Буюк шоиримиз Алишер Навоий ҳаётлик давридаёқ “Хитойдин то Хуросон”гача бўлган ҳудудда шуҳрат қозониб улгурган эди. Замондошлар ва кейинги давр ижодкорлари ҳазрат Навоийнинг улкан меросидан катта илҳом, завқ олди. Юсуф Четиндоғнинг “Muharrir” нашриётида чоп этилган “Алишер Навоий ва Усмонли шеърияти” номли китобида ҳам худди шу масала тадқиқ қилинади. Davomini o'qish
Bo'lim: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati
Turk xalqlari adabiyotidan namunalar
Chingiz Aytmatov. Askar bola & «Qiyomat» romanida ostiga chizib o’qiladigan satrlar
10 июнь — Чингиз Айтматов хотираси куни
…одам нега туғилади-ю нега ўлади ва нега ўлим доим сен билан бирга, сендан нари жилмайди ва ўлгандан сўнг ўлим йўқ, лекин ҳаёт ўлимдан юқори, дунёда ҳаётдан кўра юқори ўлчов йўқ — шунинг учун тирик жонни маҳв этма, лекин элингга ёв бостириб келса, дарҳол ҳимояга отлан, севганингнинг номусини асра, худди она Ерни ётлардан асрагандай; айрилиқни ҳеч тотиб кўрганмисан, биласанми айрилиқнинг душворлигини, худди елкангга чўнг тоғларнинг юклари ортилгандай...
Nozim Hikmat. She’rlar. Yangi tarjimalar & Inson manzaralari
3 июн — Нозим Ҳикмат хотираси куни
Ўзбекистонда Нозим Ҳикмат ижодига қизиқиш 1928 йилдаёқ бошланган. Ғафур Ғулом, Шайхзода, Миртемир, Миразиз Аъзам, Рауф Парфи, Тилак Жўра, Сулаймон Раҳмон ва бошқалар Нозим Ҳикматнинг кўплаб асарларини ўзбек тилига таржима қилган. Бугун унинг шеърларини ўзбек тилига ўгираётган ёшлар, хусусан, Рафиқ Сайдуллонинг тажрибалари ҳам диққатга сзовор. Davomini o'qish
Abliz Usmon. She’rlar & Husan Maqsud. Tarjima — birovning yukini ko’tarish
Бундан уч йилча олдин устоз Хуршид Даврон мен ва дўстим Дилмурод Дўстга бир неча уйғур шоирларининг шеърларини берган эди. Шеърларни берар экан устоз “Таржима қилинглар, бу иш ижодкорга кўп нарса беради. Таржима – бировнинг юкини кўтариб кўришдек гап. Кучингиз етса кўтарасиз, бўлмаса йўқ. Таржимадан кўп нарса ўрганасизлар”, деган эди. Шу иштиёқ билан Дилмурод ва мен олти-етти шоир ичидан руҳимизга яқинини танлаб олдик. Davomini o'qish
Safter Nagayev. Keldingmi,bolam?.. Esse & Nabijon Boqiy. «Keldingmi, bolam?» haqida
18 май — Қрим татарлари депортация қилинган куннинг 73 йиллиги
Бир неча ой аввал Сафтер Нагаевнинг «Келдингми,болам» эссесидан парча эълон қилган эдим. Бугун эса асарни ўзбек тилига ўгирган Зебунисо Ҳусайн тақдим этган эссенинг тўлиқ матнини сизга тақдим этмоқдаман.
Сафтер оға менинг хотирамда, энг аввало, самимий инсон сифатида муҳрланиб қолган. Кўринишидан жуда хотиржам бўлган Сафтер оғанинг юрагида она юрт соғинчи қайноқ лавадек отилиб туриши фақат унинг қалами битган асарларида ёрқин намоён бўларди. Davomini o'qish
Fozil Husni Dog’larja. Qisqa she’rlar
Буюк турк шоири Фозил Ҳусни Доғларжа шеърларининг кўпчилиги ихчам бўлса-да, аммо замирида катта ижтимоий фикрлар ётади. Келажакка ишонч, некбинлик туйғулари шоир ижодида алоҳида ўрин тутади. Воқеликка қалб кўзи билан қараш, чуқур лиризм, шарқона ихчам ҳикматга мойиллик Доғларжа шеъриятининг ёрқин хусусиятларидир. Davomini o'qish
Oshiq Vaysal. She’rlar.
Болалигида чечак хасталигидан кўзи ожиз бўлиб қолган Вaйсал созга меҳр қўйди. Отаси ва онасидан эрта ажралгани, бирин-кетин оламдан ўтган икки фарзанди доғи туфайли Вейсел дардли-дардли қўшиқлар куйлай бошлади. Унинг «Менинг содиқ ёрим қора тупроқдир», «Дўстлар мени хотирласин», «Узун-қисқа бир йўлдаман» шеърлари шу даврда ёзилган. Davomini o'qish
Baxtiyor Vahobzoda. She’rlar
Қарайиб 30 йилча аввал таниқли хонанда Зайнаб Хонларованинг Тошкент гастроллари туфайли туркий шеърият боғининг энг азамат оғочларидан бири бўлмиш Бахтиёр Ваҳобзода шеърлари ўзбекларга ҳам етиб келган, кейинчалик, 1981 йили «Менинг йўлим» номли алоҳида китоб шаклида нашр этилган асарлари ўзбек шеърият ихлосмандлари томонидан катта ихлос билан кутиб олинган эди. Davomini o'qish
Hazratali Ali. She’riyat o’lkasidagi sayyoh
Хуршид Даврон шеърлари кучли, қизғин ҳиссиёт билан тўйинган. Бу муҳаббат нуқул қиз-ўғил ўртасидаги ишқу муҳаббат эмас, балки ватан муҳаббати, ота-она, фарзанд ўстиришдаги қариндошлик муҳаббати, ҳаётга, касбга бўлган муҳаббатдир. Муҳаббат Хуршид Даврон шеъриятининг энг жон мавзусидек кўринади. У ўз муҳаббатини изҳор қилишда нуқул ўзини марказ қилиб олмайди. Яъни нақл қилиш, воқеани баён этиш орқали асл моҳиятга етиш усуллари билан шеърга кучли ҳикмат ва фалсафий тус ато этади. Davomini o'qish
Olmos Ulviy: Navoiy haqida so’z yuritish men uchun sharaflidir
Бугунги кунда Алишер Навоий ҳақида ёзиш, санъаткорлик қудратини тадқиқ этиш, ижодий асарларини тарғиб этиш ҳар қачонгидан ҳам муҳимроқдир. Чунки бугунги жамият учун унинг идеалларига эҳтиёж бор… Davomini o'qish
Husayn Baydemir: O’zbekistonning norasmiy madaniyat elchisiman
Домлам саволининг ортидан, “Яхши, қайси соҳада иш қилмокчисан? Туркманистонми, Ўзбекистонми, Қирғизистонми, Қозоғистонми ва ҳоказо?” дея сўради. Дарҳол мен яна ҳеч иккиланмай “Ўзбекистон” дедим. Бунинг бир неча сабаби бор эди. Авваломбор Ўзбекистон мустақилликка эришган туркий жумҳуриятлар ичида энг гавжуми эди. Ундан ташқари Темурийлар салтанатининг бир давомчиси мартабасида эди. Ўрта Осиёдаги тарихий шаҳарларнинг деярли аксарияти Ўзбекистон худудида жойлашган. Ўзбек- чиғатой лаҳжаси, ўзбек адабиёти ҳам муҳташам чиғатой адабиётининг бир давомчиси эди. Аҳвол бундай экан, тараддудга ўрин қоладими? Davomini o'qish
Nusrat Kesemanli. She’rlar & Nizomiy Ja’farov. Sevgan shoir, sevilgan shoir. Gulbahor Sattorova tarjimalari
Адабиётга 60-йилларнинг охири, 70-йилларнинг бошларида кириб келган Нусрат Кесеменли (1946-2003) Озарбайжон инсонининг ҳисларидан, туйғуларидан, ўзига хос ички туғёнларидан, ифодалаш қийин бўлган эҳтиросли фидойиликларидан анчайин узоқлашган Озарбайжон лирикасини тавозекор бир жасорат билан унинг ўзига қайтарди… Davomini o'qish