Қизалоқ болалар уйида ота-онасининг юзини ерга қаратмасликка тиришарди. Улғайиб, мактабга боргач ҳам шуни ўйлади. Бир куни унга “ўғри” деб туҳмат қилишганида, энди ота-онаси ўзини ёмон кўриб қолишидан қўрқиб кетди. Йиғлади. Ота-онасига айбсиз эканини айтгиси, уларни жуда кўргиси келди…

Байрам АЛИ
МИТТИ ҲИКОЯЛАР

    Байрам Али (Байрамали Қўлдошев) 1991 йилнинг 23 – июн куни Қашқадарё вилоятининг Қамаши туманидаги Чим қишлоғида туғилган. Илк таьлимни шу қишлоқдаги 81-умумий таьлим мактабида олган. Мактабни тугатгач, 2008-2011 йилларда Чим маиший касб-хунар коллежини битириб чиқади. Илк шеърлари ва ҳикоялари мактаб давриданоқ республика газета-журналларида эълон қилинган. Айни пайтда вилоятнинг «Дарё»газетасида мухбир сифатида фаолият бошлади. 2013 йилда “Dizayin press” нашриёти тамонидан “Болангман, дунё” номли шеър ва ҳикоялардан иборат китоби нашр этилган.

СОВҒА

Болакайга дўстлари копток совға қилишди. Болакай туғма оёқсиз – ногирон эди…

ЭЪТИҚОД

Қизалоқ болалар уйида ота-онасининг юзини ерга қаратмасликка тиришарди. Улғайиб, мактабга боргач ҳам шуни ўйлади. Бир куни унга “ўғри” деб туҳмат қилишганида, энди ота-онаси ўзини ёмон кўриб қолишидан қўрқиб кетди. Йиғлади. Ота-онасига айбсиз эканини айтгиси, уларни жуда кўргиси келди…
Ахир қизалоқ уларни бирор марта кўрмаганди.
.

“САМИМИЯТ”

— Мени қанчалар дилдан севасан! – деди аёл, ошиғи совға қилаётган қимматбаҳа узукга ҳайрат билан тикилиб.
— Бўлмасам-чи, сен учун ҳар қандай машаққатга тайёрман! – жилмайди ошиғи ва ўғрланган узукни махбубасига тақиб қўйди.
Аёл узукдан кўз узолмасди.

БЕГОНАЛИК

— Совуқ едим.
— Қизимизга итга қарашни тайинлаганмидинг?
— Худойим! Шу ёмғирда зиёфатингиз нимаси эди!
— Майли-майли… Бугун яхши тассурот қолдирсам ишларим юришади!!! Қизил кастюмим савлатли кўрсатаётгандир-а?
— Айтганча, эртага синглимнинг туғилган куни. Буни унутмагандирсиз?
— Эртага жумами? Палакат! Саҳарлаб қишлоққа боришим керак!..
…Жуфтлик бир соёбон остида ҳўл йўлак бўйлаб кетиб боришарди.

УЛФАТЛАР

Даливой йўл бўида улфатлари билан ўтирарди. Узоқдан иккита катта сумкани кўтарганча майишибгини бозордан қайтаётган хотини кўринди. Аёл улфатларга яқинлашганда нафас ростлагани энгашганди, терлаган сийналари офтобда ялтиллаб кўзга ташланди.
-Нега бировнинг хотинига суқланасанлар! – ўшқирди, Даливой бараварига ўша тамонга тикилган дўстларига. – Эркакмисанлар ўзи!
Даливойнинг дўстлари у тамонга бошқа қарамади. Хотини инқиллаб-синқиллаб ўтиб кетди…

ФАРЗАНДЛАР

Бобонинг уч ўғли гаплашиб келишарди: отасининг қишлоққа нафи кўп теккан – ҳамма томларни ўзи ёпган эди.
Бобонинг уч ўғли мақтаниб келишарди: отасининг давлатга ҳам нафи кўп теккан – уч ўғли уч мансабда!
Бобонинг уч ўғли мақташиб келишарди: отасидай мулойим одам йўқ – 80 га кириб бировнинг кўнглини оғритмабти…
Бобонинг уч ўғли… отасининг жанозасига уч кун кечикиб келаётганини ҳали билишмасди.

МУҲАББАТ

— Эсингдами, ёшлигимизда уни севардинг? – сўради эркак.
Аёл жилмайди.
— У бунга лойиқ эди, — деди хўрсиниб.
Эркак аёлнинг кўзларига синчиклаб тикилди.
— Назаримда… туйғуларинг ўзгармаган?
— …
— Истасанг эртага у билан учраштираман.
— Эртага?.. Эртага эримнинг туғилган куни. Ёнида бўлишим керак.
— Дарвоқе, эринг тузукми?
— Иккинчи инсултдан кейин тилдан ҳам қолди.
— Бечора. Юрмаса, гапирмаса…
— Балки индинга?..
— Индинга у кетаяпти.
— Афсус. Унда уни соғинганимни айтиб қўй.
Улар хайрлашишди.  Эркак  бироз юриб тўхтади, маюс одимлаб кетаётган аёл тамонга тикилиб инсоннинг кўнгил кечинмалари нечоғли мураккаблиги ҳақида ўйлади.

ҲАЁТИЙ АКСИОМА

Севишганлар бу ўзларининг сўнгги учрашуви эканини билишарди.
— Мандан нафратланаётган бўлсангиз керак? – деди қиз.
— Совчиларимни ўша қариндошингдан олдинроқ жўнатсам бундай бўлмасди, айб ўзимда… – деди йигит.
— Мени кечиринг…
— Алвидо!
Улар ортига қарамасдан юриб кетишаркан, йигит ўзига “ҳали Ундан яхшироғини топиб оламан!” — дея далда берарди. “У каби ажойиб инсон ортиқ ҳаётимда бўлмаса керак”, — йиғлаб борарди қиз…
Аслида ҳам шундай! Баъзан “ундан аълороғини топаман!” деймизу Унга ўхшашини тополмай умр бўйи азобланамиз. “Ундай инсон бошқа учрамаса керак” деймизу  тақдир бизга Ундан-да ажойиброқ инсонни рўбарў қилади.

2015

 Bayram ALI
MITTI HIKOYALAR

 Bayram Ali (Bayramali Qo’ldoshev)  1991 yilning 23 – iyun kuni Qashqadaryo viloyatining Qamashi tumanidagi Chim qishlog’ida tug’ilgan. Ilk ta`limni shu qishloqdagi 81-umumiy ta`lim maktabida olgan. Maktabni tugatgach, 2008-2011 yillarda Chim maishiy kasb-xunar kollejini bitirib chiqadi. Ilk she’rlari va hikoyalari maktab davridanoq respublika gazeta-jurnallarida e’lon qilingan. Ayni paytda viloyatning «Daryo»gazetasida muxbir sifatida faoliyat boshladi. 2013 yilda “Dizayin press” nashriyoti tamonidan “Bolangman, dunyo” nomli she’r va hikoyalardan iborat kitobi nashr etilgan.

SOVG’A

Bolakayga do’stlari koptok sovg’a qilishdi. Bolakay tug’ma oyoqsiz – nogiron edi…

E’TIQOD

Qizaloq bolalar uyida ota-onasining yuzini yerga qaratmaslikka tirishardi. Ulg’ayib, maktabga borgach ham shuni o’yladi. Bir kuni unga “o’g’ri” deb tuhmat qilishganida, endi ota-onasi o’zini yomon ko’rib qolishidan qo’rqib ketdi. Yig’ladi. Ota-onasiga aybsiz ekanini aytgisi, ularni juda ko’rgisi keldi…
Axir qizaloq ularni biror marta ko’rmagandi.
.

“SAMIMIYAT”

— Meni qanchalar dildan sevasan! – dedi ayol, oshig’i sovg’a qilayotgan qimmatbaha uzukga hayrat bilan tikilib.
— Bo’lmasam-chi, sen uchun har qanday mashaqqatga tayyorman! – jilmaydi oshig’i va o’g’rlangan uzukni maxbubasiga taqib qo’ydi.
Ayol uzukdan ko’z uzolmasdi.

BEGONALIK

— Sovuq yedim.
— Qizimizga itga qarashni tayinlaganmiding?
— Xudoyim! Shu yomg’irda ziyofatingiz nimasi edi!
— Mayli-mayli… Bugun yaxshi tassurot qoldirsam ishlarim yurishadi!!! Qizil kastyumim savlatli ko’rsatayotgandir-a?
— Aytgancha, ertaga singlimning tug’ilgan kuni. Buni unutmagandirsiz?
— Ertaga jumami? Palakat! Saharlab qishloqqa borishim kerak!..
…Juftlik bir soyobon ostida ho’l yo’lak bo’ylab ketib borishardi.

ULFATLAR

Dalivoy yo’l bo’ida ulfatlari bilan o’tirardi. Uzoqdan ikkita katta sumkani ko’targancha mayishibgini bozordan qaytayotgan xotini ko’rindi. Ayol ulfatlarga yaqinlashganda nafas rostlagani engashgandi, terlagan siynalari oftobda yaltillab ko’zga tashlandi.
-Nega birovning xotiniga suqlanasanlar! – o’shqirdi, Dalivoy baravariga o’sha tamonga tikilgan do’stlariga. – Erkakmisanlar o’zi!
Dalivoyning do’stlari u tamonga boshqa qaramadi. Xotini inqillab-sinqillab o’tib ketdi…

FARZANDLAR

Boboning uch o’g’li gaplashib kelishardi: otasining qishloqqa nafi ko’p tekkan – hamma tomlarni o’zi yopgan edi.
Boboning uch o’g’li maqtanib kelishardi: otasining davlatga ham nafi ko’p tekkan – uch o’g’li uch mansabda!
Boboning uch o’g’li maqtashib kelishardi: otasiday muloyim odam yo’q – 80 ga kirib birovning ko’nglini og’ritmabti…
Boboning uch o’g’li… otasining janozasiga uch kun kechikib kelayotganini hali bilishmasdi.

MUHABBAT

— Esingdami, yoshligimizda uni sevarding? – so’radi erkak.
Ayol jilmaydi.
— U bunga loyiq edi, — dedi xo’rsinib.
Erkak ayolning ko’zlariga sinchiklab tikildi.
— Nazarimda… tuyg’ularing o’zgarmagan?
— …
— Istasang ertaga u bilan uchrashtiraman.
— Ertaga?.. Ertaga erimning tug’ilgan kuni. Yonida bo’lishim kerak.
— Darvoqe, ering tuzukmi?
— Ikkinchi insultdan keyin tildan ham qoldi.
— Bechora. Yurmasa, gapirmasa…
— Balki indinga?..
— Indinga u ketayapti.
— Afsus. Unda uni sog’inganimni aytib qo’y.
Ular xayrlashishdi. Erkak biroz yurib to’xtadi, mayus odimlab ketayotgan ayol tamonga tikilib insonning ko’ngil kechinmalari nechog’li murakkabligi haqida o’yladi.

HAYOTIY AKSIOMA

Sevishganlar bu o’zlarining so’nggi uchrashuvi ekanini bilishardi.
— Mandan nafratlanayotgan bo’lsangiz kerak? – dedi qiz.
— Sovchilarimni o’sha qarindoshingdan oldinroq jo’natsam bunday bo’lmasdi, ayb o’zimda… – dedi yigit.
— Meni kechiring…
— Alvido!
Ular ortiga qaramasdan yurib ketisharkan, yigit o’ziga “hali Undan yaxshirog’ini topib olaman!” — deya dalda berardi. “U kabi ajoyib inson ortiq hayotimda bo’lmasa kerak”, — yig’lab borardi qiz…
Aslida ham shunday! Ba’zan “undan a’lorog’ini topaman!” deymizu Unga o’xshashini topolmay umr bo’yi azoblanamiz. “Unday inson boshqa uchramasa kerak” deymizu taqdir bizga Undan-da ajoyibroq insonni ro’baro’ qiladi.

2015