Teglar: Aleksandr Pushkin
Aleksandr Pushkin. Sharqona ohanglar & Hazrati Muhammadning havoriysi & Suv parisi. Asarlar to’plami
6 июнь — А. С. Пушкин таваллуд топган кун
Пушкиннинг Шарқ олами, Ислом дини ва Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган илиқ муносабати замондошларини ҳайратлантирарди. Дўстлари уни: “Муҳаммаднинг ҳаворийси” деб аташарди. Шоир шарқона одоб-ахлоқ фазилатларини акс эттириб, “Боқчасарой фонтани” асарини ёзди. Шундан сўнг унинг Ислом ва Қуръон, Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган ҳурмат-эътибори янада ортиб борди. Бу муҳаббат шоирнинг “Қуръонга тақлид” асарини таълиф этишига сабаб бўлди Davomini o'qish
Aleksandr Pushkin. Bog’chasaroy fontani. Usmon Nosir tarjimasi.
6 июн — Буюк рус шоири Александр Пушкин таваллуд топган кун.
Исён руҳида яратилган бир қатор шеърлари учун Пушкин қувғинга учрайди. Подшо уни бир вақтлар Радишчев сургун қилинган узоқ Сибирга юбормоқни режалаштиради. Чаадаев, Жуковскийлар аралашуви туфайли Пушкин Екатеринославга сургун қилинади. Кейинчалик шоирга генерал Раевскийлар оиласи билан Кавказга кетишга рухсат берилади (1820). Пушкин у жойдан Гурзуф, Кишенёв ва Одессага боради. Жанубга сургун қилиниши Пушкинга ҳақиқий шарқона ҳаёт тарзи ва унинг жонли манзаралари билан танишишга имкон беради. Davomini o'qish
Shavkat Rahmon. Jez otliq & Olimjon Davlatov. «Mis otliq»dan «Jez otliq»qacha
Шавкат Раҳмон туғилган куннинг 70 йиллигига
Пушкин “Мис отлиқ” қиссаси орқали Россиянинг шавкатли онлари, асрлар давомида дунё тараққиёти ва тамаддунидан орқада қолган халқининг юксалиш ва ривожланиш томон музаффарона юришлари, рус халқининг тарихида туб бурилиш ясаган Пётр Биринчининг улуғвор ўйлари рўёбга чиқишини башорат қилган бўлса, Шавкат Рақмон “Жез отлиқ” шеърида бошқа халқларнинг бошига кулфат ёғдириш орқали ўзининг саодат қасрини қурмоқчи бўлган “машъум салтанат”нинг инқирозга юз тутиши, Турон халқларининг асрий орзуси рўёбга чиқишини мажозий йўсинда ифодалаб бера олган. Davomini o'qish
Umid Bekmuhammad. Xorazmga talpingan Pushkin. Roman-esse (2)
Пушкин шоир сифатида довруқ таратган даврда Оллоқулихон (1825-1842 йилларда ҳукмдорлик қилган) Хива хони эди. У Муҳаммад Раҳимхон 1 нинг фарзанди бўлиб 30 ёшида тахтга ўтирганди.Отасидан унга бой хазина ва қўшни давлатларга таъсири катта бўлган мамлакат мерос қолганди.Буларнинг ҳар иккаласиниям сақлаб қолиш учун ҳукмдор бир неча бор Эрон ва Бухорога юриш қилади…. Оллоқулихон Бекович фожиасидан сўнг Россия билан тўхтаб қолган алоқаларни ҳам тиклашга интилган.Иккала давлат ўртасида элчилик муносабатларини ўрнатишга ҳаракат қилган.Шу ниятда бир неча бор элчиларни Русияга йўллайди. Davomini o'qish
Umid Bekmuhammad. Xorazmga talpingan Pushkin. Roman-esse (1)
— Сиз буюк шоирсиз-а! Гоҳида сиз билан дўстлигимизни биладиган Петербургдагилар, ҳарбий вазир Чернишев ҳам, « Хивани забт қилмоқчи бўлган хаёлпараст, шоирлар билан дўстлиги яхшиликка олиб келмайди» деб куюнади,—хохолаб кулди Перовский ва гапида давом этди.—Мен эса хаёлпараст эмаслигимни, Пётр армонини ушалтириш мумкинлигини император аъло ҳазратларига исботлаб бердим. Жаноблари хонликка юриш қилишликка рози.Фақат молия вазири Кошкин хазинада пул йўқ дея нолияпди.Ахир хазинага пулни у ерни босиб олгач, тўлдириш мумкин-ку. Канцлер Несельрод эса Англиянинг Ўрта Осиёда манфаатлари бор ва у «хафа бўлиши мумкин» деяпти... Davomini o'qish
Erkin Vohidov. Rus she’riyatidan tarjimalar
Аввалроқ сизга устоз Эркин Воҳидовнинг Шарқ шеъриятининг тенгсиз намояндалари Ҳофиз, Мирзо Бедил, Мирзо Ғолиб, Муҳаммад Иқбол, Улфат ижодидан қилган таржималарини тақдим этган эдик.Устоз шоир рус шеъриятининг ёрқин шоирлари шеърларини ҳам ўз она тилида сўзлата олган. Биргина Сергей Есенин шеърияти она тилимизда қандай жўшқин ва эҳтиросли жаранглаганини эслаш кифоя. Davomini o'qish
Aleksandr Pushkin. She’rlar & Abdulla Oripov. Sharqqa maftun shoir
6 июн — Буюк рус шоири Александр Пушкин таваллуд топган кун
Улуғ рус шоири Александр Сергеевич Пушкин ўзбек маданий-адабий ҳаётининг таркибий қисмига айланиб кетган бўлиб, адиб асарлари бир неча авлод таржимонлар томонидан қайта-қайта таржима қилиниб келинмоқда. Усмон Носир таржимасидаги «Боғчасарой фонтани» достони, Жамол Камол таржимасидаги «Моцарт ва Сальери» драматик достони, Ойбек таржимасидаги «Евгений Онегин» шеърий романи ҳамон ўзбек китобхони томонидан севиб ўқилмоқда.
Davomini o'qish
Marina Svetaeva. Mening Pushkinim.
6 июнь — Александр Сергеевич Пушкин туғилган кун
Адабиётга ўзига хос овоз билан кириб келган ҳассос рус шоираси Марина Цветаева (1892-1941) ижоди рус шеъриятининг ўлмас хазинасидан муносиб ўрин олган. Буюк шоира қолдирган бой адабий меросида унинг ҳеч кимникига ўхшамаган бадиий тафаккури акс этган прозаси алоҳида эътиборга молик. Эътиборингизга ҳавола қилинаётган «Менинг Пушкиним» бадиаси 1937 йилда ёзилган. Бадианинг ҳар бир жумласига сингган шоира эҳтироси, буюк рус шоирига чексиз муҳаббати,унинг ижоди ва ҳаёти ҳақидаги титроқ ўйлари сизни лоқайд қолдирмайди, деган умиддамиз.). Davomini o'qish
Iqbol Qo’shshayeva. Jo’mard yigit tazarrusi
“Пушкин адабиёт қасрига нопок либосда кириб келмади”. Николай Гоголь бу фикрни айтар экан, Александр Пушкиннинг пок идеалларини, соф ниятини назарда тутади… Davomini o'qish
Mashhurlarning muhabbat maktublari
Ҳазрат Мир Алишер Навоий мактубни тимсолий тарзда «ҳижрондаги шуъла, тириклик нишони» деб таърифлаган эди. Ҳазрат қаламига мансуб «Фарҳод ва Ширин» достони таркибидаги Фарҳоднинг Ширинга, Шириннинг Фарҳодга ёзган гўзал мактубларидаги ҳар бир сатр ёки Жан Жак Руссонинг севишганлар мактубидан иборат романи, Монтеськенинг «Форс номалари” асари донишманд бобомиз фикрининг ёрқин исботидир. Davomini o'qish
Zulfiya. Jahon she’riyatidan tarjimalar
Ардоқли шоира Зулфияхоним ўзининг бой адабий мероси, фаол ижодкор сифатидаги фаолиятида ўзбек аёлларининг салоҳияти нақадар юксак эканини кўрсатиб берди. У латиф ижоди билан миллионлаб кишиларга эзгулик, муҳаббат ва садоқатдан сабоқ берди. У қолдирган бой меросда жаҳон шеъриятидан қилинган таржималар ўзбек адабиёти хазинасидан муносиб ўрнини топди. Сизга тақдим этилаётган таржималар шоиранинг мутаржимлик санъати уммонидан бир томчи холос. Davomini o'qish