Устоз Абдулла Ориповнинг янги шеърларини интизорлик билан, худди қиш давомида юракларни тўлдирган соғинчу илҳақлик билан кутаётган муштарийларимизга шоирнинг феврал ойида ёзган шеърларини тақдим этамиз. Бу соғинч бардавом бўлсин. Шу ойнинг 21 куни устозни муборак 75 ёши билан қутлаш ҳаммамизга насиб этсин.
АБДУЛЛА ОРИПОВ
Ўзбекистон Қаҳрамони, Халқ шоири
ФЕВРАЛ ШЕЪРЛАРИ
ҲАЁТ МУАММОЛАРИ
Ота-бола кезарди сарсон,
Юраклари тўлганча оҳга.
Яқин бориш эмасдир осон,
Иш берувчи бирор даргоҳга.
Кимларгадир ялинмоқ учун,
Зўр ирода керакдир, ростдан.
Унут энди илмнинг кучин,
Ақча сени кўтаргай пастдан.
Ноёб эрур авлиё қадар,
Саҳоватли, бетаъма одам.
Имконини тополса агар,
Ҳақ сўрашар чумолидан ҳам.
Таъмирласанг Каъбани ҳатто,
Кўрмаганга оларлар ўзин.
Фазилатинг пайқашмас асло,
Нуқсонингга тикарлар кўзин.
Тафаккурдан мосуво инсон,
Нафснинг қули бўлгайдир, наҳот.
Бир чеккада Инсоф ва Виждон,
Секингина чекади фарёд.
01.02.2016
ФОЖИА
Боласин дафн этган учта суҳбатдош,
Бир давра бўлишиб йиғлашар эди.
Бу ғамга тоғлар ҳам беролмас бардош,
Қалбларин беаёв тиғлашар эди.
Тўртинчи суҳбатдош боласин қучиб,
Қалт-қалт титрар эди: – Бермайман, – дея.
Ўлим боқар эди ранги қув учиб,
Эски дарвозани очганча қия.
03.02.2016
КАМОЛОТ
Сен эслай олмассан,
Хаёлан аммо
Бешикда ётган у чоғларингга қайт.
Ким сени овутди саҳаргача то,
Ким сени оёққа турғизганди, айт?
Қайси зот тил бериб, чиқарди йўлга,
Шеър айта бошладинг бирдан чулдираб.
Инсонлик юқмаса агар кўнгулга,
Юрардинг Маугли каби ғўлдираб.
Кекса гўдак бўлиб, силаб соқолинг,
Давранинг тўрида ўлтирмоқлик ор.
Сен ҳам тушун энди бошқалар ҳолин,
Ахир шуъла кутган гўшалар бисёр.
Агар бир мўйсафид сўраса мадад,
Йўлдан ўтказиб қўй, ҳеч бўлмаганда.
Шаклга солинган эт эдинг фақат,
Улғайиб, толеинг гар кулмаганда.
Шукур қил, камолот келса ярақлаб,
Ярашгай тулпору камар билан тўн.
Бир лаҳза бўлса-да порлаб, чарақлаб,
Элу юрт кўксига юлдуз бўлиб қўн!
16.02.2016
МУҲТОЖЛИК
Ҳеч кимса бировга бўлмасин қарам,
Инсоннинг бошига етгайдир очлик.
На очлик, дунёда Ҳотам бўлсанг ҳам,
Бир куни енгади сени муҳтожлик.
Аввал ғурурингга чанг солгайдир у,
Оғирдир йўқсил деб аталган туйғу,
Эзар болангни ҳам кўринмас қайғу,
Бир куни енгади сени муҳтожлик.
Аллоҳдан сўрайсан, бермагин деб дард,
Йиққанинг шифога бўлмагайдир гард.
Излама, топилмас қўлловчи бир мард,
Бир куни енгади сени муҳтожлик.
Исмингни эшитса ҳуркар балки от,
Қушлар қоқиб турар тепангда қанот.
Сени-чи, тубанга тортади ҳаёт,
Бир куни енгади сени муҳтожлик.
Шундоқ қурилгандир бу кўҳна турмуш,
Сабринг йўқчиликка беролмас туриш.
Ногоҳ чумолидек бошласа юриш,
Бир куни енгади сени муҳтожлик.
Фузулий демиш: – Мен муҳташам гадо,
Дўст ҳам арзи-додинг эшитмас гоҳо,
Ўлгунча ўзингдан қолмагин, аммо,
Бир куни енгади сени муҳтожлик.
Албатта, узилиб тушмайди осмон,
Одамнинг хор бўлиб қолмоғи ёмон.
Ғамингни еб юргин, йўқса, эй ўғлон,
Бир куни енгади сени муҳтожлик.
18.02.2016
ҚЎҒИРЧОҚЛАР
Уйда набиралар ўйнар қўғирчоқ,
Бири пластмасса, бири латтадан.
Орқадан калитин бурасанг бироқ,
Қимирлаб чиқарар овоз дафъатан.
Ойнаи жаҳонни қўйсанг ногаҳон,
Ўнта қўғирчоқни ўйнатар кимдир.
Бири бўри бўлса, бирови қуён,
Бири бола бўлса, бошқаси кампир.
Қай бир идорага боқсанг гар ўтиб,
Қўғирчоқ шовқини келар ростакам.
Сакраб ўйнашади ўзидан кетиб,
Бошлиқ бураб турар мурватин ҳар дам.
Асло ишим йўқдир бу билан, аммо
Ногоҳ диққатимни тортади улар.
Ўйлардим, қўғирчоқ эмасдир дунё,
Камаяди десам, ортади булар.
Мен бу ўйингоҳга қарайман ҳайрон,
Қўғирчоқлар билмас борар ерини.
Жойи циркдамикин ёки ғаладон,
Кутади ўзининг Шекспирини.
22.02.2016
ABDULLA ORIPOV
O’zbekiston Qahramoni, Xalq shoiri
FEVRAL SHE’RLARI
HAYOT MUAMMOLARI
Ota-bola kezardi sarson,
Yuraklari to’lgancha ohga.
Yaqin borish emasdir oson,
Ish beruvchi biror dargohga.
Kimlargadir yalinmoq uchun,
Zo’r iroda kerakdir, rostdan.
Unut endi ilmning kuchin,
Aqcha seni ko’targay pastdan.
Noyob erur avliyo qadar,
Sahovatli, beta’ma odam.
Imkonini topolsa agar,
Haq so’rashar chumolidan ham.
Ta’mirlasang Ka’bani hatto,
Ko’rmaganga olarlar o’zin.
Fazilating payqashmas aslo,
Nuqsoningga tikarlar ko’zin.
Tafakkurdan mosuvo inson,
Nafsning quli bo’lgaydir, nahot.
Bir chekkada Insof va Vijdon,
Sekingina chekadi faryod.
01.02.2016
FOJIA
Bolasin dafn etgan uchta suhbatdosh,
Bir davra bo’lishib yig’lashar edi.
Bu g’amga tog’lar ham berolmas bardosh,
Qalblarin beayov tig’lashar edi.
To’rtinchi suhbatdosh bolasin quchib,
Qalt-qalt titrar edi: – Bermayman, – deya.
O’lim boqar edi rangi quv uchib,
Eski darvozani ochgancha qiya.
03.02.2016
KAMOLOT
Sen eslay olmassan,
Xayolan ammo
Beshikda yotgan u chog’laringga qayt.
Kim seni ovutdi sahargacha to,
Kim seni oyoqqa turg’izgandi, ayt?
Qaysi zot til berib, chiqardi yo’lga,
She’r ayta boshlading birdan chuldirab.
Insonlik yuqmasa agar ko’ngulga,
Yurarding Maugli kabi g’o’ldirab.
Keksa go’dak bo’lib, silab soqoling,
Davraning to’rida o’ltirmoqlik or.
Sen ham tushun endi boshqalar holin,
Axir shu’la kutgan go’shalar bisyor.
Agar bir mo’ysafid so’rasa madad,
Yo’ldan o’tkazib qo’y, hech bo’lmaganda.
Shaklga solingan et eding faqat,
Ulg’ayib, toleing gar kulmaganda.
Shukur qil, kamolot kelsa yaraqlab,
Yarashgay tulporu kamar bilan to’n.
Bir lahza bo’lsa-da porlab, charaqlab,
Elu yurt ko’ksiga yulduz bo’lib qo’n!
16.02.2016
MUHTOJLIK
Hech kimsa birovga bo’lmasin qaram,
Insonning boshiga yetgaydir ochlik.
Na ochlik, dunyoda Hotam bo’lsang ham,
Bir kuni yengadi seni muhtojlik.
Avval g’ururingga chang solgaydir u,
Og’irdir yo’qsil deb atalgan tuyg’u,
Ezar bolangni ham ko’rinmas qayg’u,
Bir kuni yengadi seni muhtojlik.
Allohdan so’raysan, bermagin deb dard,
Yiqqaning shifoga bo’lmagaydir gard.
Izlama, topilmas qo’llovchi bir mard,
Bir kuni yengadi seni muhtojlik.
Ismingni eshitsa hurkar balki ot,
Qushlar qoqib turar tepangda qanot.
Seni-chi, tubanga tortadi hayot,
Bir kuni yengadi seni muhtojlik.
Shundoq qurilgandir bu ko’hna turmush,
Sabring yo’qchilikka berolmas turish.
Nogoh chumolidek boshlasa yurish,
Bir kuni yengadi seni muhtojlik.
Fuzuliy demish: – Men muhtasham gado,
Do’st ham arzi-doding eshitmas goho,
O’lguncha o’zingdan qolmagin, ammo,
Bir kuni yengadi seni muhtojlik.
Albatta, uzilib tushmaydi osmon,
Odamning xor bo’lib qolmog’i yomon.
G’amingni yeb yurgin, yo’qsa, ey o’g’lon,
Bir kuni yengadi seni muhtojlik.
18.02.2016
QO’G’IRCHOQLAR
Uyda nabiralar o’ynar qo’g’irchoq,
Biri plastmassa, biri lattadan.
Orqadan kalitin burasang biroq,
Qimirlab chiqarar ovoz daf’atan.
Oynai jahonni qo’ysang nogahon,
O’nta qo’g’irchoqni o’ynatar kimdir.
Biri bo’ri bo’lsa, birovi quyon,
Biri bola bo’lsa, boshqasi kampir.
Qay bir idoraga boqsang gar o’tib,
Qo’g’irchoq shovqini kelar rostakam.
Sakrab o’ynashadi o’zidan ketib,
Boshliq burab turar murvatin har dam.
Aslo ishim yo’qdir bu bilan, ammo
Nogoh diqqatimni tortadi ular.
O’ylardim, qo’g’irchoq emasdir dunyo,
Kamayadi desam, ortadi bular.
Men bu o’yingohga qarayman hayron,
Qo’g’irchoqlar bilmas borar yerini.
Joyi sirkdamikin yoki g’aladon,
Kutadi o’zining Shekspirini.
22.02.2016
