Adib asarlari, tarjimalari, hamda o'zbek va jahon adabiyotidan namunalar
Jahon adabiyoti namunalaridan tarjimalar
14 декабрь – машҳур француз шоири Поль Элюар (1895- 1952) туғилган кунЎтган асрнинг 70-йилларида ўзбек ёш шоирлари ўртасида энг машҳур бўлган француз шоирларидан бири Поль Элюарнинг таниқли «Озодлик» шеърининг ўзбекча уч таржимасини тақдим этамиз. Уларни баҳолаш сиздан… Davomini o'qish
Биз ”Салом, дор оғочи” калимасини эшитган замон устоз Рауф Парфини эслаймиз. Бу шеър устознинг «Сакина» номли китобидаги изоҳда ёзилишича, 1988 йили ёзилган. Худди ўша йили Рауф ака билан бир неча озарбайжон шоирлари Самарқанд сайрига боришган ва кўп кўҳна обидалар қатори Соҳибқирон Амир Темур мақбараси бўлмиш Гўри Мирни ҳам зиёрат қилишган. Манимча, Рауф ака боргунчами ёки сайр пайтидами ”Салом,дор оғочи” шеърини ўқиб бергани эҳтимоли бор. Бу гапларни эслашдан мурод шулдирким, бир йилдан кейин — 1989 йили озарбайжонли истеъдодли шоир Рустам Беҳрудий (Rüstem Behrudi) томонидан айни шу номдаги шеър эълон қилинган ва шеър Озарбайжонда катта муҳаббат қозонган, вақт ўтиб Озарбайжон,Туркия ва бошқа кўплаб мамлакатлар нашрларида чоп этила бошланган. Алал- оқибат,”Салом,дор оғочи” шеъри том маънода Рустам Беҳрудийнинг номини туркий халқлар адабиёти дафтарига киритди. Davomini o'qish
Бундан 5 йилча аввал (Бу матн ўша пайтда ёзилган) Литванинг буюк шоири Марцелиюс Мартинайтис ( лит. Marcelijus Martinaitis; 1.04.1936 — 5.04.2013) 77 ёшида вафот этган эди. Бу хабарни эшитгач анча қайғурдим. Мартинайтис мен суйган шоирлардан бири эди. Унинг шеърларини мунтазам ўқиб борардим, айримларини ўзбек тилига таржима ҳам қилгандим. Davomini o'qish
“Кўза” (груз. ქვევრი) — 1970-йилда Грузия киностудиясида италиялик ёзувчи Луиджи Пиранделлонинг новелласи асосида суратга олинган қисқа метражли комедия. Davomini o'qish
Машҳур юнон шоири Яннис Рицос шеърий дунёсини ўзимга яқин деб билганим учун бўлса керак, унинг шеърларини 80-йилларда севиб таржима қилганман. Ҳозиргача деярли ҳар йили шоир шеърларини қайта-қайта ўқийман. Шоирнинг бир қараганда содда бўлиб кўринган сатрларида инсоннинг буюк ҳаяжони ва изтироби яширин Бундан бир ярим йилча аввал ҳам Яннис Рицосдан қилган таржималаримдан бир туркумини сизга тақдим этган эдим. Уларни мана бу саҳифада ўқишингиз мумкин…
Davomini o'qish
Николай Гумилёв тақдир тақозоси билан шеър ёзмасдан, фақат машҳур рус шоираси Анна Ахматовага уйланган тақдирдаям тарихда қолган бўлар эди. Аммо, у истеъдодли шоир сифатида ўз номини рус шеърияти тарихида қолдира олган ижодкор эди. Davomini o'qish
Биз ота-онамиздан улуғ ва бебаҳо тортиқ — ҳаётни олганмиз. Улар бизни оқ ювиб-оқ тараб, кучу қувватларини, меҳру муҳаббатларини аямай улғайтирдилар. Вақт ўтиб, улар қарилик ва хасталик фаслига кирдилар. Ана энди уларга хасталикда дармон,кулфатда қувват бўлиш бизнинг вазифамиздир. Davomini o'qish
Маҳмуд Дарвиш арабларнинг яқин тарихида энг ном қозонган ва таъсирга эга бўлган зиёлиларидан саналар эди. Маҳмуд Дарвиш фаластинликлар ўртасидаги бўлинишни ҳам қаттиқ танқид остига олар эди Шоир 2008 йили 67 ёшида юраги устида жарроҳлик амалиёти ўтказилаётган вақтда оламдан кўз юмди.Фаластин раҳбарлари мотам маросимида Маҳмуд Дарвиш фаластинликлар билан абадий қолиши ва у бу халқ бирлигининг рамзи эканини айтишди. Маҳмуд Дарвиш ўз ҳаёти давомида ҳам истило остида, ҳам муҳожирлик ҳаётини татиб кўрди. Фаластин озодлигини куйлаган шоирнинг кўплаб шеърлари куйга солинган ва миллий ашулалар қаторидан ўрин олган. Davomini o'qish
Бугун Фаластин тупроғи ёнмоқда, унинг эрксевар фарзандлари қаттол душман ўқ ва бомбаларидан қурбон бўлмоқда. Қарайиб салкам етмиш йилдан буён давом этаётган озодлик урушида фаластинликлар бир қадам ҳам орқага чекинмадилар. Ҳар куни юрагим эзилади. Кенжа набирамни кўзда ёш бағримга босавераман. Бундан салкам 40 йил аввал, Фаластин болаларига бағишлаб ёзилган шеъримни эслайман: Davomini o'qish
3 октябрь — Сергей Есенин таваллуд топган кунШарқ маданиятига катта қизиқиш билан қараган Сергей Есенин 1921-йил ёз фаслининг бошида икки кун давомида Самарқандда ҳам бўлиб, бу ердаги обидалар ва осори-атиқалар билан танишди. Бу ташриф уни шу қадар ҳайратга солдики, орадан бир йил ўтиб Италияга саёҳат қилган шоир «Барибир бу Самарқанд эмас!” дея қайта-қайта таъкидлади. Самарқанд саёҳати таассуротлари Есенинга Шарқ муҳитига ошно бўлиш, машҳур «Форс мавзулари” туркумини ёзишига туртки бўлди. Davomini o'qish