Alisher Navoiy G’azallari. (Video)

099
Бу видиороликларни «Ёшлар» телеканалида Бош директор бўлганимда ўзим бош-қош бўлиб ёздирган эдим. Таниқли режиссёр Раҳмат Жумаев билан  бу лойиҳа устида бир неча бор суҳбатлашиб, Ҳазрат шеърларини ўқишга қодир сухандонларни белгилаган эдик. Ғазалларни ҳам ўзим танлаб берган эдим (Хуршид Даврон эсдаликларидан). Davomini o'qish

Garri Dik. Nega dunyoimiz Alisher Navoiydek shoirlarga muhtoj?

9-02-2012

 Биз дунёни биздан кўра яхшироқ тушунадиган ижодкорлардан ўрганайлик, уларнинг қайтадан гапиришларига имкон берайлик. Улар халқнинг маънавий тараққиёти ҳар бир киши онгининг юксалишига боғлиқ эканлигини тушунишади. Келинг, шоирлар куйлайдиган илоҳий ишқ тараннумини ҳам ёддан чиқармайлик. Мен айтмоқчи бўлганим илоҳий ишқ таъмини татиган шоирлар тангрининг буюк зот эканлигига иймон келтирадилар. Илоҳий ишқ шуҳратини туйган кишиларда жамият фароввонлиги учун навф келтириш истаги дунёга келади. Мен Ўрта Осиёда топган руҳонияти буюк шоирлардан бири Алишер Навоийдир.  Davomini o'qish

Ernest Heminguey. O’ttiz to’qqiz marta qayta yozganman!

033
Ўй-фикрини қоғозга тўкиб олган ёзувчи севгани билан яқинлик қилган кишига ўхшаб ўзида бир бўшаш ҳиссини, шу билан бирга қониқиш-кўнгли тўлиш ҳиссини туяди. Эртага яна ишга қайтгунига қадар унга ҳеч нима зарар етказа олмайдигандек, ҳеч қанақа ёмон ҳодиса юз бермайдигандек, ҳеч нарсада маъно-мазмун қолмагандек туюлади. Энг қийини – эртанги кунгача чидаш. Davomini o'qish

Mirzo Bobur Abdurahmon Jomiy haqida

07

Мирзо Бобурнинг Жомий ижодига ва шахсига бўлган ҳурмати, эътиқоди Навоийдан кам бўлмаганлигини кўришимиз мумкин. Мирзо Бобурнинг ўзи таъкидлаганидек Ҳирот адабий муҳитининг “саромади ва сардафтари” Мавлоно Абдураҳмон Жомийнинг элликдан ортиқ асарлари борлиги илмда қайд этилган. Шоир, адиб, олим, мусиқашунос, адабиётшунос, муаррих, файласуф, мутасаввуф Жомий ижодининг серқирралиги, қамровининг кенглиги ҳам Мирзо Бобурни ҳайратлантирган, ҳаваслантирган ва ўзига чорлаган. Davomini o'qish

Isfandiyor Haydarga bag’ishlov & & Musavvir asarlaridan namunalar

003    Исфандиёр Ҳайдар худди Шуҳрат Абдурашидов каби 70-80 йилларда ўзбек адабиётига кириб келган шоирлар авлодига энг яқин турган мусаввирлардан.Унинг асарлари кўплаб шоирлар ижодига кучли таъсир кўрсатган. Davomini o'qish

Abduqayum Yo’ldoshev. “Endi nima qilaman?..”

07

    Ҳамма замонларда ҳам ишбилармон, тадбиркор, ўзини ўтга-чўққа уриб бўлса ҳамки турмушини фаровон этиб юрадиган, тегирмонга тушса бутун чиқадиган устомонлар қаторида бўш-баёв, борига қаноат қилиб яшайдиган, аммо эртанги кунга нисбатан умидни йўқотмайдиган фуқаролар ҳам бўлиб келган ва шундай бўлиб қолади. Акбарали ўзини мана шундай оддий, камсуқум одамлар сафида кўрарди. Davomini o'qish

Suyima G’aniyeva. Ko’ngil shamchirog’i

08

1956 йилнинг бошлари эди. Домла жадаллик билан диссертацияни тугатишим зарурлигини, Навоий туғилган куни илмий ишим муҳокамага қўйилишини айтди. Мен ишни охирига етказолмай қолишдан хавотирда эканимни айтганимда, устоз бир ажиб гап айтдилар: “Бизлар ҳар йили, ҳатто Ленинградда даҳшатли уруш кетаётган пайтларда ҳам Навоийнинг таваллуд кунини катта-катта анжуманлар, навоийхонликлар билан ўтказиб келганмиз. Бу йил ҳам худди шундай бўлади. Сизнинг илмий ишингиз муҳокамаси ҳазратнинг туғилган кунига гўзал совға бўлади”. Davomini o'qish

Cho’lponning noma’lum she’rlari

022

Сўнгги йилларда маълум бўлишича, Чўлпон ижодининг заргар мухлислари орасида шўро тузумининг қаҳридан қўрқмаган, ҳар қандай таъқиб ва таҳдидга қарамай, севимли шоирининг эълон қилган асарларини тўплаб, кўз қорачиғидек сақлаган кишилар ҳам бор экан. Davomini o'qish

Somerset Moem. Ninachi va chumoli

022
Болалигимда мени Ла Фантен масалларини ёд олишга мажбур этишар, унинг маъно-мағзини обдан уқтиришарди. Масаллардан бири ниначи ва чумоли ҳақида бўлиб, ундаги “Меҳнат қилсанг, етасан муродга, Ялқов бўлсанг, қоласан уятга”, деган хулоса гўдак ақллар учун кони фойда эди. Бу ажойиб масалда (ҳаммага маълум нарсани такрорлаб ўтирганим учун айбга буюрмайсиз) чумоли қишлик озиқ ғамлаш мақсадида ёз бўйи тинмай меҳнат қилади, ниначи эса гул-япроққа қўниб, офтобда товланиб қўшиқ айтади. Davomini o'qish

Bog’otlik Boltaboy boboning she’rlari

067

“Болтабой — анъанавий исм. Улар кўпинча консерватор бўлишади. Болтабойлардан бирон-бир янгилик кутиш қийин”. Бу Баҳром Рўзимуҳаммаднинг ёшлик йиллари — 1983 йилда Шовот туман газетасида ишлаган давридаги фикри. Аммо Шовотлик зоотехник Болтабой Бекметов Баҳром ака кутмаган ҳолда, унинг фикрига зид равишда Хоразм адабий муҳитида ўзгариш қиларли даражада асарлар яратаолди. Davomini o'qish

Ibrohim G’afurov. Sayyor haqida xotiralar

005
Сайёр ўз умрининг мазмунини ёзишда деб биларди. Тинмай ёзарди, ёзишдан мислсиз завқ оларди. Унинг жонона тиниқ дастхати билан тўлдирилган оппоқ шеър варақлари кўп редакцияларнинг ғаладонларида шошилмай, шошилтирмай ўз навбатини кутаётган бўларди. Сайёр даста-даста шеърларини газета-журналларга тақдим этардию сўнг ҳеч қистаб сўрамасди: «чиқариб беринг!» — демасди. Чунки унинг хаёлини энди янги ёзилажак шеърлар шукуҳи банд этарди. Шу бандлик лаззати, фароғати олдида у бошқа нарсаларни унутарди. Davomini o'qish

Irene Dishe. Mehr-shafqat

033

Уруш аввалига фақат суҳбатлар мавзуси эди, кейинчалик у шаҳардаги оила бошлиқлари учун ҳам муайян аҳамиятли жойга айланди – улар урушга отландилар. Оталар ҳалок бўлиб, ўринларидан турмаётган бир пайтда эса уруш иллат манбаи бўлди-қолди, уни энди бошқача ном билан атаб бўлмас, норозилик ва чексиз кулфатга сабабчи эди. Ана шундай бир пайтда Антоннинг онаси ўғли ўн ёшга тўлганда, туғилган кунига атаб ўзи совға қилган оқ-шоколадранг, кўк кўзли уй қуёни билан қизиқа бошлади. Антон қуёнчага Алиса деб ном берган эди, чунки барча обрўли кишиларнинг исмлари “А” ҳарфи билан бошланарди: отасининг исми Андреас, онасининг исми эса Анна эди. Davomini o'qish