Шоира Ҳалима Аҳмедованинг «Китоб дунёси» саҳифаларида бирин-кетин эълон қилинган икки ҳаяжонли шеърий туркумини тақдим этамиз ва суюкли шоирадан янги йилда саломатлик, устоз Ойбек домла тили билан айтганда, инжа ва ёввойи» шеърлар кутиб қоламиз…
Ҳалима АҲМЕДОВА
ЯНГИ ШЕЪРЛАР
Соғиниб боряпман, нафасма-нафас…
1
«Қишлоқдан нима олиб борай?»
(Укамнинг сўрови)
Кузнинг оқшомида осмон хўмрайган,
Олисда бир юлдуз титрайди дилгир.
Ечинган дарахтлар талвасасида —
Негадир қуёшдан олдим хавотир….
Кун сайин жонимнинг ичкарисида,
Улғайиб боради аллақандай чўғ.
Теграмдан айланиб ўтади кунлар,
Қачон яшаганим эсимда ҳам йўқ.
Деразамдан боққан хазонлар билан
Дарди ҳол қиламан телбаларга хос.
Ўйлайман гоҳида ўзимдан қочиб:
Дунёга шунчаки келганман холос…
Нега тирилишни истамаяпман
Менсиз ҳам ўликлар тўлган замонда?!
Дуч келган одамдан сўрайвераман:
Хабарингиз йўқми қуёш томондан?!
Сен қўнғироқ қилдинг қуёш томондан
Ёки хаёлимда бу бўлди содир.
Исо Масиҳдаги нодир нафасни
Ҳар бир ҳужайрамда сезаяпман ҳозир.
Ҳозир икки дунё ўртасидаги
Йўлдайин сархушман,
Йўлдайин музтар.
Кузнинг оқшомида бу совуқ симлар,
Қизиб кетди сендан келтириб хабар.
Шаъм эдим яна ҳам баландроқ ёндим,
Сенинг овозингни эшитган маҳал.
Хазон қамалида қолган уйимга.
Меҳринг кириб келди ўзингдан аввал.
Укажон,
Қишлоқ осмонида сузган булутнинг
Тўзғин хаёлини келтиргин менга.
Дадамни соғиниб сарғайиб кетган —
Боғнинг шамолини келтиргин менга.
Ҳануз уйимизда осиғлиқ турган,
Онам нимчасининг ҳидин қўмсар дил.
Унинг тугмасида бизни кўрганда,
Порлаб кетадиган нурни олиб кел.
Ҳеч кимдан сўрамай томорқамизда,
Фасл танламасдан ўсгувчи гулнинг
Шиддату шахдини олиб кел менга
Токи тирилтирай сўлган кўнглимни.
Олифта оҳанглар тегди жонимга,
Соғиндим ҳаётнинг ҳалол авжини.
Олиб кел қишлоқча куйлаган ўша.
Нотага сиғмаган ариқ мавжини.
Юкинг анча оғир бўлади, магар
Уларни оғринмай елканга юкла.
Қўрқмагин, ақлдан озганимча йўқ.
Хўрсинма,
Мен энди тирикман ука.
Менга далаларнинг қалбин олиб кел.
2
Деразамнинг ёнида,
Ку-кулайди мусича:
— Райҳон экиб берайми?
— Райҳон экиб берайми?
Ҳаёт кўнглин пайпаслаб
Энтикиб кетади куз:
— Армон экиб берайми?
— Армон экиб берайми?
Ёмғир кўзу қошимда
Тушар рақси самога:
— Маржон экиб берайми?
Маржон экиб берайми?
Жон даласин бошида
Куймаланар деҳқон ишқ:
— Ҳижрон экиб берайми?
— Ҳижрон экиб берайми?
Қайга қочай ўзимдан
Эски дилимга янги —
— Жаҳон экиб берайми?
— Жаҳон экиб берайми?
3
Менга шодлик юбор,
Ва яшил умид,
Райҳонлар нафаси сўнаётган дам,
Ишқдай беғуборлик юборгин яна,
Ўзимда тонгларинг кўрайин мен ҳам…
Ва борай қушларнинг анжуманига.
Парвозни ўрганиш учун олай дарс,
Катталашиб борар ахир кундан кун,
Дунё билан менинг орамдаги дарз.
Менга шодлик юбор,
Қайғудан ортган.
Ва дил пардасида чалгувчи рубоб,
Сени маст айласа, ёзғирма мени,
Кўзим косасида чайқалган гулоб.
Менга шодлик юбор
Ва беғуборлик
Бунча кўп киряпман ернинг тушига,
Ҳолим ўхшаб борар лаҳзама-лаҳза,
Соҳилнинг денгизга талпинишига.
Шафақ кўзгусидан ўчирмай тургин,
Ҳали ҳам кўнглимга беряпман пардоз.
Руҳимдаги баланд туғёнлар билан —
Бандангман, бандангман, бандангман, холос.
Менга шодлик юбор,
Ғамдай чиройли,
Ва тундан сокинлик,
қалдирғочдан сас.
Дилимдаги дилни,
Жондаги жонни,
Соғиниб боряпман, нафасма-нафас…
Менга шодлик юбор,
Ғамдай чиройли.
4
Эй тун, саҳарим бор сендан айрилсам,
Шамсу меҳварим бор сендан айрилсам.
Юзинг оқ, қилмишинг бунчалар қора,
Эй дўст, зафарим бор, сендан айрилсам.
Кунларим кунларга уриб синдирдинг,
Зеру забарим бор сендан айрилсам.
Ғамнинг бутасида, гуллатдинг кўнглим,
Недан хатарим бор сендан айрилсам.
Нигоҳингни йиртсам заққум кўринди,
Ҳақдан назарим бор сендан айрилсам.
Кулган қуёшимни йиғлатдинг фосиқ,
Нурдан хабарим бор сендан айрилсам.
«Менсиз тупроқсан», — деб қўрқитма ҳаёт,
УНГА сафарим бор сендан айрилсам.
Йиллар туҳфа қилган гўзал изтироб
Устоз Иброҳим Ғафуровга
1
Боғлар тушига киради осмон,
Хазонни опичлаб ўйнайди шамол.
Тўққизинчи қават деразасидан —
Оқиб чиқаверар муаттар хаёл.
Бу хаёл лиммо-лим соғинчга тўлган,
Ненидир излайди йиллар қатидан.
Ором топиб қайтар баъзи-баъзида,
Болалик кунларин зиёратидан.
Туннинг юрагини ҳовучлагандай,
Деразада ўйнар чироқ шуъласи.
Ва тонг қалбин жойлаб сўзлар кўксига,
Ухламай чиқади хаёл эгаси.
Ажин эмас унинг манглайидаги —
Китоб саҳифаси эрур беҳисоб.
Кўнгил хонасида яшайди дўстдек,
Йиллар туҳфа қилган гўзал изтироб.
Ундан ҳол сўраманг, сўз сўранг ундан,
Ҳаяжон тошқини тошаётган дам.
Қаҳ-қаҳа уради ғамлар устидан,
Умрини китобга едирган одам.
2
Мумтоз мусиқадай жаранглар ҳаёт,
Тунлардан-тунларга, кундан-кунларга.
Ярми хазин, ярми шодликка тўлиб-
Кетиб бораяпти тирик аланга.
Сўлим туйғуларда, сўлим ҳисларда
Эркалаб қўяди мумтоз ҳаётни.
Жонидан ортиқроқ суяди балки,
Ватан тимсолида адабиётни.
Осмон кенглигини, вақт шиддатини
Таржима қилади уфқ тилига.
У хокисор ҳамда ўчмас аланга,
Нур сочишга келган халқнинг дилига.
Ҳар майса ёнида хаёлга толиб,
Борлиққа ўргатар унинг шевасин.
Диллардан-дилларга қилади тортиқ,
Туйғу дарахтининг ширин мевасин.
Худодан келган сўз,
Ва юрак қонин —
Қўшиб юракларга қўяди малҳам.
Бир ҳовуч ёғдуга чаяр дунёни,
Кўнглини қуёшга едирган одам.
3
— Устоз, нечун бунча ўйчан кўринасиз?
— Руҳимдаги боғлар илмин англаяпман,
Ёмғир — шамол орасида адашмасдан —
Дарахтларнинг сўзларини тинглаяпман.
— Ҳақиқат не, унга қандай етса бўлур?
— Фақат қайғу жуфт келади, шодликлар тоқ.
Келдим, кўрдим барчасини тушундимки,
Ҳақиқат бу — ўз кўзингга тик қарамоқ.
— Кўнглингиздан қай дарёнинг саси келур?
— Менинг билан саксон ёшга кирди туғён.
Гоҳ ҳайқириб, гоҳо тиниб оқаётган —
Дилимдаги Зарафшон бу, бу Зарафшон.
— Қайда экан ишқ манзили билдингизми?
— Юрагимга кўчирганман шафақ рангни.
Ҳар тонг туриб ҳидлагайман гулни эмас,
Унинг акси тушиб турган шудрингларни.
— Ҳаяжонга солар сизни қай манзара?
— Кенглик билан туташгандир жисми жоним.
Тоғларнинг ёнбағридаги сўқмоқ йўлда,
Тўкилгандир қанча-қанча ҳаяжоним.
— Нималарни соғинасиз ёки кимни?
— Соғинч, соғинч бу қандай дард сизга аён,
Тушларимга ҳар тун кирар бир тўп қуш
Ва
Отам, онам, болалигим ўтган айвон…
— Ҳаёт нима шунчаки бир кун кўришми?
— Йўқ, йўқ, асло…
Бу енгилмас мангу сабот.
Тамшанасиз дилингизда қолур таъми —
Ҳаёт, ҳаёт — бу энг гўзал адабиёт.
— Ҳозир қайга кетаяпсиз бунча шошиб?
— Декабр нақшига тўлаяпти осмон,
Саксон баҳор ишқи билан кетаяпман —
Яна қалбда ловуллаган гулхан томон!
Манба: «Китоб дунёси» газетаси веб-саҳифаси
Shoira Halima Ahmedovaning “Kitob dunyosi” sahifalarida birin-ketin e’lon qilingan ikki hayajonli she’riy turkumini taqdim etamiz va suyukli shoiradan yangi yilda salomatlik, ustoz Oybek domla tili bilan aytganda, inja va yovvoyi» she’rlar kutib qolamiz…
Halima AHMЕDOVA
YANGI SHE’RLAR
Sog‘inib boryapman, nafasma-nafas…
1
«Qishloqdan nima olib boray?»
(Ukamning so‘rovi)
Kuzning oqshomida osmon xo‘mraygan,
Olisda bir yulduz titraydi dilgir.
Yechingan daraxtlar talvasasida —
Negadir quyoshdan oldim xavotir….
Kun sayin jonimning ichkarisida,
Ulg‘ayib boradi allaqanday cho‘g‘.
Tegramdan aylanib o‘tadi kunlar,
Qachon yashaganim esimda ham yo‘q.
Derazamdan boqqan xazonlar bilan
Dardi hol qilaman telbalarga xos.
O‘ylayman gohida o‘zimdan qochib:
Dunyoga shunchaki kelganman xolos…
Nega tirilishni istamayapman
Mensiz ham o‘liklar to‘lgan zamonda?!
Duch kelgan odamdan so‘rayveraman:
Xabaringiz yo‘qmi quyosh tomondan?!
Sen qo‘ng‘iroq qilding quyosh tomondan
Yoki xayolimda bu bo‘ldi sodir.
Iso Masihdagi nodir nafasni
Har bir hujayramda sezayapman hozir.
Hozir ikki dunyo o‘rtasidagi
Yo‘ldayin sarxushman,
Yo‘ldayin muztar.
Kuzning oqshomida bu sovuq simlar,
Qizib ketdi sendan keltirib xabar.
Sha’m edim yana ham balandroq yondim,
Sening ovozingni eshitgan mahal.
Xazon qamalida qolgan uyimga.
Mehring kirib keldi o‘zingdan avval.
Ukajon,
Qishloq osmonida suzgan bulutning
To‘zg‘in xayolini keltirgin menga.
Dadamni sog‘inib sarg‘ayib ketgan —
Bog‘ning shamolini keltirgin menga.
Hanuz uyimizda osig‘liq turgan,
Onam nimchasining hidin qo‘msar dil.
Uning tugmasida bizni ko‘rganda,
Porlab ketadigan nurni olib kel.
Hech kimdan so‘ramay tomorqamizda,
Fasl tanlamasdan o‘sguvchi gulning
Shiddatu shaxdini olib kel menga
Toki tiriltiray so‘lgan ko‘nglimni.
Olifta ohanglar tegdi jonimga,
Sog‘indim hayotning halol avjini.
Olib kel qishloqcha kuylagan o‘sha.
Notaga sig‘magan ariq mavjini.
Yuking ancha og‘ir bo‘ladi, magar
Ularni og‘rinmay yelkanga yukla.
Qo‘rqmagin, aqldan ozganimcha yo‘q.
Xo‘rsinma,
Men endi tirikman uka.
Menga dalalarning qalbin olib kel.
2
Derazamning yonida,
Ku-kulaydi musicha:
— Rayhon ekib beraymi?
— Rayhon ekib beraymi?
Hayot ko‘nglin paypaslab
Entikib ketadi kuz:
— Armon ekib beraymi?
— Armon ekib beraymi?
Yomg‘ir ko‘zu qoshimda
Tushar raqsi samoga:
— Marjon ekib beraymi?
Marjon ekib beraymi?
Jon dalasin boshida
Kuymalanar dehqon ishq:
— Hijron ekib beraymi?
— Hijron ekib beraymi?
Qayga qochay o‘zimdan
Eski dilimga yangi —
— Jahon ekib beraymi?
— Jahon ekib beraymi?
3
Menga shodlik yubor,
Va yashil umid,
Rayhonlar nafasi so‘nayotgan dam,
Ishqday beg‘uborlik yuborgin yana,
O‘zimda tonglaring ko‘rayin men ham…
Va boray qushlarning anjumaniga.
Parvozni o‘rganish uchun olay dars,
Kattalashib borar axir kundan kun,
Dunyo bilan mening oramdagi darz.
Menga shodlik yubor,
Qayg‘udan ortgan.
Va dil pardasida chalguvchi rubob,
Seni mast aylasa, yozg‘irma meni,
Ko‘zim kosasida chayqalgan gulob.
Menga shodlik yubor
Va beg‘uborlik
Buncha ko‘p kiryapman yerning tushiga,
Holim o‘xshab borar lahzama-lahza,
Sohilning dengizga talpinishiga.
Shafaq ko‘zgusidan o‘chirmay turgin,
Hali ham ko‘nglimga beryapman pardoz.
Ruhimdagi baland tug‘yonlar bilan —
Bandangman, bandangman, bandangman, xolos.
Menga shodlik yubor,
G‘amday chiroyli,
Va tundan sokinlik,
qaldirg‘ochdan sas.
Dilimdagi dilni,
Jondagi jonni,
Sog‘inib boryapman, nafasma-nafas…
Menga shodlik yubor,
G‘amday chiroyli.
4
Ey tun, saharim bor sendan ayrilsam,
Shamsu mehvarim bor sendan ayrilsam.
Yuzing oq, qilmishing bunchalar qora,
Ey do‘st, zafarim bor, sendan ayrilsam.
Kunlarim kunlarga urib sindirding,
Zeru zabarim bor sendan ayrilsam.
G‘amning butasida, gullatding ko‘nglim,
Nedan xatarim bor sendan ayrilsam.
Nigohingni yirtsam zaqqum ko‘rindi,
Haqdan nazarim bor sendan ayrilsam.
Kulgan quyoshimni yig‘latding fosiq,
Nurdan xabarim bor sendan ayrilsam.
«Mensiz tuproqsan», — deb qo‘rqitma hayot,
UNGA safarim bor sendan ayrilsam.
Yillar tuhfa qilgan go‘zal iztirob
Ustoz Ibrohim G‘afurovga
1
Bog‘lar tushiga kiradi osmon,
Xazonni opichlab o‘ynaydi shamol.
To‘qqizinchi qavat derazasidan —
Oqib chiqaverar muattar xayol.
Bu xayol limmo-lim sog‘inchga to‘lgan,
Nenidir izlaydi yillar qatidan.
Orom topib qaytar ba’zi-ba’zida,
Bolalik kunlarin ziyoratidan.
Tunning yuragini hovuchlaganday,
Derazada o‘ynar chiroq shu’lasi.
Va tong qalbin joylab so‘zlar ko‘ksiga,
Uxlamay chiqadi xayol egasi.
Ajin emas uning manglayidagi —
Kitob sahifasi erur behisob.
Ko‘ngil xonasida yashaydi do‘stdek,
Yillar tuhfa qilgan go‘zal iztirob.
Undan hol so‘ramang, so‘z so‘rang undan,
Hayajon toshqini toshayotgan dam.
Qah-qaha uradi g‘amlar ustidan,
Umrini kitobga yedirgan odam.
2
Mumtoz musiqaday jaranglar hayot,
Tunlardan-tunlarga, kundan-kunlarga.
Yarmi xazin, yarmi shodlikka to‘lib-
Ketib borayapti tirik alanga.
So‘lim tuyg‘ularda, so‘lim hislarda
Erkalab qo‘yadi mumtoz hayotni.
Jonidan ortiqroq suyadi balki,
Vatan timsolida adabiyotni.
Osmon kengligini, vaqt shiddatini
Tarjima qiladi ufq tiliga.
U xokisor hamda o‘chmas alanga,
Nur sochishga kelgan xalqning diliga.
Har maysa yonida xayolga tolib,
Borliqqa o‘rgatar uning shevasin.
Dillardan-dillarga qiladi tortiq,
Tuyg‘u daraxtining shirin mevasin.
Xudodan kelgan so‘z,
Va yurak qonin —
Qo‘shib yuraklarga qo‘yadi malham.
Bir hovuch yog‘duga chayar dunyoni,
Ko‘nglini quyoshga yedirgan odam.
3
— Ustoz, nechun buncha o‘ychan ko‘rinasiz?
— Ruhimdagi bog‘lar ilmin anglayapman,
Yomg‘ir — shamol orasida adashmasdan —
Daraxtlarning so‘zlarini tinglayapman.
— Haqiqat ne, unga qanday yetsa bo‘lur?
— Faqat qayg‘u juft keladi, shodliklar toq.
Keldim, ko‘rdim barchasini tushundimki,
Haqiqat bu — o‘z ko‘zingga tik qaramoq.
— Ko‘nglingizdan qay daryoning sasi kelur?
— Mening bilan sakson yoshga kirdi tug‘yon.
Goh hayqirib, goho tinib oqayotgan —
Dilimdagi Zarafshon bu, bu Zarafshon.
— Qayda ekan ishq manzili bildingizmi?
— Yuragimga ko‘chirganman shafaq rangni.
Har tong turib hidlagayman gulni emas,
Uning aksi tushib turgan shudringlarni.
— Hayajonga solar sizni qay manzara?
— Kenglik bilan tutashgandir jismi jonim.
Tog‘larning yonbag‘ridagi so‘qmoq yo‘lda,
To‘kilgandir qancha-qancha hayajonim.
— Nimalarni sog‘inasiz yoki kimni?
— Sog‘inch, sog‘inch bu qanday dard sizga ayon,
Tushlarimga har tun kirar bir to‘p qush
Va
Otam, onam, bolaligim o‘tgan ayvon…
— Hayot nima shunchaki bir kun ko‘rishmi?
— Yo‘q, yo‘q, aslo…
Bu yengilmas mangu sabot.
Tamshanasiz dilingizda qolur ta’mi —
Hayot, hayot — bu eng go‘zal adabiyot.
— Hozir qayga ketayapsiz buncha shoshib?
— Dekabr naqshiga to‘layapti osmon,
Sakson bahor ishqi bilan ketayapman —
Yana qalbda lovullagan gulxan tomon!
Manba: “Kitob dunyosi” gazetasi veb-sahifasi