамма, уйга кириб қамалиб олса, экин тикинни ким қилади? Дов-дарахтни ким парваришлайди? Чорвага ким қарайди? Заводлар, ишлаб чиқариш корхоналарининг ҳоли не кечади?
Ётиб еганда тоғ туриш келмайди! Ҳаракатда бўлмаса, бонкдаги пул ҳам, чирийди, қадрини йўқотади, баракаси ўчади!…
Сиз билан биз, эсласангиз, ёшлик чоғларимизда озми-кўпми қийинчилик, етишмовчилик, қимматчилик йилларини, касалликлардан битлиқилик, безгак, қоқшол, каллик, кўкйўтал, сариқ (гепатит)сингари оммавий кулфатларни ўз кўзимиз билан кўрган, кузатган эдик. Қора ўлат, вабо, қирон, пандемия деган сўзларни эшитган бўлсакда, бошимизга тушмаган эди. Бу қўрқинчли атамалар асли нима эканини, қандай кечишини аниқ тиниқ тасаввур қила олмасдик.
Мана энди, ана шу терминларнинг ҳам биз учун сири аён бўла бошлади. Бошга тушса кўз кўрар, десалар, бу нима дегани экан, дердик. Бу иборанинг ҳам асл мантиғини бугун ўз танамиз, онгимиз, маънавиятимизда ҳис қилиб турибмиз.
“Бир ёмоннинг бир яхши томони бўлади”, “Ўлмаган қул кўраверади”, дейишарди боболаримиз. Бу жумлаларнинг ҳам ҳақиқий ҳикматини сал-пал англаётгандаймиз. Худонинг бу синови дунё ҳамжамияти учун ўзини бир тўхтатиб, қилмиш қидирмишларидан аччиқ хулосалар чиқариб олиши учун сўнгги имкониятлардан биримикин, деб ҳам қоларкансан.
Қани ўша, мен сени бутун халқинг билан қириб, мамлакат памлакатинг билан ер юзидан супуриб ташлайман, деган худобехабар сиёсатдонлар? Қани уларнинг бутун бутун минтақаларнинг кулини кўкка совурадиган қудратли қуроллари?! Ажални сув остидан элтадиган гаввос кемалари?
Бу қиронавирус дегани Американинг қуруқликка онда сонда яқин келадиган, тўрт мингдан ортиқ ҳарбийни бағрига олиб ҳаракатланадиган энг даҳшатли №1 кемасининг аскарларини ёппасига “забт” эта бошлабди. Ўтакаси ёрилган бош қўмондани президентига ва дунё ҳамжамиятига ҳам SOSлар юборишни бошлабди. Айрим Ғарб мамлакатларида маййитларга гўрковлар қабр қазиб, усталар гроб ясаб улгурмаётган экан. Ўликлар стадионларда сақланаётганини ёзишяпти.
Бу худонинг уларга “қирғин мана бундай бўлади, эй жоҳил бандалар! Қирон келтириш учун еру осмонни остин устун қилиш, яксон этиш шарт эмас!” дея огоҳлантириши эмасмикин?!
Нима бўлганда ҳам, чин юракдан истиғфору “АСТАҒФИРУЛЛО…”лар айтиб, Яратганга ёлбориб илтижолар қилинмаса бўлмайдиган, кунлар келди чоғи!
***
Кеча бир қизиқ воқеа содир бўлди.
Ёнимиздаги домда кўп йиллардан бери яшайдиган, тез-тез кўришиб турадиган, жигаримиздай бўлиб кетган бир сантехник оғайним бор. Дийдор сал узоқлашса, қучоғини кенг очиб келади. Ўша оғайним тепа қўшнимнинг бузилган кранини тузатиб, чиқиб кетаётиб, кел, Наби акани ҳам кўриб ўтақолай, дебди.Чиқсам, йўлакда турибди. Ҳар доимгидай сўрашмоққа чоғландим, “Йўқ ака, – дейди у, – ўша жойда тураверинг. Кўрганимиз, кўришганимиз!”…
Суҳбатимизнинг у ёғи айтмасам ҳам кўз олдингизга келди. Хуллас, оғайним мен билан “масофадан сўрашиб” кўп ҳам турмай тушиб кетди. У кетгандан кейин бир аламлар қуйилиб келди-ю! Мана, ўша мисралар:
ҚИРОНАВИРУС
Ён қўшним чиқипти,
Сўрашолмадим,
Остонадан кўрай, дебди. Начора!…
Қани, уйга…, дейман. Синиқар ҳаддим,
Қисталангим ёлғон. “Йўқ!” дер, бечора.
Кўнглида, бир кўнгил олишни чоғлаб,
Чиққан-да! Ҳа, келинг, демадинга, дил.
Чойлашардик, дедим кетар чоғида,
Хафа бўлмайсан-да, қадрдон кўнгил!
Сени деб келганди, у сенсиз кетди,
Остонангдан қайтди кўнглини ёшлаб…
Энди сен ким бўлдинг, ай кўнгил, айт-да?
Қани у меҳрлар? Қучоқлашишлар?!…
Художон!
Ҳар ёмон дардларинг-ку, бор,
Бундай бадхулқи ҳам бормиди? Афсус!
Энди унга ўзинг бир офат юбор,
Қиронавирусга учрасин, коронавирус!
Барчамизга Аллоҳнинг паноҳу шафқатини тилаб
Абдунаби Бойқўзиев
05.04.2020
14.00
Assalomu alaykum, Xurshidjon!
Ollohning shunday sinovli kunlari ham bor ekan. O’ziga tavakkal qilib, ko’ngilni cho’ktirmay, bir narsalarni qoralab, oltmishbeshvoylar safida tamom xonanishin bo’lib uyda o’tiribmiz. Har qalay, bola chaqa qaramog’ida bo’lsa ham, sog’miz, omonmiz. Shunisiga ham shukr! Boshimizga bundan ham og’ir, bundan-da yomon kunlarini solsa nima qilar edik, deb o’zingga o’zing tasalli ham berasan.
Lekin, ko’ngil biroz cho’kib qolgani ham rost. Oz-moz qo’rquv, ertangi kundan havotir ham yo’q emas. Chunki, hamma, uyga kirib qamalib olsa, ekin tikinni kim qiladi? Dov-daraxtni kim parvarishlaydi? Chorvaga kim qaraydi? Zavodlar, ishlab chiqarish korxonalarining holi ne kechadi?
Yotib yeganda tog’ turish kelmaydi! Harakatda bo’lmasa, bonkdagi pul ham, chiriydi, qadrini yo’qotadi, barakasi o’chadi!…
02Siz bilan biz, eslasangiz, yoshlik chog’larimizda ozmi-ko’pmi qiyinchilik, yetishmovchilik, qimmatchilik yillarini, kasalliklardan bitliqilik, bezgak, qoqshol, kallik, ko’kyo’tal, sariq (gepatit)singari ommaviy kulfatlarni o’z ko’zimiz bilan ko’rgan, kuzatgan edik. Qora o’lat, vabo, qiron, pandemiya degan so’zlarni eshitgan bo’lsakda, boshimizga tushmagan edi. Bu qo’rqinchli atamalar asli nima ekanini, qanday kechishini aniq tiniq tasavvur qila olmasdik.
Mana endi, ana shu terminlarning ham biz uchun siri ayon bo’la boshladi. Boshga tushsa ko’z ko’rar, desalar, bu nima degani ekan, derdik. Bu iboraning ham asl mantig’ini bugun o’z tanamiz, ongimiz, ma’naviyatimizda his qilib turibmiz.
“Bir yomonning bir yaxshi tomoni bo’ladi”, “O’lmagan qul ko’raveradi”, deyishardi bobolarimiz. Bu jumlalarning ham haqiqiy hikmatini sal-pal anglayotgandaymiz. Xudoning bu sinovi dunyo hamjamiyati uchun o’zini bir to’xtatib, qilmish qidirmishlaridan achchiq xulosalar chiqarib olishi uchun so’nggi imkoniyatlardan birimikin, deb ham qolarkansan.
Qani o’sha, men seni butun xalqing bilan qirib, mamlakat pamlakating bilan yer yuzidan supurib tashlayman, degan xudobexabar siyosatdonlar? Qani ularning butun butun mintaqalarning kulini ko’kka sovuradigan qudratli qurollari?! Ajalni suv ostidan eltadigan gavvos kemalari?
Bu qironavirus degani Amerikaning quruqlikka onda sonda yaqin keladigan, to’rt mingdan ortiq harbiyni bag’riga olib harakatlanadigan eng dahshatli №1 kemasining askarlarini yoppasiga “zabt” eta boshlabdi. O’takasi yorilgan bosh qo’mondani prezidentiga va dunyo hamjamiyatiga ham SOSlar yuborishni boshlabdi. Ayrim G’arb mamlakatlarida mayyitlarga go’rkovlar qabr qazib, ustalar grob yasab ulgurmayotgan ekan. O’liklar stadionlarda saqlanayotganini yozishyapti.
Bu xudoning ularga “qirg’in mana bunday bo’ladi, ey johil bandalar! Qiron keltirish uchun yeru osmonni ostin ustun qilish, yakson etish shart emas!” deya ogohlantirishi emasmikin?!
Nima bo’lganda ham, chin yurakdan istig’foru “ASTAG’FIRULLO…”lar aytib, Yaratganga yolborib iltijolar qilinmasa bo’lmaydigan, kunlar keldi chog’i!
***
Kecha bir qiziq voqea sodir bo’ldi.
Yonimizdagi domda ko’p yillardan beri yashaydigan, tez-tez ko’rishib turadigan, jigarimizday bo’lib ketgan bir santexnik og’aynim bor. Diydor sal uzoqlashsa, quchog’ini keng ochib keladi. O’sha og’aynim tepa qo’shnimning buzilgan kranini tuzatib, chiqib ketayotib, kel, Nabi akani ham ko’rib o’taqolay, debdi.Chiqsam, yo’lakda turibdi. Har doimgiday so’rashmoqqa chog’landim, “Yo’q aka, – deydi u, – o’sha joyda turavering. Ko’rganimiz, ko’rishganimiz!”…
Suhbatimizning u yog’i aytmasam ham ko’z oldingizga keldi. Xullas, og’aynim men bilan “masofadan so’rashib” ko’p ham turmay tushib ketdi. U ketgandan keyin bir alamlar quyilib keldi-yu! Mana, o’sha misralar:
QIRONAVIRUS
Yon qo’shnim chiqipti,
So’rasholmadim,
Ostonadan ko’ray, debdi. Nachora!…
Qani, uyga…, deyman. Siniqar haddim,
Qistalangim yolg’on. “Yo’q!” der, bechora.
Ko’nglida, bir ko’ngil olishni chog’lab,
Chiqqan-da! Ha, keling, demadinga, dil.
Choylashardik, dedim ketar chog’ida,
Xafa bo’lmaysan-da, qadrdon ko’ngil!
Seni deb kelgandi, u sensiz ketdi,
Ostonangdan qaytdi ko’nglini yoshlab…
Endi sen kim bo’lding, ay ko’ngil, ayt-da?
Qani u mehrlar? Quchoqlashishlar?!…
Xudojon!
Har yomon dardlaring-ku, bor,
Bunday badxulqi ham bormidi? Afsus!
Endi unga o’zing bir ofat yubor,
Qironavirusga uchrasin, koronavirus!
Barchamizga Allohning panohu shafqatini tilab
Abdunabi Boyqo’ziyev
05.04.2020
14.00