Ҳалима Аҳмедованинг ҳар бир сатрида ўзгача бир жозиба, ҳарорат, жўшқинлик уфуриб туради. Шоира кўпчилигимизга оддийдек туюлган воқеликлардан ажиб янгилик топади, уни шунчаки айтиб қўя қолмайди, ўзигагина хос мусаввирона тил, мажнунона оҳанг билан ифодалайди.
Ҳалима Аҳмедова
БАСИР
Ҳалима Аҳмедова 1960 йил 1 октябрда Бухоро вилояти (Ҳозирги Навоий вилояти)нинг Қизилтепа тумани Пўлоти қишлоғида туғилган. 1978 йили Тошкент давлат университети (ҳозирги ЎзМУ)нинг филология факультетига кирган 1983 йили олийгоҳни тамомлаб, Навоий вилоятидаги педагогика билим юртида ишлаган. 1984-1985 йиллари вилоятнинг “Дўстлик байроғи” газетаси хизмат қилган. 1986-1988 йиллари Ғафур Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриётида муҳаррир вазифасида фаолият юритган. 1988-1990 йиллари Москвадаги Олий адабиёт курсида таҳсил олган. 1990-1991 йиллари Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси қошидаги адабиёт жамғармасида, 1994-1998 йиллари “Тонг юлдузи” газетасида ишлаган. 1998 йилдан Ўзбекистон радиосида муҳаррир вазифасида фаолият юритиб келмоқда. Шоира 1987 йилдан буён Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси аъзоси. “Кузимнинг тили” (1986), “Тунги марваридгуллар” (1987), “Эрк дарачаси” (1996), “Тийрамоҳ” (2005), “Афсун” (2007), “Умид сояси” (2008),»Шафақ ибодати» (2011), “Ëсуман гулининг сояси” (2013) китоблари нашр этилган.Ҳалима Аҳмедова Лондонда ўтказилган “Марказий Осиë китоб форуми ва адабиëти фестивали”нинг “Адабий асар” номинациясидаги мукофотига сазовор бўлган.
Барча ғанимларим ва дўстларимга бағишлайман
Кўнглимнинг хилватида
ғанимлар майсага,
дўстлар нурга айланадилар
Қизғалдоқ қонини симирган саҳар –
Уфқлар ортидан, беради садо
Ва бу садо сари борар эмаклаб –
Вақтнинг қамчисидан эзилган дунё …
Сувлар тамшанади гўё тотгандек
Гулобий ҳисларнинг таъмини… .
Осмон юпатмайди, юпатолмайди,
Кўкраги дардларга тўлган заминни
Кўряпман қафассиз булбулни
Зулматдан ажралган ёғдуни,
Бyлбул овозини йўқотиб бўлган
Ёғду танимайди энди орзуни
Шудгорларда шеър битаётган
Энг зўр шоир ёмғирни алдаб —
Олиб кетар камалаклар юртига қуёш …
Алдашни севади жуда қаттиқ —
Юраклар ўрнида ўсаётган тош …
Чориғи йиртилган Исо масеҳнинг
Ёмғирга айлангиси келади,
Шамолга айлангиси келади.
Аммо ёқасига қадалган игна
Нафис истагини тaшлайди йиpтиб …
Йиртилган истаклар соябонида
Қўлларида бўртган қонталаш
томирлар билан
Ўтган ва ўтмаган кунларини кўриб
Ўтиради бир чол,
юзида бужмайган табассум.
У гоҳо шамолни сўкади,
гоҳо ёмғирни …
Сўнг эса негадир йиғлайди юм-юм.
Мен бу кўз ёшларни танийман.
Fамни танигандек,
қайғуни танигандек …
Улар Ҳобилни ўлдирган Қобилнинг
Хиёнатидан йиғлаган Одам Атонинг
Кўз ёшлари каби жуда ҳам аччиқ …
Аччиқ йиғи ҳиди кезар ҳавода
Чарх эса айланар,
айланади боз
Мунғайиб учаётган қушлар
кўксидан
Биз ҳайдаб юборган ишқ берар овоз.
Шунда умидсизлик умиди яна
Оғирлик қилади pyҳ ила танга
Бизга қуёш бўлиб кўринар шунда
Бўрилар кўзида ёнган аланга.
Шунда сўнгги чақасини санаётган гадо,
Эртанинг чўнтагида қолган ризқидан
умидини узади.
Шайтоннинг макрига учган Момо Ҳавво
жаннат дарахтидан олма узгандек …
Нелардир узилиб бораверади
тириклик томиридан …
Ҳар куни кўpaмaн фалаж ўғлини
Елкасида кўтариб юрган аёлни
Унинг кўзларида сузар хазонлар.
Лаблари қиров остида қолган ғунчадек
пичирлайди ненидир маҳзун.
Баъзан ўғилчаси хархаша қилар:
Баландроқ кўтаринг, кўрай худони …
Булутларнинг бир четини кемираётган нур
Осмоннинг кўксига кетади сингиб
Кўпаяр, кўпаяр,
Кўпаяверар
Аёлнинг кўзида сузган хазонлар …
Осмоннинг ишқию замин ҳажридан
Hoгoҳ совуб кетар юрагим
Яшагим келади шаббодаларнинг —
Ўрик гули тўла хаёлларидай
Фалакка қовушиб кетсам бўлмасми —
Биби Робиянинг хушбўй рўмолларидай …
Яна вужудимнинг қаеридадир
бош кўтаради
Сўнгсиз таҳликалар жанги басма-бас
Шодлик уруғини излаётган Хаёт
Қўшиғин куйлашга етмайди нафас …
3илол тасаввурим лойлатган ғамнинг –
Соғинч тонгларини ёпган булутнинг —
Ва яна толеъ эшигидаги қулфнинг —
Оғирлигин ҳис қиламан мудом жонимда …
Ва яна кезаман ўзимни ўзим —
Дарчалар ортида қолган тун каби.
Гoҳo кўзларимга қонсираб кирар
Мавҳум хотиранинг беором қалби …
Ҳайратим қариди, нафратим сўнди.
Номсиз фалсафада изғийман танҳо.
Яшаш нелигини билганим сари —
Кўксимда дийдоринг мавжланар, худо …
Карман, зеро
Қулоғим тўлган шавқингга
Басирман, нигоҳим дийдорингдан маст
Шунча ишқим билан жунуним билан —
Чумолилар судраб кетаётган
Бир хасдирман хас …
Қачондир Аюб чашмасининг бўйига
Умид ниҳолини эккан эдим мен
Бахтли бўласан, деб айтганда онам
Оpзу каштасини тиккан эдим мен …
Бунга анча бўлди …
Жуда кўп бўлди.
Билдим у ниҳолни қуритганин ғам,
Ва яна билдимки, Аюб эмасман.
Қайсидир кўнгилда чириди каштам …
Ҳозир эса самони орзулаётган
дарахтлар кўзига қарайман.
Улар нақадap соф, нақадар тоза
Балки дунёдaги барча гўдаклар —
Нигоҳи дарахтлар кўзидан олган андоза
Мен шубҳага тўла
нигоҳлардан безорман
Безорман ҳacaдгa тўла кўзлардан.
Улар ҳap куни оёғим, қўлларим
изини ҳидлаб —
Нимадир, нимадир ахтарар мендан …
Улар билмайдилар ҳap кун ботишин —
Юрагим қонигa чўмилиб офтоб. ..
Яна билмайдилар телба ишқ учун
Фақат Xaқнинг ўзи беришин жавоб…
“Қaттиқ севганмисиз, зўр севганмисиз? «
Бир қизча cўрайди кўзи тўла чўғ.
Ва яна дейдики: шеърларингизда —
Ceвги билан дарддан бошқа нарса йўқ…
Севганманми уни 6илмайман,
Севги бу кўзи кўр — уйсиз дарбадар
Аммо бир олов бор дил илдизида —
Ловуллайди ўлим 6илан баробар …
Балки шу оловдир менинг қисмaтим
Тупроқ, ҳaвo, дарё мени кечирсин
Ўзимдан бош олиб кетган дамларим.
Шу жунунда худо мени кечирсин …
Юксакка қарайман умидми излаб
Бyлутлар кўзида кўпиради май
Тириклик қадaмин товуши баланд —
Телбанинг маъносиз қаҳ-қаҳасидай
Кетаман …
Яна ҳaм олисга кетишим керак.
Писта олмайсизми? — сўрар ногаҳон
Йўлнинг четидаги пистачи хотин
Мен уни танийман қомaти букик
Дунёнинг жавобсиз сўроқларидай
Нигоҳлари бўм-бўш, кўзлари бўм-бўш
Чақилган пистанинг пўчоқларидай …
Унинг кўзларини негадир тўлдиргим келади
Балки юлдузга,
балки энг чиройли шодликка ….
Аммо уни қизиқтирмас на шодлик, на юлдуз.
Мен эса кетишим керак,
Жуда ҳaм олисга,
кўнглимнинг хилватига,
Худога яқинроқ жойга …
Токи йироқ бўлай, жуда ҳaм йироқ
Тунлар талвасаси,
кун миннатидан
Шунда ғанимлар майсага,
Дўстлар нурга айланадилар …
Кўнглимнинг ҳилватида.
Манба: «Жаҳон адабиёти» журнали,2014, март.
Halima Ahmedovaning har bir satrida o‘zgacha bir joziba, harorat, jo‘shqinlik ufurib turadi. Shoira ko‘pchiligimizga oddiydek tuyulgan voqeliklardan ajib yangilik topadi, uni shunchaki aytib qo‘ya qolmaydi, o‘zigagina xos musavvirona til, majnunona ohang bilan ifodalaydi.
Halima Ahmedova
BASIR
Halima Ahmedova 1960 yil 1 oktyabrda Buxoro viloyati (Hozirgi Navoiy viloyati)ning Qiziltepa tumani Po’loti qishlog’ida tug’ilgan. 1978 yili Toshkent davlat universiteti (hozirgi O’zMU)ning filologiya fakul`tetiga kirgan 1983 yili oliygohni tamomlab, Navoiy viloyatidagi pedagogika bilim yurtida ishlagan. 1984-1985 yillari viloyatning “Do’stlik bayrog’i” gazetasi xizmat qilgan. 1986-1988 yillari G’afur G’ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyotida muharrir vazifasida faoliyat yuritgan. 1988-1990 yillari Moskvadagi Oliy adabiyot kursida tahsil olgan. 1990-1991 yillari O’zbekiston Yozuvchilar uyushmasi qoshidagi adabiyot jamg’armasida, 1994-1998 yillari “Tong yulduzi” gazetasida ishlagan. 1998 yildan O’zbekiston radiosida muharrir vazifasida faoliyat yuritib kelmoqda. Shoira 1987 yildan buyon O’zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi. “Kuzimning tili” (1986), “Tungi marvaridgullar” (1987), “Erk darachasi” (1996), “Tiyramoh” (2005), “Afsun” (2007), “Umid soyasi” (2008), «Shafaq ibodati» (2011), “Esuman gulining soyasi” (2013) kitoblari nashr etilgan.Halima Ahmedova Londonda o’tkazilgan “Markaziy Osie kitob forumi va adabieti festivali”ning “Adabiy asar” nominatsiyasidagi mukofotiga sazovor bo’lgan.
Barcha g’animlarim va do’stlarimga bag’ishlayman
Ko’nglimning xilvatida
g’animlar maysaga,
do’stlar nurga aylanadilar
Qizg’aldoq qonini simirgan sahar –
Ufqlar ortidan, beradi sado
Va bu sado sari borar emaklab –
Vaqtning qamchisidan ezilgan dunyo …
Suvlar tamshanadi go’yo totgandek
Gulobiy hislarning ta’mini… .
Osmon yupatmaydi, yupatolmaydi,
Ko’kragi dardlarga to’lgan zaminni
Ko’ryapman qafassiz bulbulni
Zulmatdan ajralgan yog’duni,
Bylbul ovozini yo’qotib bo’lgan
Yog’du tanimaydi endi orzuni
Shudgorlarda she’r bitayotgan
Eng zo’r shoir yomg’irni aldab —
Olib ketar kamalaklar yurtiga quyosh …
Aldashni sevadi juda qattiq —
Yuraklar o’rnida o’sayotgan tosh …
Chorig’i yirtilgan Iso masehning
Yomg’irga aylangisi keladi,
Shamolga aylangisi keladi.
Ammo yoqasiga qadalgan igna
Nafis istagini tashlaydi yiptib …
Yirtilgan istaklar soyabonida
Qo’llarida bo’rtgan qontalash
tomirlar bilan
O’tgan va o’tmagan kunlarini ko’rib
O’tiradi bir chol,
yuzida bujmaygan tabassum.
U goho shamolni so’kadi,
goho yomg’irni …
So’ng esa negadir yig’laydi yum-yum.
Men bu ko’z yoshlarni taniyman.
Famni tanigandek,
qayg’uni tanigandek …
Ular Hobilni o’ldirgan Qobilning
Xiyonatidan yig’lagan Odam Atoning
Ko’z yoshlari kabi juda ham achchiq …
Achchiq yig’i hidi kezar havoda
Charx esa aylanar,
aylanadi boz
Mung’ayib uchayotgan qushlar
ko’ksidan
Biz haydab yuborgan ishq berar ovoz.
Shunda umidsizlik umidi yana
Og’irlik qiladi pyh ila tanga
Bizga quyosh bo’lib ko’rinar shunda
Bo’rilar ko’zida yongan alanga.
Shunda so’nggi chaqasini sanayotgan gado,
Ertaning cho’ntagida qolgan rizqidan
umidini uzadi.
Shaytonning makriga uchgan Momo Havvo
jannat daraxtidan olma uzgandek …
Nelardir uzilib boraveradi
tiriklik tomiridan …
Har kuni ko’paman falaj o’g’lini
Yelkasida ko’tarib yurgan ayolni
Uning ko’zlarida suzar xazonlar.
Lablari qirov ostida qolgan g’unchadek
pichirlaydi nenidir mahzun.
Ba’zan o’g’ilchasi xarxasha qilar:
Balandroq ko’taring, ko’ray xudoni …
Bulutlarning bir chetini kemirayotgan nur
Osmonning ko’ksiga ketadi singib
Ko’payar, ko’payar,
Ko’payaverar
Ayolning ko’zida suzgan xazonlar …
Osmonning ishqiyu zamin hajridan
Hogoh sovub ketar yuragim
Yashagim keladi shabbodalarning —
O’rik guli to’la xayollariday
Falakka qovushib ketsam bo’lmasmi —
Bibi Robiyaning xushbo’y ro’mollariday …
Yana vujudimning qaeridadir
bosh ko’taradi
So’ngsiz tahlikalar jangi basma-bas
Shodlik urug’ini izlayotgan Xayot
Qo’shig’in kuylashga yetmaydi nafas …
3ilol tasavvurim loylatgan g’amning –
Sog’inch tonglarini yopgan bulutning —
Va yana tole’ eshigidagi qulfning —
Og’irligin his qilaman mudom jonimda …
Va yana kezaman o’zimni o’zim —
Darchalar ortida qolgan tun kabi.
Goho ko’zlarimga qonsirab kirar
Mavhum xotiraning beorom qalbi …
Hayratim qaridi, nafratim so’ndi.
Nomsiz falsafada izg’iyman tanho.
Yashash neligini bilganim sari —
Ko’ksimda diydoring mavjlanar, xudo …
Karman, zero
Qulog’im to’lgan shavqingga
Basirman, nigohim diydoringdan mast
Shuncha ishqim bilan jununim bilan —
Chumolilar sudrab ketayotgan
Bir xasdirman xas …
Qachondir Ayub chashmasining bo’yiga
Umid niholini ekkan edim men
Baxtli bo’lasan, deb aytganda onam
Opzu kashtasini tikkan edim men …
Bunga ancha bo’ldi …
Juda ko’p bo’ldi.
Bildim u niholni quritganin g’am,
Va yana bildimki, Ayub emasman.
Qaysidir ko’ngilda chiridi kashtam …
Hozir esa samoni orzulayotgan
daraxtlar ko’ziga qarayman.
Ular naqadap sof, naqadar toza
Balki dunyodagi barcha go’daklar —
Nigohi daraxtlar ko’zidan olgan andoza
Men shubhaga to’la
nigohlardan bezorman
Bezorman hacadga to’la ko’zlardan.
Ular hap kuni oyog’im, qo’llarim
izini hidlab —
Nimadir, nimadir axtarar mendan …
Ular bilmaydilar hap kun botishin —
Yuragim qoniga cho’milib oftob. ..
Yana bilmaydilar telba ishq uchun
Faqat Xaqning o’zi berishin javob…
“Qattiq sevganmisiz, zo’r sevganmisiz? «
Bir qizcha co’raydi ko’zi to’la cho’g’.
Va yana deydiki: she’rlaringizda —
Cevgi bilan darddan boshqa narsa yo’q…
Sevganmanmi uni 6ilmayman,
Sevgi bu ko’zi ko’r — uysiz darbadar
Ammo bir olov bor dil ildizida —
Lovullaydi o’lim 6ilan barobar …
Balki shu olovdir mening qismatim
Tuproq, havo, daryo meni kechirsin
O’zimdan bosh olib ketgan damlarim.
Shu jununda xudo meni kechirsin …
Yuksakka qarayman umidmi izlab
Bylutlar ko’zida ko’piradi may
Tiriklik qadamin tovushi baland —
Telbaning ma’nosiz qah-qahasiday
Ketaman …
Yana ham olisga ketishim kerak.
Pista olmaysizmi? — so’rar nogahon
Yo’lning chetidagi pistachi xotin
Men uni taniyman qomati bukik
Dunyoning javobsiz so’roqlariday
Nigohlari bo’m-bo’sh, ko’zlari bo’m-bo’sh
Chaqilgan pistaning po’choqlariday …
Uning ko’zlarini negadir to’ldirgim keladi
Balki yulduzga,
balki eng chiroyli shodlikka ….
Ammo uni qiziqtirmas na shodlik, na yulduz.
Men esa ketishim kerak,
Juda ham olisga,
ko’nglimning xilvatiga,
Xudoga yaqinroq joyga …
Toki yiroq bo’lay, juda ham yiroq
Tunlar talvasasi,
kun minnatidan
Shunda g’animlar maysaga,
Do’stlar nurga aylanadilar …
Ko’nglimning hilvatida.
Manba: «Jahon adabiyoti» jurnali,2014, mart.
assalom aleykum Halima opani to`g`risi O`z.radiosi orqalik va radioga eshittirishlarga borganlarimda tanishganman judayam go`zal ayol va o`ta kamtar insonlar ammo bugun ularning ichki dunyolari gozalligidan bahramand bo`lib judayam ta`sirlandim. she`rlari insonni bir o`lchamdan boshqa sirli o`lchamga olib borib qo`ya oladigan quvvatga ega ekanligidan lol qolishdan o`zga hojat yo`q. shunday buyuk san`atkor va betakror ijodkor bilan tanish bo`lganligimdan va u inson bilan zamondoshligimdan Ollohga shukrlar qilaman!!! umrlari uzun bo`lsin!!! rahmat
ajoyib va o’lmas satrlar
Ajoyib