Bo'lim: Turk xalqlari tarixi, adabiyoti, madaniyati
Turk xalqlari adabiyotidan namunalar
O’rxon Vali. She’rlar. Xurshid Davron tarjimalari
13 апрел — Таниқли турк шоири Ўрхон Вали туғилган кун
Ўтган асрнинг 30-40-йилларида турк шеъриятига ўзига хос овозга эга бўлган,турк халқининг аламли кулгусига,шодон қувончларига шерик бўлган,бир-бирига ҳамқадаму ҳамнафас бир авлод кириб келди.Бу Ўрхон Вали,Мелиҳ Жевдат Ондай,Ўқтой Рифат,Фозил Ҳусню Дағларжа,Рифат Илгаз,Невзят Устюн каби вақт ўтиб умумжаҳон шеъриятида ўчмас из қолдирган ноёб истеъдодлар авлоди эди. Davomini o'qish
Yusuf Xos Hojib. Qutadg’u bilik. 12-19 boblar. Emin Usmon tarjimasi
Юсуф Хос Ҳожибнинг «Қутадғу билиг» («Саодатга йУлловчи билим», 1069—70) асари исломий туркий адабиётни бошлабгина бермай, уни янги тараққиёт босқичига ҳам кўтарди. У нафақат туркий ҳалқлар адабиёти анъаналари, балки қардош халқлар, жумладан, форсий адабиёт тажрибаларини ҳам ижодий ўзлаштирган ҳолца яратилган. «Шоҳнома» каби мутақориб вазнида ёзилган ва «Туркий Шоҳнома» номи б-н шуҳрат қозонган (73 боб, 6520 байт ва тўртликлардан иборат). Davomini o'qish
Yusuf Xos Hojib. Qutadg’u bilik. Kirishdan 11 bobgacha. Emin Usmon tarjimasi
Қорахонийлар салтанатида вазирлик лавозимини эгаллаган Юсуф Хос Ҳожиб туркий тилда шеърий достон битиб, туркигўй халқларни улуғлашни ният қилган. Уларнинг тадқиқ маркази бир ёки бир неча уруғ, элат, аймоқ эмас, ўнлаб туркийзабон уруғларни ўз ичига олувчи ягона туркий халқи бўлган. Davomini o'qish
Ofoq Mas’ud. Muvakkil Vaysman
Ғулом Ҳусайнли Фанлар академияси ҳовлисига қадам қўйди-ю, кутилмаган манзарадан саросимада қолди. Чамаси, шаҳарни мўр-малаҳдай босиб кетган, дуч келган муассасаю дўкон ва емакхоналар пештоқига ҳар турли лавҳаларни осиб, кўча-кўйда беғамгина кавшаниб юрадиган, юзлари қип-қизил ажнабийлар, ниҳоят, бу даргоҳга ҳам бошини тиққан кўринади. Davomini o'qish
Salim Babulloo’g’li. Bir oz olislardan axtaring meni
Мактаб ёшига етгунимга қадар бобом ва отам менга шарқ ҳамда Озарбайжон мумтоз адабиётининг шеърларини ўқиб беришарди. Мен уларни шунчалар катта иштиёқ билан тинглардим-ки, дарҳол эсимда сақлаб қолардим… . Суҳбатни мана бу саҳифада ўқишингиз мумкин). Davomini o'qish
Idigey (Edigey). Tatar xalq dostoni
Машҳур «Идигей» достони XIV асрнинг 50 йилларидан эътиборан Олтин Ўрдада бошланган сиёсий жараёнлар акс этган эпик асардир.Соҳибқирон Амир Темур кўмагида ўрда тахтини эгаллаган Тўхтамиш ва айрим тарихий маълумотларга кўра,амир Темурнинг қайниси бўлган,Соҳибқироннинг Тўхтамишга қарши юришларида лашкарбошилардан бири ҳисобланган амир Идигей бу достоннинг ёрқин қаҳрамонларидир. Davomini o'qish
Aziz Nesin. Kemani zabt etgan shilliqqurtlar & Futbol qiroli. Roman
Abay. Yurak amri bilan. “Qora so’z” asaridan
10 август — Атоқли қозоқ шоири Абай Қўнонбоев таваллуд топган кун
Куч, Ақл ва Юрак қай биримиз инсонга кўпроқ керакмиз, дея баҳслашиб қолишибди. Улар бир фикрга келиша олмасликларига амин бўлиб, бу масалани ечиш учун ёрдам сўраб Билимга мурожаат этишибди. Davomini o'qish
O’ljas Sulaymonov. She’rlar & Xurshid Davron. Shoir haqida muxtasar so’z
18 май — атоқли қозоқ шоири Ўлжас Сулаймонов таваллудининг 85 йиллиги
70-80 йилларда ёш ўзбек ижодкорларининг интилишлари тимсолларидан бири таниқли қозоқ шоири Ўлжас Сулаймонов эди. Бугун ана шу авлод номидан беназир Сўз устасини муборак ёши билан қутлайман Davomini o'qish
Mirzo Aliakbar Sobir. «Xo’p-xo’pnoma» devonidan she’rlar
Мирзо Алиакбар Собир Озарбойжоннинг минг йиллик адабиёт тарихи долғали осмонини безаган, абадий нур сочадиган ноёб юлдуздир. Унинг “Hоphоpnama”си бошидан охиригача зулмга, адолатсизликка эътироз, инсон ҳақларига ва шахсиятига қарши қилинадиган ҳар қандай тажовузга исён ва фарёдномадир. Davomini o'qish
Nomiq Kamol. Jaloliddin Xorazmshoh. Fojia. Birinchi parda & Asar asosida 5 qismli videofilm
Номиқ Камолнинг «Жалолиддин Хоразмшоҳ” фожиаси орқасидан ўн беш йилча юрганман. Ҳаммаси 1973 йили Ўзбек совет энциклопедиясида Номиқ Камолнинг шу номли тарихий драмаси борлигини ўқигач, оромимни йўқотишдан бошланди. Хаёлимда бир даҳшатли шеърий асарни кўргандай бўлдиму тезроқ уни таржима қилиш орзуси пайдо бўлди. Аммо,совет замони эди, Номиқ Камолнинг турк тилида тугул,совет,яъни рус тилида ҳам топиб бўлмайдиган кунлар эди. Davomini o'qish