Замонавий Эрон шеърияти иқлимида азалий анъаналар билан баробар янгича (модерн) оҳанг ва мушоҳадага бой, бугунги кунга уйғун фалсафа излаётган шоирлар жуда кўп. Уларнинг айримлари билан иқтидорли шоира ва таржимон Гулноз Мўминова таржималари орқали таништирамиз.

ЗАМОНАВИЙ ЭРОН ШЕЪРИЯТИДАН
Гулноз Мўминова таржималари

Комрон РАСУЛЗОДА

***

Бир неча кун аввал
Ўйладимки,
Кўнгил бергайман
Сенга ўхшаш одам учраса.
Шундан бери, шу кунлар ҳаққи
Ўхшамайди сенга ҳеч кимса.

***

Иккимиз
Аслан бир одам эдик
Ва бу одам —
Сен эдинг!
Биримиз
Кучлироқ севардик
Ва бу одам
Сенмасдинг асло!

***

Яқинда мен ҳақда ўйладинг,
Қўмсадинг ҳатто.
Оҳ, қанийди
Тирик бўлсайдим
Ва шу кунни
Кўрсайдим мен ҳам!

***

Сен
Бошқаларга ўхшамайсан.
Улар суҳбат қуришади,
Сайр қилишади,
Нафас олишади…
Сен на суҳбатлашасан,
На сайр қиласан,
На
Изн берасан нафас олмоққа!

Эҳсон ПОРСО

***

Руҳимда
Яшайди қандайдир Қорбола,
У Қуёшни севар бегидир…
Ва бу – ҳамма севги қиссаларининг
Энг қисқа тарихидир.

***
Қўғирчоқлар
Қариб қолмайди.
Қизалоқлар –
Энг яхши онадир дунёда.

***
Чизолмасдим шамол суратин,
Бўлмасайди
Сенинг сочларинг.

***

Ҳар сафар
Туғилган кунимда
Шаъмлар кўпроқ
Йиғлар мен учун.

Ризо КОЗИМИЙ

***

Сўзлар таърифингга
Этмас кифоя –
Рақсни ўрганишим
Керак ниҳоят.

***

Ёлғизлик –
Сен ҳақда
Ёзаётган мен.

***

Кел, бир оз айланайлик,
Хавотир олма,
Сурат рамкасига қайтаргум сени.

***

Ёр, мендан бўса ол,
Токи бутун дунё
Баҳра топсин янги шеърлардан.

Расул ЮНОН

***

“Мен Қуёшман”, дединг.
Булутга эврилдим.
Сира эслайсанми,
Қанчалар йиғладим
Сен порлоқ бўлишинг учун янада.

***

Ўлим дегани бу –
Энг зарур пайтда
Сени севишимга
Имкон йўқлиги.

***

Бу ердан кетаман
Ва муҳим эмас,
Йўлчироғим бор ё йўқлиги.
Илло, қочаётган кимса
Чўчимас адашиб қолишдан.

Гярус АБДУЛМАЛИКЁН

***

Сочларингни боғлаб қўй,
Токи
Ором олсин дунёмиз яна.

***

Гўзаллигинг
Кузга ўхшайди —
Уни бошлар
Оғочлар қатли.

***

Фақат
Ёғмур бўлса,
Сен бўлсанг
Ва бўлса бир адоқсиз кўча.
Иккиланмай дердим дунёга:
«Хайр».

***

Бу Ой —
нотаниш сулувнинг оғзидир,
У ўз овозини
Ўн тўрт кун пайдар-пай
Кўтариб борар.

***

Ўрмон
Асли биргина оғоч –
У Заминдан
Қочмиш минг бора.

***

Юзим ортга
Бурилган они
Бой бераман
Ярим дунёни.

***

Аҳамияти йўқ ,
Улкан денгизмисан
Ё митти ирмоқ.
Мусаффо бўлолсанг,
Осмон акси кўринар сенда!

***

Тўппонча ва ўлимни унут,
Асалари ҳақида ўй сур,
У мина майдонин оралаб
Бир гул излаётир.

***

Бу юрагим дукури эмас,
Сенинг қадам товушларинг,
Улар тин олмасдан ҳар кеча
Югуришар кўксимда,
Кифоядир бир оз толиқиш,
Бир лаҳзага тўхташ кифоя.

***

Ўлим жозиб куйдир аслида.
Ўрнингдан туриб
Рақс тушасан шунчалар нафис –
Ҳеч ким сезиб қолмагай Сени.

Ҳусайн ТАБОТАБОИЙ

***

Йўлдамикан
Менинг баҳорим,
Ё ҳавода
Кезар ифоринг?

***

Билмадим,
Сен — шеърми
Ва ёки
Шеър — сен?
Мени шеър йўқлагай
Сени ўйласам,
Ўйласам шеър ҳақда
Сен келажаксан!

***

“Севмак” –
Менинг она тилимда
Олти ҳарфли бир сўз,
У баъзида
Ғолиб чиқади
Қолган жами сўзлар устидан.

***

Ҳаёт –
Сувнинг иккинчи исми,
Севги эса –
Иккинчи исмингдир сенинг.
Сенли бир қатрада
Ҳаёт бер менга!

***

Юрагимдан
Юрагинггача
Севги учун
Кўприк зарур.
Қўлинг бер менга!

Настарин ВОСУҚИЙ

***

Хавотирланма!
Мен бу танҳоликда қолмасман узоқ,
Бир куни, ниҳоят,
Ўлим мени етаклаганча
Олиб кетар бу сершовқин кўчалардан.
Хавотирланма!
Ўлим ўхшамайди ҳаётга,
Бордир унинг сахий қўллари
Ва кимнингдир қўлидан тутса,
Қўйиб юбормагай тоабад.

***

Мажнунга эврилмоқ –
Бир аёлнинг қасосидир,
Сенинг Лайлинг бўлолмаган
Аёл қасоси.

***

“Назминг жуда маҳзун”, дейсан.
Азизим!
Қайғудан ҳомила кўтарган аёл
Қувонч туғиб бермас ҳеч қачон.

Шамс ЛАНГАРУДИЙ

***

Мен бир сарв оғочи эдим.
Соямда ўлтирдилар,
Таом еб, уйқуга кетдилар.
Уйқудан уйғонгач
Кесиб ташладилар!

***

Нега севишимни
Сўрама мендан.
Сен шеърсан гўё –
Ҳуснинг ортаверар
Ёлғон қўшилса.

***

Жомадонинг тайёр эди.
Ўлим эса …. ёнимда туриб
Нафасимни санарди тинмай.

Абдусобир ҚАҚАИЙ

***

Ҳеч қайси фаввора
Балиқларни элтмас
Ойгача.

***

Жами сандувочлар ичра,
Жамики чечаклар ичра,
Жами яшилликлар, оқлиқлар,
Алвону заъфарлар ичинда,
Кулмакка оғочни
Фақат болта мажбурлай олур.

Бижон ЭЛОҲИЙ

Дўстим мени тарк этган чоғда
Кўзларимни тикдим Қуёшга,
Кўз ёшимни қуритсин токи.
Қуёш деди:“Эй, қуёш руҳи,
Қайғу чекма,
Зеро, дўстинг қайда бўлса ҳам,
Уни яққол кўриб тураман.

Ишон, у ҳам худди сен каби
Мен томонга тикади кўзин.
Унинг кўз ёшин ҳам
Артгайман ўзим.
Қуёш руҳи,
Мен томонга
Қарагин, ахир
Боғлаб қўйдим сени дўст билан.
Ришта борми бундан мустаҳкам?”

Zamonaviy Eron she’riyati iqlimida azaliy an’analar bilan barobar yangicha (modern) ohang va mushohadaga boy, bugungi kunga uyg‘un falsafa izlayotgan shoirlar juda ko‘p. Ularning ayrimlari bilan iqtidorli shoira va tarjimon Gulnoz Mo‘minova tarjimalari orqali tanishtiramiz.

ZAMONAVIY ERON SHE’RIYATIDAN
Gulnoz Mo‘minova tarjimalari

Komron RASULZODA

***

Bir necha kun avval
O‘yladimki,
Ko‘ngil bergayman
Senga o‘xshash odam uchrasa.
Shundan beri, shu kunlar haqqi
O‘xshamaydi senga hech kimsa.

***

Ikkimiz
Aslan bir odam edik
Va bu odam —
Sen eding!
Birimiz
Kuchliroq sevardik
Va bu odam
Senmasding aslo!

***

Yaqinda men haqda o‘ylading,
Qo‘msading hatto.
Oh, qaniydi
Tirik bo‘lsaydim
Va shu kunni
Ko‘rsaydim men ham!

***

Sen
Boshqalarga o‘xshamaysan.
Ular suhbat qurishadi,
Sayr qilishadi,
Nafas olishadi…
Sen na suhbatlashasan,
Na sayr qilasan,
Na
Izn berasan nafas olmoqqa!

Ehson PORSO

***

Ruhimda
Yashaydi qandaydir Qorbola,
U Quyoshni sevar begidir…
Va bu – hamma sevgi qissalarining
Eng qisqa tarixidir.

***
Qo‘g‘irchoqlar
Qarib qolmaydi.
Qizaloqlar –
Eng yaxshi onadir dunyoda.

***
Chizolmasdim shamol suratin,
Bo‘lmasaydi
Sening sochlaring.

***

Har safar
Tug‘ilgan kunimda
Sha’mlar ko‘proq
Yig‘lar men uchun.

Rizo KOZIMIY

***

So‘zlar ta’rifingga
Etmas kifoya –
Raqsni o‘rganishim
Kerak nihoyat.

***

Yolg‘izlik –
Sen haqda
Yozayotgan men.

***

Kel, bir oz aylanaylik,
Xavotir olma,
Surat ramkasiga qaytargum seni.

***

Yor, mendan bo‘sa ol,
Toki butun dunyo
Bahra topsin yangi she’rlardan.

Rasul YUNON

***

“Men Quyoshman”, deding.
Bulutga evrildim.
Sira eslaysanmi,
Qanchalar yig‘ladim
Sen porloq bo‘lishing uchun yanada.

***

O‘lim degani bu –
Eng zarur paytda
Seni sevishimga
Imkon yo‘qligi.

***

Bu yerdan ketaman
Va muhim emas,
Yo‘lchirog‘im bor yo yo‘qligi.
Illo, qochayotgan kimsa
Cho‘chimas adashib qolishdan.

Gyarus ABDULMALIKYON

***

Sochlaringni bog‘lab qo‘y,
Toki
Orom olsin dunyomiz yana.

***

Go‘zalliging
Kuzga o‘xshaydi —
Uni boshlar
Og‘ochlar qatli.

***

Faqat
Yog‘mur bo‘lsa,
Sen bo‘lsang
Va bo‘lsa bir adoqsiz ko‘cha.
Ikkilanmay derdim dunyoga:
“Xayr”.

***

Bu Oy —
notanish suluvning og‘zidir,
U o‘z ovozini
O‘n to‘rt kun paydar-pay
Ko‘tarib borar.

***

O‘rmon
Asli birgina og‘och –
U Zamindan
Qochmish ming bora.

***

Yuzim ortga
Burilgan oni
Boy beraman
Yarim dunyoni.

***

Ahamiyati yo‘q ,
Ulkan dengizmisan
Yo mitti irmoq.
Musaffo bo‘lolsang,
Osmon aksi ko‘rinar senda!

***

To‘pponcha va o‘limni unut,
Asalari haqida o‘y sur,
U mina maydonin oralab
Bir gul izlayotir.

***

Bu yuragim dukuri emas,
Sening qadam tovushlaring,
Ular tin olmasdan har kecha
Yugurishar ko‘ksimda,
Kifoyadir bir oz toliqish,
Bir lahzaga to‘xtash kifoya.

***

O‘lim jozib kuydir aslida.
O‘rningdan turib
Raqs tushasan shunchalar nafis –
Hech kim sezib qolmagay Seni.

Husayn TABOTABOIY

***

Yo‘ldamikan
Mening bahorim,
Yo havoda
Kezar iforing?

***

Bilmadim,
Sen — she’rmi
Va yoki
She’r — sen?
Meni she’r yo‘qlagay
Seni o‘ylasam,
O‘ylasam she’r haqda
Sen kelajaksan!

***

“Sevmak” –
Mening ona tilimda
Olti harfli bir so‘z,
U ba’zida
G‘olib chiqadi
Qolgan jami so‘zlar ustidan.

***

Hayot –
Suvning ikkinchi ismi,
Sevgi esa –
Ikkinchi ismingdir sening.
Senli bir qatrada
Hayot ber menga!

***

Yuragimdan
Yuraginggacha
Sevgi uchun
Ko‘prik zarur.
Qo‘ling ber menga!

Nastarin VOSUQIY

***

Xavotirlanma!
Men bu tanholikda qolmasman uzoq,
Bir kuni, nihoyat,
O‘lim meni yetaklagancha
Olib ketar bu sershovqin ko‘chalardan.
Xavotirlanma!
O‘lim o‘xshamaydi hayotga,
Bordir uning saxiy qo‘llari
Va kimningdir qo‘lidan tutsa,
Qo‘yib yubormagay toabad.

***

Majnunga evrilmoq –
Bir ayolning qasosidir,
Sening Layling bo‘lolmagan
Ayol qasosi.

***

“Nazming juda mahzun”, deysan.
Azizim!
Qayg‘udan homila ko‘targan ayol
Quvonch tug‘ib bermas hech qachon.

Shams LANGARUDIY

***

Men bir sarv og‘ochi edim.
Soyamda o‘ltirdilar,
Taom yeb, uyquga ketdilar.
Uyqudan uyg‘ongach
Kesib tashladilar!

***

Nega sevishimni
So‘rama mendan.
Sen she’rsan go‘yo –
Husning ortaverar
Yolg‘on qo‘shilsa.

***

Jomadoning tayyor edi.
O‘lim esa …. yonimda turib
Nafasimni sanardi tinmay.

 

Abdusobir QAQAIY

***

Hech qaysi favvora
Baliqlarni eltmas
Oygacha.

***

Jami sanduvochlar ichra,
Jamiki chechaklar ichra,
Jami yashilliklar, oqliqlar,
Alvonu za’farlar ichinda,
Kulmakka og‘ochni
Faqat bolta majburlay olur.

Bijon ELOHIY

Do‘stim meni tark etgan chog‘da
Ko‘zlarimni tikdim Quyoshga,
Ko‘z yoshimni quritsin toki.
Quyosh dedi:“Ey, quyosh ruhi,
Qayg‘u chekma,
Zero, do‘sting qayda bo‘lsa ham,
Uni yaqqol ko‘rib turaman.

Ishon, u ham xuddi sen kabi
Men tomonga tikadi ko‘zin.
Uning ko‘z yoshin ham
Artgayman o‘zim.
Quyosh ruhi,
Men tomonga
Qaragin, axir
Bog‘lab qo‘ydim seni do‘st bilan.
Rishta bormi bundan mustahkam?”