Бизнинг жуда бой, чиройли тилимиз бор, бу тилда ифода этиб бўлмайдиган фикр-туйғу, ҳолат йўқ. Хақиқатан ҳам ўзбек тили ўзининг сўзга бойлиги, мусиқийлиги, оҳангдорлиги, сўз бирикмаларининг қулайлиги, мақол, матал ва ибораларнинг кўплиги, сўзларининг сермаънолиги билан бошқа тиллардан ажралиб туради. Шу маънода учун бой ва катта тарихга эга бўлган тилимизни ва ундаги бебаҳо асарларни авайлаб-асраб кейинги авлодга етказиш ҳар биримизнинг бурчимиздир. Davomini o'qish
Teglar: Abdurauf Fitrat
Xurshid Davron. Unutilmas sizning nomingiz
31 август — Қатоғон қурбонлари хотирасини ёд этиш куни
Шеърларининг бирида: “Устимдан асрлар, мозийлар ўтар”, — деб ёзган Хуршид Давроннинг битикларида боболар тоғдек виқорли, қоядек чўнг, булоқдек тоза, тоғ ҳавосидек тиниқ қилиб тасвирланганидан шеър ўқирмани уларни дарҳол суйиб қолади. Шоир ўз битикларида элу-юрт тарихининг нафақат шонли, балки қонли саҳифаларини ҳам яширмай акс эттирган. Davomini o'qish
“Qora tun kafan tutar…” (Abdurauf Fitratning o’limi va unga aytilgan Rauf Parfining uch she’ri talqini)
84 йил аввал — 1938 йилнинг 4-7 октябрида миллатимизнинг улуғ зиёлилари қатл этилган эди
Туркистон жадидларининг отаси муфти Маҳмудхўжа Беҳбудийнинг Қаршида (1919, 25 март) ўлдирилганидан 19 йил ўтиб фитнаи қаттол тузуми ундан-да ваҳшийроқ қатли омни амалга оширди. 1938 йилнинг октябри бошида Туркистоннинг улуғ фарзандлари Фитрат, Чўлпон, Қодирий қаторида ўнлаб жадидчилар бир тунда қатл этилди. Davomini o'qish
Mutavakkil Burhonov. Fitrat va Cho’lpon haqida xotiralar & Mutavakkil Burhonov. Tarona va ikki qo’shiq
5 май — Атоқли бастакор Мутал Бурҳонов таваллуд топган кун
Самарқанд пойтахтлик вақтида Чўлпон ҳам шу ерда истиқомат қиларди ва Фитратнинг уйига тез-тез келиб турарди. Умуман, Фитрат билан Чўлпон ёшлари жиҳатдан, ораларидаги тафовут анчагина бўлса-да, жуда қалин дўст эдилар… Davomini o'qish
Xurshid Davron. Uxlaganlar, uyg’oning! Xotirot she’rlari
Хуршид Даврон ижодини кузатган одам унинг умумий “ватан”га интилиш урф бўлган шўро даврида ўзининг миллати ва ватани тарихига кўп мурожаат қилгани, гоҳо ундан фахрланган бўлса, кўпроқ қайғуриб, ёзғирганига гувоҳ бўлади. Шоир миллати ва ватанини севгани учун унинг тарихини кўп куйлагани, шубҳасиз. Davomini o'qish
Abdurauf Fitrat. Angliz va ruslar Turkistonda.
Маълумдурким: бу кун Герман ва Турк давлатларининг биринчи душманлари англиздир. Герман ва турк давлатлари олдида Туркистоннинг англизларга кечмакиндан русларға қолмоғи яхшироқдир. Бир вақтлар ўзини турк давлатининг бир кашиши атаған Афғон ҳукумати турк сиёсатига шунча молик бўлған бир масъалани қабул қиларми? Davomini o'qish
Umid Bekmuhammad. Fitratning qamoqdagi xotini & Cho’lponning Solihasi va Ekaterinasi
Тақдим этилаётган мақолаларда Абдурауф Фитрат ва Абдулҳамид Чўлпоннинг умр йўлдошлари тақдири ҳақида ҳикоя қилинади… Davomini o'qish
Abdurauf Fitrat. Ilmiy asarlar & Ibrohim G’afurov. Fitrat va millat tanqidi
Онгнинг очилиши миллатнинг аҳволига боғлиқ. Миллатнинг аҳволини қанчалар англаганига, қанчалар тўқнашганига, қанчалар буларни ҳис килганига боғлиқ. Фитратнинг онги очилди деганда, унинг миллат аҳволига онги очилганини назарда тутмок керак. Миллатнинг аҳволига очилган онг ўз даражасига кўра жуда кучли йўналган онгдир. Davomini o'qish
Xayrulla Ismatullayev. Buyuk Fitrat nigohi
Фитрат домла фаолиятига бағишланган илмий тадқиқотлар хорижий мамлакатларда жуда ҳам кўп. Агар биз фақат Ҳиндистон, Туркия, Ғарбий Оврўпо мамлакатлари (Англия, Германия, Франция) ва Японияда босилиб чиққан ишларнигина санаб ўтадиган бўлсак, шу вақтгача адибнинг ўз ватанида унинг ижоди етарли даражада ўрганилмаганлиги равшан бўлиб қолади. Фитратшунос олим Ҳамидулла Болтабоевнинг ибораси билан айтганда, адиб ҳануз ўз юртида «номаълум Фитрат»лигича қолиб кетяпти. Davomini o'qish
Tohir Malik. Fitrat & Abdurauf Fitrat. Tanlangan asarlar. 1-jild
Фитрат ижодининг яна бир асосий йўналиши унинг илмий асарларидир. У ҳам талантли адабиётшунос, ҳам кучли тилшунос эди. «Ўзбектили грамматикаси» («Сарф», «Нахв», 1924 — 1930 йилларда олти марта нашр этилди), «Тожик тили грамматикаси» (1930) ва «Тилимиз» каби тил ҳақидаги ўнлаб мақолалари унинг зўр тилшунос бўлганлигини кўрсатади. Адабиёт соҳасидаги фаолиятига назар ташласак, унинг ўзбек ва форс адабиётларини, адабиёт назариясининг чуқур билимдони эканига ишонамиз. Davomini o'qish
Ozod Sharafiddinov. Fitrat va uning ikki maqolasi («Tilimiz», «Yopishmagan gajjaklar») & Abdurauf Fitrat. Tanlangan asarlar. 1-jild
Эътиборингизга ҳавола қилинаётган икки мақола: «Тилимиз» ( 1919 йилда «Иштирокиюн» газетасида босилган) ва «Ёпишмаган гажаклар» (1929 йилда «Қизил Ўзбекистон» газетасида эълон қилинган) Фитратнинг услуби ҳақида, Фитрат шахсиятининг баъзи бир қирралари, унинг хатарли ҳаётининг маълум босқичлари тўғрисида яхши тасаввур беради. Davomini o'qish
Vadud Mahmud. Abdurauf Fitrat va asarlari haqida & Sirojiddin Ahmad. Vadud Mahmud haqida
Саҳифа Вадуд Маҳмуд (Маҳмудий) таваллудининг 120 йиллигига бағишланади
«Чин севиш» кўп ўтмай, Тошкентда Маннон Уйғур томонидан саҳнага қўйилди. Чўлпон у ҳақда «ўзбек саҳнаси улуғ ва улуғлиги қадар юксак ҳам гўзал бир томоша кўрди», — деб ёзди. Вадуд Маҳмуд эса, уни «ўзбек саҳнасида шу кунгача ўйналиб келган пьесаларнинг энг кучлиси, энг буюги», деб баҳолади… Davomini o'qish