Ҳувайдо ижоди ва дунёқарашининг шаклланишида Хожа Яссавий, Алишер Навоий, Сўфи Оллоёр, Машрабларнинг тасаввуфий, фалсафий фикрлари ва асарларининг таъсири катта бўлган. Ҳувайдо мажозий ва ҳақиқий ишқ ҳақидаги орифона, дунёвий шеърларидан ташқари золимлик ва мазлумлик, камолот ва ахлоқий тубанлик ҳақидаги шеърларида ҳам мазкур шоирлар анъаналарини давом эттирган ва янги фикрлар билан бойитган. Davomini o'qish
Teglar: Begali Qosimov
Hamza. She’rlar & Devon & Begali Qosimov. Hamza haqida
6 март — Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий таваллуд топган кун
Ҳамза гўё сургун қилинган одамга ўхшайди. У ҳамиша Тошкент, Қўқон, Самарқанд сингари маданий марказлардан йироқда тутилди. Шўро йилларида бирорта китоби нашр этилмади. Ҳамма битганлари ё қўлёзма ҳолида, ёки вақтли матбуот саҳифаларида қолиб кетди. Ҳамза ҳамиша маориф тарқатишни, халқнинг фарзандларига билим беришни ўзининг асосий юмуши деб ҳисоблаган. Чунки шоир ватанпарвар зиёли, элсевар жадид сифатида маърифат ватан эркига олиб борадиган ёлғизгина йўл эканлигини яхши тасаввур этарди. Davomini o'qish
Boburshohning o’g’li Kamron mirzoga maktubi.
Қозон дорилфунунининг нодир қўлёзмалар бўлимидан топилган, маърифатпарвар подшоҳ Бобурнинг ўғли Комронга ёзган мактубида ўз ҳаётий тажрибаларининг энг муҳим жиҳатларини унинг қалбига етиб борадиган ҳароратли дил сўзлари билан жумладан, шундай ёзади: “… Кўкалдошу эмакдош ва ичкуларинг (ички мулозимлар) билан сабақ ўқурға ружуъ келтурубсен. Бу жиҳатдан кўнгулга сурур, хотирга ҳузур етиб, бисёр(кўп) хушҳоллик юз берди. Тенгри таола даргоҳидин умидим борки, жамъи қобилият ва салоҳият бобинда мукаммал бўлиб вояга етгайсен”. Davomini o'qish
Begali Qosimov. O’zbek milliy uyg’onish adabiyoti & Xurshid Davron. Adabiyot — oinayi millatdur.
Бугун — 25 сентябр Устоз Бегали Қосимов хотираси куни
“Миллий уйғониш” китоби том маънода Бегали Қосимов илмий-ижодий фаолиятининг энг юксак чўққиси сифатида баҳоланиши керак…Бу китоб фақат олис ўтмиш ҳодисоти ҳақида эмас, бугунги кунда ҳам ўзбек зиёлисини қийнаётган саволларга жавоб топишга ёрдам ва йўлланма берадиган, маърифатпарвар боболаримиз тажрибаларидан, уларнинг хато ва адашувларидан огоҳлантирадиган, ютуқ ва камчиликларидан хулоса чиқарадиган дастуриламалдир. Davomini o'qish
Umid Bekmuhammad. Yana bormi? Kimlar?!
Гоҳида теварак атрофга назар солиб,инсофу диёнат,меҳру мурувват, саховат камайиб кетаётганига бевосита гувоҳ бўласан.Ёрдам бериш қўлидан келсада,ўзини билмаганга солиш, ўзини ниқоблаб дўст қилиб кўрсатишу ,зимдан пайт пойлаб чоҳ қазувчилар кўпайганига ҳам шоҳид бўлаяпмиз.Айниқса ўзини зиёли сановчи кишилар орасида бунақанги ҳолатлар учраб туриши ғоят афсусланарлидир.Шуларни кўриб, кузатиб “наҳотки инсофу диёнатли зиёли замондошларимиз ҳам камайиб кетаяпти?” деб ўйга толишга мажбурсан. Davomini o'qish
Hoji Muin. Yetti maqola & Begali Qosimov. Hoji Muin qismati
Мураккаб тақдир эгаси Ҳожи Муин Миллий Уйғониш даври Самарқанд адабий муҳитининг самарали ижод этган истеъдодли вакилларидан эди. Исми шарифи Ҳожи Муин ибн Шукрулло бўлиб, “Меҳрий” адабий тахаллусидир. Davomini o'qish
Abdulla Avloniy. Afg’on sayohati.
Ҳиротға яқин Пар(в)она қишлоғиндан бошлаб товаришларимизнинг ораларига тафриқа тушди. Тафриқанинг сабаби ўртоқ Бровин афғон туфроғига ўтгандан сўнг ўзини(нг) женерол — чор ноил эълон қилмиш эди. Ҳамда бутун тутгон тактика, ҳатти-ҳаракатида Никўлайнинг генералларини(нг) рафториндан қолишмас эди. Бу ҳаракат бошқа ўртоқларимизға оғир келуб, Парвонада мажлис асносинда шу борда сўз очилди. Лекин «ғат-ғат этар карнайчи, балоға қолур сурнайчи» мақолинча ўз мақсад ва ғояларина ва ғарази шахсияларина мен бечорани олат қилдилар-да, мажлисда ўртоқ Бровинға хитобан «Ўртоқ Авлонийға бўйла қилдинг, ўйла этдинг, бизлара ўйла деди, бўйла деди»,— дедилар. Davomini o'qish
Begali Qosimov. Maslakdoshlar & Ozod Sharafiddinov. So’nggi jadid qissasi & Bahodir Karimov. Toza bir muallim edi & Xurshid Davron. Bugungi kun jadidi edi
19 декабр — Устоз Бегали Қосимов таваллуд топган куннинг 75 йиллиги
Устоз ва муаллим Бегали Қосимов халқимизнинг миллий истиқлол учун курашида ёрқин саҳифани ташкил этган жадид адабиётини ўрганишга бутун умрини бахш этди, ўзи ҳам жадидона фидойилик билан яшади, ижод қилди, улуғ маърифатчи инсонларнинг мақсади қисматига, орзулари ҳаёти мазмунига айланди.У бугунги кун жадиди эди. Davomini o'qish
Begali Qosimov. Yangicha tafakkur: izlanishlar, mashaqqatlar & Maqsuda Berdimurodova. So’nggi so’z ayturga imkon keladur… & Begali Qosimov. Milliy uyg’onish — jasorat, ma’rifat, fidoyilik
Устоз Бегали Қосимов таваллудининг 75 йиллигига
Биламан, ҳар кимга бу он келадир,
Сўнгги сўз айтурга имкон келадир,
Виждон-ла, юзма-юз иймон келадир,
Қувончлар чекиниб, армон келадир,
Комида яширин аламли нидо,
Ул видо онидир, видо, алвидо
(Бегали Қосимов умрининг сўнгги кунларида ёзган шеъридан) Davomini o'qish
Mahmudxo’ja Behbudiy. Tanlangan asarlar & Nilufar Namozova. Dunyodan xabardor ma’rifatparvar
19 январ — Жадидчилик ҳаракатининг йирик вакили,буюк мутафаккир Маҳмудхўжа Беҳбудий таваллуд топган кун
“Муфти Маҳмудхўжа Беҳбудий ҳазратлари ким эди? Бу саволга жавоб бермак учун газета саҳифалари эмас, жилдларча китоб ёзмоқ керак бўладур”, деб ёзган эди маърифатпарварнинг сафдошларидан бири Садриддин Айний. Ўтган асрнинг 20-йилларидаёқ Беҳбудий ҳақида бир неча асарлар яратилди. Жумладан, Саидризо Ализода, Садриддин Айний, Ҳожи Муин, Вадуд Маҳмуд, Абдулҳамид Азамат, Абулқосим Азимий, Лазиз Азиззода ва Завқий сингари зиёлиларнинг мақолалари, хотиралари эълон қилинди. Биргина Ҳожи Муиннинг “Меҳнаткашлар товуши”, “Туркистон”, “Зарафшон” газеталари ва “Учқун” журналида мақола ва очерклари чоп этилди. Уларда алломанинг шахсиятига доир кузатишлар холис ифодасини топган. Davomini o'qish
Abdulla Avloniy. Uch maqola & Hujjatli film.
12 июль – атоқли маърифатпарвар адиб ва жамоат арбоби Абдулла Авлоний таваллуд топган кун
Маърифатпарвар адиб, драматург, педагог, ношир ва жамоат арбоби Абдулла Авлоний янги давр ўзбек маданияти, адабиётининг асосчиларидан бири, болалар адабиёти, ўзбек миллий театри, драматургияси, матбуоти, ўзбек миллий педагогикасининг тамал тошини қўйган, xалкимизнинг асл фарзандидир. Абдулла Авлоний 20-йилларда ўзбек халқи маорифи ва маданияти тараққиётида иштирок этибгина қолмай, қўшни афғон халқининг ижтимоий-сиёсий ҳаётида ҳам муайян роль ўйнаган. Davomini o'qish
Begali Qosimov. Ismoil Gasprinskiy
Жадидчилик ҳаракати асосчиси Исмоилбек Гаспринский таваллудининг 165 йиллиги олдидан
Икки йил аввал ЮНЕСКО ташкилоти томонидан 2014 йил Исмоил Гаспирали йили деб эълон қилинган эди. Бу йил эса турк жадидчилиги асосчиси таваллудининг 165 йиллиги нишонланмоқда. Davomini o'qish