Қитъа ўзбек мумтоз шеъриятида ҳазрат Навоий қаламининг қуввати билан катта ўрин эгаллади.Устод Ҳамид Сулаймоннинг қайд этишича, Навоий қаламидан тўкилган «Хазойинул-маоний»да 503 байтдан иборат 210 қитъа жамланган… Davomini o'qish
Oy: Февраль 2022
Xurshid Davron. Turkiston dahosi & Alisher Navoiyga bag’ishlovlar & Ibrohim Haqqul va Xurshid Davron «Oqshom gurunglari»da
Саҳифа Ҳазрат Мир Алишер Навоий таваллуд кунига бағишланади
Афсуски, жуда узоқ йиллар шоир қолдирган мерос эшиги берк хазинага айлантирилди. У атрофида одамларни айлантириш билан хазина ҳақида тушунча беришга уринилди. Энг аввало, улуғ шоир ижоди, унинг дунёқараши ва адабий меросини бугун мураккабликлари, фалсафий теранлиги билан тўғри, ҳаққоний ёритиб берувчи калит — Шарқ шеърияти ва фалсафаси қатламларига чуқур илдиз отган тасаавуф таълимотисиз олиб борилди. Бу олимларнинг эмас, тузумнинг қаттол иродаси, унинг қатағони эди. Davomini o'qish
Jontemir Jondor. Ko’zida So’zi borlar & Nasrullo Ergash. Jontemir haqida muxtasar so’z
Биздан беш-олти ёш кичик бўлса ҳам Жонтемирни тенгқур дегим келади. Чунки у тенг-тўшларидан анча ўзиб кетган. Дастлаб уни фақат шеър ёзса керак деб ўйлар эдим. Кейин ўқиб билдимки, жони вужудига сиғмай юрадиган дўстимиз жамиятдаги турли муаммолар ҳақида мўъжаз миниатюралар – лавҳалар ҳам битар экан. Davomini o'qish
Barno Isakova. So’z haqida so’z (Nizomiy Ganjaviy va Alisher Navoiy asarlari asosida).
Алишер Навоий чексиз оламнинг бошланиши ва охири сўздир, дея таърифлайди. У дунё яралишидан аввал СЎЗ пайдо бўлганига, Аллоҳ “Бўл” деди ҳаммаси бўлди, дунё яралди, деганидек, энг аввалги садо ҳам сўз бўлди ва охирги савтға ибтидо ҳам сўз бўлади, дея ўз муносабатини қуйидаги каби тасвирлайди: Davomini o'qish
Tilak Jo’ra. Sultonmurod Olim. Alisher Navoiy va Nozim Hikmat
Машҳур Француз адиби Луи Арагон 1955 йилда чоп этилган “Совет адабиёти” китобининг “Навоий деган махсус фаслида мана бундай деб ёзилади: “Замонамизнинг машҳур шоирлари чилилик Неруда, прагалик Незвал, испаниялик Альберти, кубалик Пельен, флодельфиялик Лоу Энфелис ва туркиялик Нозим Ҳикмат бугун Навоий ижодига таъзим қиладилар. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Navoiynoma. XIX. Bu qalamga ofarinlar yog’ilsin (Yakun) & Alisher Navoiy. Badiiy film (1947)
Абдураҳмон Жомий таърифи билан айтганда, Алишер Навоий «асл табиати ва қобилияти туфайлидан бахтга элтувчи ҳукмлар ўқларини сўз сифати нишонига қаратганда ва жавоҳирлар садафи бузрукворлар исми сирларидан сўзлаганда ўз вақтини назм бадиалари ёки насрий ихтиролардан тамоман фориғ ва холи тополмаган» шоир эди. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Navoiynoma. XVIII. Abadiyatning boshlanishi & Ibrohim Haqqul. Navoiyga qaytish.
9 ФЕВРАЛЬ — ҲАЗРАТ МИР АЛИШЕР НАВОИЙ ТУҒИЛГАН КУННИНГ 578 ЙИЛЛИГИ
«Темур ва темурийлар даври» деб аталмиш палла Навоийнинг таҳсин ва ғурурини уйғотар эди, чунки бу давр «турк улуси» зодагонларининг ҳокимият бошига келиши ва миллий маданият ҳамда адабиётнинг тараққиёти даври бўлди. Зотан, Хуросон ва Мовароуннаҳрнинг бу давр тарихи гениал шоирнинг бунёдга келишига замин ҳозирлаган ва Навоий ўз тақдири ва тарихий миссияси билан бу давр орасида узвий, чамбарчас алоқа борлигини сезар эди. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Navoiynoma. XVII. So’nggi kunlar. Motam & Xondamir. «Makorimul-axloq»dan & Umid Bekmuhammad. Navoiy qanday kasallikdan vafot etgan?
Ҳазрат Мир Алишер Навоий умрининг охирги йиллари оғир касалликка учрагани замондош муаррихлар асарларида,шунингдек,бобомиз ўзлари томонидан «Хазойин ул-маоний» дебочасида аниқ ва равшан қайд этилган. Манбаларга қараганда,Султон Ҳусайн Бойқаро шаддод ва бетамиз фарзандларининг навбатдаги исёнини даф этиб Астрободдан Ҳиротга қайтаётганидан хабар топган Алишер Навоий кутиб олишга чиқади… Davomini o'qish
Xurshid Davron. Navoiynoma. XV-XVI. Lison ut tayr. Haj armoni. Yana g’avg’o. Mahbubul-qulub & Navoiy armoni
Алишер Навоийнинг шеърий даҳоси 15-аср охирларига келиб яна жўш урди. У 2 йил мобайнида 2 та йирик асар — «Лисон ут-тайр» («Қушлар тили») достонини ва «Муҳокамат ул-луғатайн» («Икки тил муҳокамаси») номли илмий асарини яратди. Алишер Навоийнинг сўнгги буюк асарларидан яна бири насрий панднома юсинида ёзилган «Маҳбубул-қулуб» («Қалблар севгани»)дир. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Navoiynoma. XIV. Shahzodalar isyoni. Badiuzzamon mirzoga maktublar. Mo’min mirzoning qatli & Abdulla Oripov. Mo’min Mirzo
Алишер Навоий доим Ҳусайн Бойқарони адолатли ва маърифатли ҳукмдор қиёфасида кўриш орзуси билан яшади. Турли сабаблар билан Ҳусайн Бойқарога, шаҳзодаларга ва бошқа амалдорларга ёзган мактубларида уларни инсоф ва адолатга чақирар, давлат идора усулида мустаҳкам тартиб ўрнатиш ва айрим ислоҳотлар ўтказишга ундар эди… Davomini o'qish
Xurshid Davron. Navoiynoma. XIII. Chor devon. Devoni Foniy. Nasoyimul muhabbat
Алишер Навоий 1491—92 йиллардан бошлаб туркий тилда ёзилган ҳамма шеърларидан янги, йиғма девон тузишга киришди ва бу иш 1498—99 йилда ниҳоясига етди. Девоннинг умумий номи «Хазойин ул-маоний» («Маънолар хазинаси») бўлиб, 4 қисмдан иборат бўлганлиги учун «Чор девон» деб ҳам аталган. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Navoiynoma. XII. Saroydan chetda. Jomiy vafoti. Majolis un-nafois & Ibrohim Haqqul. Ruh va ma’no sarboni.
Ҳазрат Жомийнинг маъно дуру гавҳарлари билан тўлиб-тошган ижод хазинаси бизга нечоғлик қадрли бўлса, унинг Алишер Навоий билан дўстлиги, устоз-шогирдлиги шу даражада эътиборли ва эҳтиромлидир. Бу – халқлар, адабиётлар, илм-фан, маданиятлар тарихида ниҳоятда сийрак учрайдиган ҳодиса. Жомий ва Навоийга ўхшаб дунёқараши – дунёқарашига, шахсияти – шахсиятига, маслаги – маслагига боғланиб, ижодиёти ва маҳорати ўзаро уйғунлик касб этган икки миллат, икки адабиёт вакилини тасаввурга келтириш қийин… Davomini o'qish