Adib asarlari, tarjimalari, hamda o'zbek va jahon adabiyotidan namunalar
O’zbek va dunyo adabiyoti namunalari
Асл исм-шарифи Жунайдулло Исломшайх ўғли бўлган бўлажак шоир 1793— 1800 йилларда Бухорога келган ва мадрасада таҳсил кўрган, тиб илмини ўрганган, шеърлар машқ қилган. «Мутахассис, тажрибали ва билгувчи» маъносини англатувчи «Ҳозиқ» тахаллусини ҳам шу ерда олган. Мен роппа-роса 30 йил аввал, 1984 йили қисмати оғир кечган шоир ҳақида шеър ёзган эдим. Сизга Ҳозиқнинг айрим ғазаллари ва Алишер Навоий ғазалларига битган мухаммаслари қаторида ўша шеърни ҳам тақдим этмоқдаман.
Davomini o'qish
12 декабрда таваллуд кунини нишонлайдиган Наим Каримовнинг инсон сифатида ҳам, олим сифатида ҳам фазилатлари бисёр: таърифлаб сўз топиб айтиш қийин. Бу шунчаки йўлига айтиладиган қуруқ мақтов эмас. Бори шу аслида. Адабиётга, сўз санъатига беҳад меҳр қўйган, уни қисмат деб билган, умрини буткул шу соҳага бахшида этган, гўё адабиётдан бошқа дарди ҳам, ташвиши ҳам бўлмаган Наим ака каби фидойи олим ҳақида бошқачароқ ўйлаш мумкинми?! Шукр, бундай инсонлар ҳали бор орамизда, лекин кам – бармоқ букиб санарли. Davomini o'qish
По данным ЮНЕСКО, Чингиз Айтматов является одним из самых читаемых авторов современности. Его назвали классиком литературы ещё при жизни. Романы Айтматова переведены более чем на 176 языков и изданы в 128 странах мира тиражом более 100 миллионов экземпляров. Davomini o'qish
Ҳамид Олимжон шоир, драматург, олим ва жамоат арбоби сифатидагина эмас, балки яхши таржимон сифатида ҳам машҳурдир. У аввало рус адабиёти, кейин чет эл адабиётидан қатор асарларни ўзбек тилига таржима қилиб, кенг китобхонлар оммасига тақдим этган. Жумладан, “Ер юзи”, “Аланга” журналларининг саҳифаларида Михаил Светлов ва Нозим Ҳикмат асарларидан қилган илк таржималари эълон қилинган эди. Кейинчалик Ҳамид Олимжоннинг таржимонлик фаолияти муттасил равишда ўсиб, бойиб борди. Davomini o'qish
Муайян инсон ҳаётининг қадр-қиммати кундан-кунга пасайиб кетмаётганмикин? Ёки ҳамиша шундоқ бўлгану, бизга – бугун яшаётганларга ҳам шундай туюлаётганмикан? Инсоният бу ҳақда ҳар куни, ҳар лаҳза ўйлаши зарурми? Ёки «бошига иш тушганда» бош қотирадими? Балким муайян инсоннинг қўлидан ҳеч нарса келмас, унинг учун ҳаммасини «тепада» ҳал қилиб қўйишгандир? У кимнингдир қўлида «буюк режалар» амалга ошиши учун бир ўйинчоқдир? Чингиз Айтматовнинг ҳикояси – ана шулар ҳақида.… Davomini o'qish
Ҳамид Олимжоннинг ижодий диапазони ниҳоятда кенг. У шеърият ва наср, драматургия ва бадиий таржима, танқид ва адабиётшунослик соҳаларида самарали меҳнат қилди. Бу соҳаларнинг ҳар бирида ўчмас из қолдирди. Унинг ижоди ўзбек халқининг ижтимоий, иқтисодий ва маданий тараққиётида рўй берган силжишни акс эттирди. Ижтимоий фаолият ҳам, адабий ижод ҳам Ҳамид Олимжон учун фаол ҳаракатмайдони бўлди. У ижодкор сифатида икки шеърий драма, 200 га яқин шеър, 4 та баллада, 9 та достон, ўнлаб публицистик ва адабий-танқидий мақолалар яратди. Davomini o'qish
Жаллод Хайс бугун шунчалар тиним билмай ишладики, ҳатто пешонасининг терини ҳам зўрға артишга улгурарди. Негаки унга Бухоро амири Музаффархон Ҳисор вилояти ва тоғли жойларда кўтарилган исёнларни бостирганидан кейин асир олинган минг киши нинг бошини бир кунда танасидан жудо қилишни топширганди… Davomini o'qish
Бугуннинг насрида учта қувватли тамойил яққол кўзга ташланиб турибди ва, айтиш мумкинки, ҳар учала тамойилнинг ҳам ўз истеъдодлари, ўз усталари бор. Биринчиси, миллий руҳни, халқ руҳини миллий усулларда янада ранг-баранглаштириб тақдим этиш, иккинчиси – халқ шуурида узоқ йиллар яшаб келаётган ўлмас тимсолларни олам аҳлига намоён қилиш ва учинчиси – бутун дунё адабий тафаккурида рўй бераётган, аммо бизнинг адабиётимиз учун янги ҳисобланган шаклларни олиб кириб, ўз руҳимиз билан тўлдиришдан иборат. Менимча,ҳар учала тамойилнинг ҳам ўз ўрни, ўз ўқувчиси бор. Davomini o'qish
Чўлпон шеърияти мусиқийлиги, қуймалиги, сержило ва табиийлиги билан алоҳида ажралиб туришини англаб етган ҳар бир киши шубҳасиз, у амалга оширган бадиий таржималар нечоғли салмоқли ва жозибадор эканлигидан кўз юммайди. Davomini o'qish
Бугун 10 декабр куни таниқли шоир Ҳабибулло Саид Ғани таваллудига 70 йил тўлди.
Мен ўз идеалимни, ижобий қаҳрамонимни топган эдим! Бу маънавий идеал Ҳабиб ака сиймосида намоён бўлди. Атрофимдаги кишилар, ўз тенг-тўшим бўлган йигит-қизлар суҳбати мени унчалик ўзига тортмасди. Улар суҳбатидан маънавий озиқ, руҳ ололмасдим. Аслини олганда, Ҳабиб акага қизнинг йигитга муҳаббати билан эмас, бошқача интилган эканман, яъни ирфонга интилган эканман. Davomini o'qish
Хоккулар Басёгача ҳам ёзилган, Бироқ бу жанр айнан Басё ижодида ўзининг энг мукаммаллигига етди. Исса, Кикакку, Бусон каби кўплаб етук япон шоирлари унинг шогирдлари ҳисобланади. Davomini o'qish
