Ўзбекистон халқ шоири Ҳалима Худойбердиева таъриф берганидек, «Гулноз кўнгилни тўлқинлантириб юборадиган най нолаларидай муҳаббат шеърлари, ишқ изҳорлари билан адабиётга кириб келган эди…»
Гулноз МЎМИНОВА
УМИД ШУЪЛА СОЧАР ГЎЁ ҚАРШИНГДА
Гулноз Мўминова 1978 йили туғилган. Тошкент давлат университети (ҳозирги ЎзМУ)нинг журналистика факультетини тамомлаган. “Фасллар шивири”, “Сайёҳ қушлар”, “Дил синиқлари” ва “Чиғаноқ” номли шеърий тўпламлари нашр этилган.
Умр тавсифи
Умрим –
Учиб бораётган тош,
Вақт қуюни чиқармас сасин.
Кул қилади урилса, Қуёш,
Хўмраяди Замин дарғаси.
Умрим –
Учиб бораётган тош,
Қай манзилни борар қоралаб.
Ё ҳечлигин этаётир фош –
Учаётган тошлар оралаб?
Митти гулмоҳилар
Шимолда куз – сариқ балиқча.
Алёна Ельцова
Митти гулмоҳилар каби ҳавода
Япроқлар сузади – майин, беозор.
Қўлларинг узатма сен ҳам… (мабодо
Бу нафис манзара чекмасин озор)
Кун денгиздир шу тоб – осмони мовий,
Соҳиллари сокин, тинган қушлари.
Унда гуллар мисол – сирли, самовий,
Япроқлар сузмоқда – кузнинг тушлари.
Раққоса мисоли енгил айланар
Митти гулмоҳилар тиниқ ҳавода.
Бор журъатин йиғиб, аста шайланар
Тутиб олмоқ учун шўхчан шабода.
Бир туйғуга бағишлов
Эркингни қайтармоқ фурсати етди,
Шундоқ ҳам қалбимда яшадинг узоқ.
Ришталар мезондек учдию кетди,
Рангинлик ўрнида фақат қора, оқ.
Тош қотиб боради кўнгил негадир,
Ўтинчлар армондир, кўз ёшлар – ҳавас.
Руҳни чулғаб олган лоқайдлик надир,
Бу қолип ичида юрган мен эмас!?
Гоҳида хотирам тикланар элас,
Лаҳзани ёритар инжа хаёлинг.
Ногоҳ етиб келса, нур бўлар абас –
Ёшлик боғларининг беғам шамоли.
Қафасни кўрган қуш тузоққа тушмас,
Бор, шаффоф дунёлар муштоқ васлингга.
Бу қалб энди сенга муносиб эмас,
Зотан, қайтолмайсан сен ҳам аслингга.
Куз пейзажлари
Туркум
1-пейзаж
Тун фонус учирар ёнарқуртлардан,
Кузак қараб қолар гўдак мисоли.
Ердан Самогача – бир неча қадам…
Сенга тақдирнинг ҳам йўқдир саволи.
Фақат келажакнинг мавҳум юки бор,
Некбинлик завқидан сархушсан бироқ.
Нохуш хаёлларни тўзғитиб такрор
Тун фонус ёқади янада кўпроқ:
Ёнарқуртлар учар, қара, сен томон,
Умид шуъла сочар гўё қаршингда.
Ёлғизлик фонусин кўтарган инсон,
Қўлингни бер, тушгил Қайғу аршидан.
Тун сен учун ёқди ёнарқуртларни..
2-пейзаж
Уфқ ёноғида қадимий ғоза,
Тоғлар елкасида қаймоқланар шом.
Шамол боғ оралаб толиқмиш роса,
Мезон – фасл ичра адашган пайғом.
Хайём косасидек тўлиб борар Ой –
Сунбула шароби бормоқда тиниб.
Осмон – дарвозаси пинҳона сарой,
Биз уни топармиз тақдирга кўниб!
Шамол қўли билан тўкар олмалар –
Куз бугун кўп сахий, куз бугун Ҳотам.
Қушлар галасига маҳзун термулар
Муқимлик юкидан эзилган Одам.
3-пейзаж
Қорлар ёғди кузак устига,
Тирқиратиб қувди зоғларни.
Совуқ, аччиқ шамоллар билан
Аллалади руҳи соғларни.
Ўриндиқда мунғайиб қолди
Узуқ-юлуқ суҳбат, висоллар,
Давомийдир ойна ортидан
Интиқ боққан кўзлар, хаёллар.
Сурур оқар кўчада бир зум,
Югурганда жажжи оёқлар.
Куз ёмғири маккора ва шум:
Билар беркинганинг қаёққа…
Сарғиш, заъфар ранглар боладек
Суқилишар мезон бағрига.
Ҳар япроқда титрар бир ҳадик –
Куз шамоли минса қаҳрига.
4-пейзаж
Робита чироқлари қоронғудир…
Фўруғ Фаррухзод
Яна ой чиқади, кумуш толалар
Унуттирар кундуз фироқларини.
Қора кимхоб узра сочганича зар
Тун ёқар робита чироқларини.
Шамол япроқларни кўтариб азот,
Сочиб юборганда боғлар бағрига,
Тириклик ёғдусин таратиб бот-бот,
Ой таҳсин ўқийди кузнинг сабрига.
Фасл таслим бўлмас аёз, шамолга,
Алам-ла чимчилаб ўтар елвизак.
Бир ташбеҳ келади шунда хаёлга:
“Сен менинг қалбимга ўхшайсан, кузак!”
Ўзимга
Туйсанг – ҳар лаҳзангда
Битта Мўъжиза,
Сен уни жонингда
Асраб яша, суй.
Ўзингни билсанг гар
Ношуд, ожиза –
Шу лаҳзада тинар
Руҳингдаги куй.
Туйсанг – ҳар лаҳзангда
Битта Мўъжиза,
Мўъжизалар ичра
Умрингдир талош,
Тоқатинг тоқ бўлмас
Режалар туза,
Асл афсунгарсан –
Сабрли, юввош.
…Туйма – ҳар лаҳзангда
Битта Мўъжиза,
Ожизлик – бебаҳо,
Мўъжиза – текин.
Ҳаёт овозингни
Эшитар зўрға –
Сен ҳануз ҳаққингни
Сўрайсан секин.
Хризантема
Пайдар-пай сўнади
Оқшом нурлари,
Чўккалайсан эркни
Унутган қулдай.
Куйдириб дунёнинг
Жами гулларин,
Тун очила бошлар
Қоп-қора гулдай.
Ифори сезилар
Ойна ортидан,
Шакли сал танишдир,
Айт, исми нима?
Соялар қувлашган
Девор ортида –
Очилар баҳайбат
Хризантема.
Шоир руҳлар
Кузак ёдга солар шоирлар руҳин,
Заминда жам бўлар шоир руҳлар ё?
Боғларда миллиард япроқлар оҳи,
Аламини тишда тишлайди дунё.
Осмонга тик боққан манави чинор
Руҳи эмасмикан Шавкат Раҳмоннинг?
Қара, хазонларга боқмайин зинҳор –
Қолган дарахтларга бермоқда таскин.
Кўҳна ҳикматларни уққан бу гужум
Қошида унутиб қўйма таъзимни.
Бори диққатингни жамла-да бир зум,
Таниб ол Матназар Абдулҳакимни.
Юксакдан қарамоқ оғир ҳамма вақт –
Тикилмоқ оламнинг асл тарзига.
Яшаш учун кураш авжга чиққан пайт
Ким қулоқ солармиш кўнгил арзига?
“Манов баланд дарахт Чори Авазми,
Қадди тик – у ҳамон йўлдош ғурурга”,
Десам, ёнгинамда яна бириси
Шовуллар айланиб Назар Шукурга.
Мана, бири турар паришон, ўйчил,
Бири Заминдаги мардлик меҳвари –
Ўйчили – Равшан Файз, бисоти кўнгил,
Яна Аъзам Ўктам – назм ахтари.
Манов бақувват тол – Муҳаммад Раҳмон
Ота юрти билан узмай орани –
Ўйчан кўзларини юммасдан ҳамон
Ўйлаб ётар азиз Палангдарани.
Манави оқтерак кимни эслатар –
Дўстларидай бўйчан, ўзбаки қомат.
Унинг ёди элни ҳануз йиғлатар:
Содда Муҳаммад у, содда Муҳаммад.
Анави мажнунтол Асқар Маҳкамдир,
Бошини эгдими инсонлик юки,
Бунда муқим турар бесас, бегидир –
Риндлар суҳбатига етгандир, балки?
…Шоир оғаларим, истагайман, бас,
Руҳларингиз ором олмоғини мен.
Оҳ, жуда истайман – кенгайишинмас,
Сафингиз шу ҳолда қолмоғини мен…
Манба: “Ёшлик” журнали, 2016 йил 10-сон
Gulnoz MO‘MINOVA
UMID SHU’LA SOCHAR GO‘Yo QARSHINGDA
Gulnoz Mo‘minova 1978 yili tug‘ilgan. Toshkent davlat universiteti (hozirgi O‘zMU)ning jurnalistika fakultetini tamomlagan. “Fasllar shiviri”, “Sayyoh qushlar”, “Dil siniqlari” va “Chig‘anoq” nomli she’riy to‘plamlari nashr etilgan.
Umr tavsifi
Umrim –
Uchib borayotgan tosh,
Vaqt quyuni chiqarmas sasin.
Kul qiladi urilsa, Quyosh,
Xo‘mrayadi Zamin darg‘asi.
Umrim –
Uchib borayotgan tosh,
Qay manzilni borar qoralab.
Yo hechligin etayotir fosh –
Uchayotgan toshlar oralab?
Mitti gulmohilar
Shimolda kuz – sariq baliqcha.
Alyona Yelsova
Mitti gulmohilar kabi havoda
Yaproqlar suzadi – mayin, beozor.
Qo‘llaring uzatma sen ham… (mabodo
Bu nafis manzara chekmasin ozor)
Kun dengizdir shu tob – osmoni moviy,
Sohillari sokin, tingan qushlari.
Unda gullar misol – sirli, samoviy,
Yaproqlar suzmoqda – kuzning tushlari.
Raqqosa misoli yengil aylanar
Mitti gulmohilar tiniq havoda.
Bor jur’atin yig‘ib, asta shaylanar
Tutib olmoq uchun sho‘xchan shaboda.
Bir tuyg‘uga bag‘ishlov
Erkingni qaytarmoq fursati yetdi,
Shundoq ham qalbimda yashading uzoq.
Rishtalar mezondek uchdiyu ketdi,
Ranginlik o‘rnida faqat qora, oq.
Tosh qotib boradi ko‘ngil negadir,
O‘tinchlar armondir, ko‘z yoshlar – havas.
Ruhni chulg‘ab olgan loqaydlik nadir,
Bu qolip ichida yurgan men emas!?
Gohida xotiram tiklanar elas,
Lahzani yoritar inja xayoling.
Nogoh yetib kelsa, nur bo‘lar abas –
Yoshlik bog‘larining beg‘am shamoli.
Qafasni ko‘rgan qush tuzoqqa tushmas,
Bor, shaffof dunyolar mushtoq vaslingga.
Bu qalb endi senga munosib emas,
Zotan, qaytolmaysan sen ham aslingga.
Kuz peyzajlari
Turkum
1-peyzaj
Tun fonus uchirar yonarqurtlardan,
Kuzak qarab qolar go‘dak misoli.
Yerdan Samogacha – bir necha qadam…
Senga taqdirning ham yo‘qdir savoli.
Faqat kelajakning mavhum yuki bor,
Nekbinlik zavqidan sarxushsan biroq.
Noxush xayollarni to‘zg‘itib takror
Tun fonus yoqadi yanada ko‘proq:
Yonarqurtlar uchar, qara, sen tomon,
Umid shu’la sochar go‘yo qarshingda.
Yolg‘izlik fonusin ko‘targan inson,
Qo‘lingni ber, tushgil Qayg‘u arshidan.
Tun sen uchun yoqdi yonarqurtlarni..
2-peyzaj
Ufq yonog‘ida qadimiy g‘oza,
Tog‘lar yelkasida qaymoqlanar shom.
Shamol bog‘ oralab toliqmish rosa,
Mezon – fasl ichra adashgan payg‘om.
Xayyom kosasidek to‘lib borar Oy –
Sunbula sharobi bormoqda tinib.
Osmon – darvozasi pinhona saroy,
Biz uni toparmiz taqdirga ko‘nib!
Shamol qo‘li bilan to‘kar olmalar –
Kuz bugun ko‘p saxiy, kuz bugun Hotam.
Qushlar galasiga mahzun termular
Muqimlik yukidan ezilgan Odam.
3-peyzaj
Qorlar yog‘di kuzak ustiga,
Tirqiratib quvdi zog‘larni.
Sovuq, achchiq shamollar bilan
Allaladi ruhi sog‘larni.
O‘rindiqda mung‘ayib qoldi
Uzuq-yuluq suhbat, visollar,
Davomiydir oyna ortidan
Intiq boqqan ko‘zlar, xayollar.
Surur oqar ko‘chada bir zum,
Yugurganda jajji oyoqlar.
Kuz yomg‘iri makkora va shum:
Bilar berkinganing qayoqqa…
Sarg‘ish, za’far ranglar boladek
Suqilishar mezon bag‘riga.
Har yaproqda titrar bir hadik –
Kuz shamoli minsa qahriga.
4-peyzaj
Robita chiroqlari qorong‘udir…
Fo‘rug‘ Farruxzod
Yana oy chiqadi, kumush tolalar
Unuttirar kunduz firoqlarini.
Qora kimxob uzra sochganicha zar
Tun yoqar robita chiroqlarini.
Shamol yaproqlarni ko‘tarib azot,
Sochib yuborganda bog‘lar bag‘riga,
Tiriklik yog‘dusin taratib bot-bot,
Oy tahsin o‘qiydi kuzning sabriga.
Fasl taslim bo‘lmas ayoz, shamolga,
Alam-la chimchilab o‘tar yelvizak.
Bir tashbeh keladi shunda xayolga:
“Sen mening qalbimga o‘xshaysan, kuzak!”
O‘zimga
Tuysang – har lahzangda
Bitta Mo‘’jiza,
Sen uni joningda
Asrab yasha, suy.
O‘zingni bilsang gar
Noshud, ojiza –
Shu lahzada tinar
Ruhingdagi kuy.
Tuysang – har lahzangda
Bitta Mo‘’jiza,
Mo‘’jizalar ichra
Umringdir talosh,
Toqating toq bo‘lmas
Rejalar tuza,
Asl afsungarsan –
Sabrli, yuvvosh.
…Tuyma – har lahzangda
Bitta Mo‘’jiza,
Ojizlik – bebaho,
Mo‘’jiza – tekin.
Hayot ovozingni
Eshitar zo‘rg‘a –
Sen hanuz haqqingni
So‘raysan sekin.
Xrizantema
Paydar-pay so‘nadi
Oqshom nurlari,
Cho‘kkalaysan erkni
Unutgan qulday.
Kuydirib dunyoning
Jami gullarin,
Tun ochila boshlar
Qop-qora gulday.
Ifori sezilar
Oyna ortidan,
Shakli sal tanishdir,
Ayt, ismi nima?
Soyalar quvlashgan
Devor ortida –
Ochilar bahaybat
Xrizantema.
Shoir ruhlar
Kuzak yodga solar shoirlar ruhin,
Zaminda jam bo‘lar shoir ruhlar yo?
Bog‘larda milliard yaproqlar ohi,
Alamini tishda tishlaydi dunyo.
Osmonga tik boqqan manavi chinor
Ruhi emasmikan Shavkat Rahmonning?
Qara, xazonlarga boqmayin zinhor –
Qolgan daraxtlarga bermoqda taskin.
Ko‘hna hikmatlarni uqqan bu gujum
Qoshida unutib qo‘yma ta’zimni.
Bori diqqatingni jamla-da bir zum,
Tanib ol Matnazar Abdulhakimni.
Yuksakdan qaramoq og‘ir hamma vaqt –
Tikilmoq olamning asl tarziga.
Yashash uchun kurash avjga chiqqan payt
Kim quloq solarmish ko‘ngil arziga?
“Manov baland daraxt Chori Avazmi,
Qaddi tik – u hamon yo‘ldosh g‘ururga”,
Desam, yonginamda yana birisi
Shovullar aylanib Nazar Shukurga.
Mana, biri turar parishon, o‘ychil,
Biri Zamindagi mardlik mehvari –
O‘ychili – Ravshan Fayz, bisoti ko‘ngil,
Yana A’zam O‘ktam – nazm axtari.
Manov baquvvat tol – Muhammad Rahmon
Ota yurti bilan uzmay orani –
O‘ychan ko‘zlarini yummasdan hamon
O‘ylab yotar aziz Palangdarani.
Manavi oqterak kimni eslatar –
Do‘stlariday bo‘ychan, o‘zbaki qomat.
Uning yodi elni hanuz yig‘latar:
Sodda Muhammad u, sodda Muhammad.
Anavi majnuntol Asqar Mahkamdir,
Boshini egdimi insonlik yuki,
Bunda muqim turar besas, begidir –
Rindlar suhbatiga yetgandir, balki?
…Shoir og‘alarim, istagayman, bas,
Ruhlaringiz orom olmog‘ini men.
Oh, juda istayman – kengayishinmas,
Safingiz shu holda qolmog‘ini men…
Manba: “Yoshlik” jurnali, 2016 yil 10-son
Ajoyib she’rlar, insonning ruhiyatini qo’zg’ata olar ekan.