Zaki Validi Tug’on. «Xotiralar» kitobidan parchalar

034   22 декабрь  — атоқли олим ва давлат арбоби Аҳмад Заки Валиди Туғон (1890-1970)  туғилган кун

Аҳмад Заки Валиди Туғон «Хотиралар»и ҳар бир кишига миллат учун қандай хизмат қилиш кераклигини уқдирувчи бир китобдир, васиятдир. Бугун ушбу китобдан юртимиз тарихига тегишли айрим парчаларини тақдим этмоқдамиз. Айтиш лозимки, 22 йил аввал «Шарқ юлдузи» журналида босилган хотираларни таржима қилган фидойи олим Шерали Турдиев  кириш сўзида таъкидлаган мана бу сўзларни бугунги кундаям афсус билан такрорлашимиз мумкин: «Шу кунга қадар Аҳмад Заки Валиди Туғон деган инсонни юртимизда саноқли одам биларди…» Орадан шунча вақт зтиб,  «биларди»ни «билади» десак ҳам хато қилмаймиз. Davomini o'qish

Pol Elyuar. Sukunat tarozisi

043       14 декабрь – машҳур француз шоири Поль Элюар (1895- 1952) туғилган кун

Адабиёт майдонига кириб келаётган ҳар бир авлод ўзидан олдинги шоирлар ижодидан ўрганади, ўзлари маёқ деб билган шоирлар оламига интиладилар. Ўтган асрнинг 70-йилларида ўзбек ёш шоирлари ўртасида энг машҳур бўлган француз шоирларидан бири Поль Элюар эди, десак хато қилмаймиз. Бугун ҳам француз шоири ижоди янги давр ижодкорларининг қизиқиши доирасида қолаётгани Элюарнинг буюк истеъдодига бўлган ҳурмат нишонасидир. Davomini o'qish

Gul Pocha Ulfat. Uch mansura va bir hikoya

03 Кимдир: «Шунча бойлигиа қарамай, тўнғиздек семириб кетганига қарамай,тўйдим демайди», деган эди, ўша заҳоти сени эсладим. Яна кимдир: «Қорни тўқу,аммо доим кўзи оч», деган эди,тағин сен ёдимга келдинг. Бошқа биров: «Ўзи жаллод эмасу лекин кўп бегуноҳ одамни пичоқсиз сўйган» деган эди, тағин сен ёдимга тушдинг. Davomini o'qish

Pol Elyuar. Ozodlik. She’rning o’zbekchaga uch tarjimasi

043       14 декабрь – машҳур француз шоири Поль Элюар (1895- 1952) туғилган кун

  Ўтган асрнинг 70-йилларида ўзбек ёш шоирлари ўртасида энг машҳур бўлган француз шоирларидан бири Поль Элюарнинг  таниқли «Озодлик» шеърининг ўзбекча уч таржимасини тақдим этамиз. Уларни баҳолаш сиздан… Davomini o'qish

Rustam Behrudiy. Salom,dor og’ochi!

Ashampoo_Snap_2018.03.28_00h21m23s_003_.pngБиз ”Салом, дор оғочи” калимасини эшитган замон устоз Рауф Парфини эслаймиз. Бу шеър устознинг «Сакина» номли китобидаги изоҳда ёзилишича, 1988 йили ёзилган. Худди ўша йили Рауф ака билан бир неча озарбайжон шоирлари Самарқанд сайрига боришган ва кўп кўҳна обидалар қатори Соҳибқирон Амир Темур мақбараси бўлмиш Гўри Мирни ҳам зиёрат қилишган. Манимча, Рауф ака боргунчами ёки сайр пайтидами ”Салом,дор оғочи” шеърини ўқиб бергани эҳтимоли бор. Бу гапларни эслашдан мурод шулдирким, бир йилдан кейин — 1989 йили озарбайжонли истеъдодли шоир Рустам Беҳрудий (Rüstem Behrudi) томонидан айни шу номдаги шеър эълон қилинган ва шеър Озарбайжонда катта муҳаббат қозонган, вақт ўтиб Озарбайжон,Туркия ва бошқа кўплаб мамлакатлар нашрларида чоп этила бошланган. Алал- оқибат,”Салом,дор оғочи” шеъри том маънода Рустам Беҳрудийнинг номини туркий халқлар адабиёти дафтарига киритди. Davomini o'qish

Martseliyus Martinaytis. She’rlar. Xurshid Davron tarjimasi

121     Бундан 5 йилча аввал (Бу матн ўша пайтда  ёзилган)  Литванинг буюк шоири Марцелиюс Мартинайтис ( лит. Marcelijus Martinaitis; 1.04.1936 — 5.04.2013) 77 ёшида вафот этган  эди. Бу хабарни эшитгач анча қайғурдим. Мартинайтис мен суйган шоирлардан бири эди. Унинг шеърларини мунтазам ўқиб борардим, айримларини ўзбек тилига таржима ҳам қилгандим. Davomini o'qish

Premchand. Sut haqi & Vafodor xotin. Radiospektakl

003     Гударнинг оиласи бу қутлуғ аёмга бир неча ойдан бери тайёргарлик кўрмоқда эди. Улар фақат бир нарсадан чўчирди — у ҳам бўлса, ишқилиб қиз туғилиб қолмасин, унда суюнчига атаб қўйилган бир рупия пул ва битта сарий ўшандоқлигича қолиб кетади, дейишарди… Davomini o'qish

Aleksandr Kuprin. Minnatli non. Hikoya & Yoqut ko’zli bilaguzuk. Radioqissa

02   Таниқли рус ёзувчиси Александр Купринга бағишланган саҳифада адибнинг «Миннатли нон» номли ҳикояси ва рус адабиётидаги муҳаббат қиссаларининг гултожларидан бири сифатида тан олинган «Ёқут кўзли билагузук» қиссаси асосида тайёрланган аудиокитоб билан танишасиз. Davomini o'qish

Yannis Ritsos. She’rlar (2)

089    Машҳур юнон шоири Яннис Рицос шеърий дунёсини ўзимга  яқин деб билганим учун бўлса керак, унинг шеърларини 80-йилларда севиб таржима қилганман. Ҳозиргача деярли ҳар йили шоир шеърларини қайта-қайта ўқийман.  Шоирнинг бир қараганда содда бўлиб кўринган сатрларида инсоннинг буюк ҳаяжони ва изтироби яширин Бундан бир ярим йилча аввал ҳам Яннис Рицосдан қилган таржималаримдан бир туркумини сизга тақдим этган эдим. Уларни мана бу саҳифада  ўқишингиз мумкин
Davomini o'qish

Nikolay Gumilyov. She’rlar. Xurshid Davron tarjimasi

Ashampoo_Snap_2017.05.20_17h04m47s_001_.png     Николай Гумилёв тақдир тақозоси билан шеър ёзмасдан, фақат машҳур рус шоираси Анна Ахматовага уйланган тақдирдаям тарихда қолган бўлар эди. Аммо, у истеъдодли шоир сифатида ўз номини рус шеърияти тарихида қолдира олган ижодкор эди. Davomini o'qish

Leonardo da Vinchi. Hikmatlar.

034Биз ота-онамиздан улуғ ва бебаҳо тортиқ — ҳаётни олганмиз. Улар бизни оқ ювиб-оқ тараб, кучу қувватларини, меҳру муҳаббатларини аямай улғайтирдилар. Вақт ўтиб, улар қарилик ва хасталик фаслига кирдилар. Ана энди уларга хасталикда дармон,кулфатда қувват бўлиш бизнинг вазифамиздир. Davomini o'qish