Назаримда, шеър туғилиши учун шоир руҳини ларзага соладиган куч керак. Дард, изтироб, ёруғ туйғулар лозим. Шеър изтироб бўғзингга тиқилганида ёзилади, қувонч руҳни кўкка парвоз эттирганида, завқу шавқ­қа тўлдирганида ёзилади…

ФЕРУЗА ГУЛИМИЗНИ АСРАЙЛИК
Шоира Гулжамол Асқарова билан суҳбат

Халқимиз қонида шеърга ошуфталик яшайди, дейишади. Ҳақиқатдан ҳам таҳририятимизга кунига ўнлаб шеърият ихлосмандлари мактублар жўнатишади. Яқинда Самарқанд вилояти Нуробод туманида яшовчи муштарий Мадина Бойхўрозовадан мактуб олдик. Билишимизча, мухлисимиз инглиз тилини ўрганиш баробарида шеъриятга ҳам қизиқар экан. У газетада чоп этилаётган ижодкорлар билан суҳбатларни мунтазам ўқиб боришини билдириб, дилида шеърлари ёруғ туйғулар қўзғовчи севимли шоирасига ўз саволларини йўллабди.

…Муштарийимизнинг истагини инобатга олиб, ўзининг шеър­лари билан кўнгилнинг энг чуқур ерларига кириб боришга улгурган шоира Гулжамол АСҚАРОВАни суҳбатга чорладик.

— Гулжамол опа, илк шеъри­нгиз матбуотда нашр этилганида кўнглингиздан нималар кечган?

— Машқларим туман газетасида чиқиб турарди. Аммо мен республика матбуотини кўзлардим… «Саодат» журналида шеърларим нашр этилганида энди зўр шоира бўлдим, деб ўйлаганман, кўчада кўрган ҳар бир одам менинг шеъримни ўқиган бўлса керак, исмимни билса керак, деган болаларча содда ва ғўр фикрда бўлганман. Ҳар бир ижодкорда маълум маънода худбинлик, ўзини қаттиқ яхши кўриш туйғуси бўлади. Жумладан, энг хокисор шоирда ҳам. Шеърим ортидаги шуҳратдан умидвор бўлмаганман, деган шоирга ишониш қийин.

— Шоир қачон шеър ёзади? Сизда ижод жараёни қандай кечади?

— Шу саволни кўп таҳлил этаман. Назаримда, шеър туғилиши учун шоир руҳини ларзага соладиган куч керак. Дард, изтироб, ёруғ туйғулар лозим. Шеър изтироб бўғзингга тиқилганида ёзилади, қувонч руҳни кўкка парвоз эттирганида, завқу шавқ­қа тўлдирганида ёзилади. Лекин бир ҳақиқат аёнки, қандай ёзганим ёдимда қолмайди… Бу ҳолат шу қадар онийки, мен уни ёдимда тутиб қололмайман… Капалак тутганмиз-ку болалигимизда, тўғрироғи, тутолмай оввора бўлганмиз… Шеър ёзиш, илҳом деса, болалигимдаги ана шу хотира элас-элас ёрқин, рангин ҳолатларда ёдимга тушади негадир…

— Ижодкор қалби ҳар доим бир сирдош излайди. Сиз сирларингизни кимга ишонасиз?

— Болалигимдан онамга, опамга, дугоналаргаям сир, дард айтмаганман. Ўзим кучли бўлсам, ҳамма нарсани ўзимда сақлаб қолсам-да, кунлардан бир кун ҳаётимда энг севимли ва беминнат бир одам пайдо бўл­са-ю, мен ҳаммасини ўшанга ишонсам, деган фикр бор эди. Ҳаётимда ўшандай одамни ҳалиям кутяпман, чоғи… (У турмуш ўртоғим бўлади, деган фикрдан мутлақо йироқман). Дўст излаш ҳар бир одамда шундай кечар, балки… Шундай дўсту қадрдон, ҳаёту руҳимга сингиб кетадиган одам бўлса, сирларим, минг йиллик ҳасратларимни айтардим, балки… Шундай дейман-у, аммо ижодкор одам ҳаммасини халқига, мухлисларига шеърларида айтиб қўяди, назаримда…

— Ўзбек шоирларидан кимларнинг ижодини севиб мутолаа қиласиз?

— Мумтоз шоирларимизни ҳеч бир муҳокамасиз ҳаммасини яхши кўриб ўқийман. Барча-барчаси жону жаҳонимга туташ. Уларнинг сатрлари мени бениҳоя мафтун этган.

Замонамиз шоирларидан ўқийдиганларим бор. Номма-ном санашга имкон йўқ. Машҳур шоирларни ўқишимиз табиий. Лекин матбуотда тез-тез кўринмаса-да, гўзал шеърлар ёзаётган ижодкорларимиз, масалан, Фароғат Камолова, Ибодат Ражабова каби шоира опаларимизни севиб, излаб ўқийман. Одам ёши ўсавергани сайин негадир ҳайқирибмас, ичида ўқиладиган шеърларга, қалб қироатига мойил бўлаверар экан-да. Хуршид Даврон, Эшқобил Шукур, Салим Ашур бугун мен севиб ўқиётган шоирларим.

— Ижодий режаларингиз?

— Бир пайтлар ижодий режалар қилардим, шу режаларимни бажарардим ҳам… Ҳозир негадир сал ўзгарганман. Аслида, ижодкорнинг битта режаси бўлади, бу ҳам бўлса энг яхши шеърини ёзиш… Зўр шеър­лар ёзсанг, сени ҳақиқий сўз қадрини билганлар севса, китобларинг хонадонлардаги энг қимматбаҳо буюмдек турса, ўқилса, одамларнинг қалб жавонларидан ҳар куни олиб варақланса, кўз ёшлар томиб, севилиб ўқилса…. Шу — режаларим.

— Сизга савол йўллаган мухлисларингизга нима деган бўлардингиз?

— Ҳаётнинг ташвишларию талотўп­ларидан ортиб, шеър ўқиётгани ва эътибори учун ўқувчиларимга ташаккур айтаман. Аслида, умрнинг гўзал ўтиши адабиётга ошуфталик билан белгиланади. «Кичкина шаҳзода» асарида «Феруза гулимизни асрайлик», деган сўзлар келади. Шу қаторда мен ҳам шеър мухлисларига ичимиздаги гулни, яъни кўнглимизни асрайлик, деб қоламан.

Суҳбатдош — Гўзалой Матёқубова

Гулжамол Асқарова
ШЕЪРЛАР

Истеъдодли шоира Гулжамол Асқарова 1978 йил 5 март куни Самарқанд вилояти, Каттақўрғон тумани, Бешдарғат қишлоғида туғилган. Ўзбекистон Миллий Университетининг журналистика факултетини тамомлаган. Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг аъзоси. 2001 йилда Зулфия номидаги Давлат мукофоти билан тақдирланган. «Дил фасли», «Рўшнолик», «Бедор қўнғироқ»,»Бахт дастхати» ва бошқа шеърий китоблари нашр этилган.

ҲАЁТ,ҲАҚИҚАТ ВА АКТРИСАНИНГ БИР КУНИ

Ҳаёт — асар. Тақдирлар — тугун,
Бозорлари катта бир саҳна.
Бу саҳнада эртаю бугун,
Чақин каби юрагим чақнар.

Бундай салбий сиймо —
Фақат мен…
Мен севганлар олган оддий от.
Бу ҳаётнинг курашларида,
Юрагимни айлайман Озод!

…Ва бир кун «яхши» бўламан,
Эзгуликка атаб жонимни.
Кейин бирдан севиб қоламан.
Асарнинг бош қаҳрамонини…

Севги. Севги. Кафтимдан қуёш,
Қалбимни кўкка ота бошлайман
Кейин эса битта қарсакка,
Юрагимни сота бошлайман.
Мақтов,таъзим — фожеали йўл!

Руҳим кезар саҳнада дайдиб,
Менга гуллар отар одамлар,
Фожиали асар тугайди.
Сиз келасиз: — «Бопладингиз-да,
Севгисини рад этар онини…»

Ҳайқираман гулингиз отиб:
«Ахир… Ростдан севиб қолдим мен»,
Асарнинг бош қаҳрамонини…
Ҳаёт — асар, ҳаммаси — тугун.

Қадри тугаган севги ҳақида

Азал шундоқ: топишмоқ қийин,
Абад шундоқ: ажралмоқ осон.
Мен сен билан хайрлашаман,
Энди ёрдам бермайди осмон.

Кўзларингни унутдим мана.
Мени хаёл авради зимдан.
Йиллар ҳукмин ўтказди яна,
“Ўчди азиз сиймонг ёдимдан”.

Билдим, яна англадим охир,
Ишқ бу нурдир, мен нурсиз адо.
Сен севмасанг қиёматми айт,
Ахир мени севади Худо.

Энди менга азиз эмассан,
Кўрганида қувонмас кўзим.
Сен-ла бориб бўлмас Худога,
Ва…
Қиблага ўхшамас юзинг.

* * *

Мен сизни безовта қилмасман ортиқ,
Билдим, бўғзингизга келди малолим.
Аммо мен нетайки ишқсиз дунёда,
Мудом бўйнингизда қолмиш заволим.

Ёдингизга ёдим малоли келмиш,
Кўзингиз зериккан мендан биламан.
Гўзал туйғуларим хўрланган жойда,
Мен нима қиламан?

Йиғлаб чорламасман иложин топсам,
Энди кўзингизда отмас тонгларим.
Нурдан тупроққача сирли дунёда,
Мен Сизни англадим?

Нур излаб келгандим дунёингизга,
Зулматлар дарчасин ёполмадим ҳеч.
Айрилиқ ранглари тўлган дунёда,
Мен яшил рангимни тополмадим ҳеч.

Хайр, мен ўзига бегона одам,
Сизга ҳам қадрдон бўлмоғим қийин.
Мабодо соғиниб қолсангиз агар,
Қўнғироқ қиларман…
Минг йилдан кейин.

Таскин

“Қўй йиғлама, оғрийди бошинг”
Шавкат Раҳмон

Қўй, йиғлама, руҳимга қўшил,
Юракларинг урсин мен билан.
Бу дунёда неки бор мушкул,
Боғлайверма қаро тун билан.

Кўп ёзғирма, бу тақдир, насиб,
Айблама, тонма, ранжима.
Қаро тунлар яралган асли,
Оппоқ туйғуларнинг мавжидан.

Кел, келақол, Сен ахир нурсан,
Борлиқ сени айлар тўтиё.
Мен тоабад сенга интиқман,
Нурга мангу зордек бу дунё.

Нур

Изтиробдан зерикдингизми?
Чарчатдими кўзим ёшлари.
Ўз қисматим олдида яна
Жим эгилиб қолди бошларим.

Бироқ сизни севаман қаттиқ,
Бахш этдингиз олов туйғулар.
Тортиқ этмиш қалбингиз менга,
Ёруғ ғамлар, нурли қайғулар.

Бу нурлардан қамашди кўзим,
Нурга чайдим юзларимни мен.
Кўрай десам Сизни яхшироқ,
Очолмаяпман… кўзларимни мен…

Асраб қол

Бегонаман дема, жоним оғрийди,
Бегонасан дема, йиғлайди руҳим.
Кўнглимнинг бағрига яшриниб олиб,
Йиғлаяпман сокин, йиғлаяпман жим.

Мен фақат шу кунлар жуда ожизман,
Фақат шу кунларда йўқман ўзимда.
Мен қанча ҳайдамай, қанча кет демай,
Қайғулар кетмайин қолди кўзимдан.

Қачондир бахтлар ҳам қайтар-ку ахир,
Қачондир кўксингга қайтар-ку ҳислар.
Илтимос, баҳорим бўлиб асраб қол,
Токи ўлдирмасдан бу совуқ кунлар…

* * *

Раҳмат, қўлларимдан тутганинг учун,
Ташаккур! Қорларда кутганинг учун.
Минг раҳмат кўксимни нурларга кўмиб,
Тақдирим йўлидан ўтганинг учун.

Ва минг бор тақдирга таъзим, азизим,
Яхши-ёмонимда ёрлигинг учун.
Пешонамда исминг ёзилгани ва
Кафтим чизиғида борлигинг учун…

Менсиз ҳам

Балки фаришта ҳам асрамас мени,
Ёмонман-ку, балки урмас мени жин.
Лекин, илтимосим, ҳеч қачон айтма,
Менсиз ҳам ҳаётинг чиройлилигин.

Менсиз ҳам бахтиёр, шод яна хуррам,
Кўзингда қувончлар билан яшасанг.
Менсиз ҳам хотиринг бўлса агар жам,
Боғингда гулласа гуллар турфа ранг.

Менсиз ҳам ҳар кунинг ўтса осуда,
Менсиз ҳам бахтдан шод ва мамнун кулсанг.
Агарки сен мени соғинсанг жуда,
Жаннат чорласа ҳам бормасман билсанг.

Севмай қолдим дема, бу сўздан қайтгил,
Биламан бу тақдир азаллигини.
Фақат қандоқ қилиб тушунай айтгил,
Менсиз ҳам ҳаётинг гўзаллигини.

Нома

Қоғозлар ичига кўмилиб қолдим,
Оғир куй чалмоқда бўғзимдаги най.
Мана ўтирибман бенаво, бедил,
Хавотир олсам ҳам хабар ололмай.

Ҳолинг нечук ўзи дўсту ҳамроҳим,
Не учун кўксингда кечмоқда жанглар?
Кетдими кўзингдан қайғулар расми,
Қолдими кўксингда илоҳий ранглар?

Кел, мени қутқаргил, жоним, азизим,
Бу ҳижрон дастидан чарчадим, толдим.
Мен нега ҳисларинг тўлқинидамас,
Қоғозлар ичида кўмилиб қолдим?!

Хавотир

Мени унуттирар иш қоғозларинг,
Узоқлаштиради қалам, дафтарлар.
“Ёдларингдан ўчиб бораётирман”,
Юрагимда шундай хавфу хатарлар.

Лазиз туйғулардан айирса агар,
Унутилиб кетса ишқ овозлари.
Бори ташвишларга қирон келсину,
Ёниб кетсин барча иш қоғозлари…

Қисқа қўнғироқлар… салом-аликлар,
Совуқ суҳбатларда умр ўтса гар.
Сочдан тирноқ қадар музлаб ўтарман,
Илоҳий ҳислар-ла севмасанг агар…

Азизим, муқаддас ришталар ҳаққи,
Уйғот юрагингни ғафлат хобидан.
Илтимос, севгинг-ла қутқаргил мени,
Унутилиб кетиш изтиробидан!

* * *

Бунчалар ҳам ёруғдир исминг,
Бунча ҳаётбахшсан, азизим.
Бу дунёда сен каби мени
Жондан ортиқ севмади ҳеч ким.

Севилмадим… узоқ йиғладим,
Тангрим сени айлади тортиқ.
Бу дунёда ҳеч ким сен каби
Севолмади жонидан ортиқ.

Нафасларинг уйғотди ҳар тонг,
Тушларимда кўрдим тунлари.
Сенинг севгинг билан уйғундир,
Бахтиёру бахтсиз кунларим.

Минг ташаккур ҳаммаси учун,
Яхшиямки топганман сени.
Юрагимдек яқин кел менга,
Олислардан чорлаб тур мени…

Меҳр нима?

Олис йўллар юриб толиқдим жуда,
Меҳр сувларини ичирдингиз Сиз.
Ҳатто кечирмадим ўзимни ўзим,
Бори айбларимни кечирдингиз Сиз!

Меҳр деганлари нима аслида,
Меҳр – қалбимизнинг оппоқ елкани.
Ўзини ўзи ҳам севолмаганни,
Бағрингга жим босиб севмоқ дегани!

Сенинг исминг

Сени севдим, сени унутдим,
Ва йўқотдим дунёнинг рангин.
Сенинг исминг айтилган жойда,
Менинг бошим эгилмиш мангу.

Сўрар экан мендан одамлар:
“Қани сенинг жону жаҳонинг?”
Мен бошимни эгиб айтарман:
“Куйиб кетмиш менинг жаҳоним!”

Бу ҳақорат ва бу таҳқирлар
аро маъюс борарканман мен.
Ўз-ўзингга маҳлиё бўлиб,
Бошинг мағрур юраркансан Cен!

Бўлди энди тугат савдони!
Бас қил энди, бу ўйин тамом.
Бу алдовлар, бу хиёнатлар
Мени таъқиб айламиш мудом.

Энди йўлим бормас сен томон,
Энди сендан бегона ёдим.
Ахир ишқнинг ҳадсиз бағрига
Тўлиб кетмиш менинг фарёдим!

Кўк бағрига тўлса-да ҳар тун,
Васл излаб юлдузлар, ойлар.
Кетаяпман… чорлади мени
Сенинг исминг айтилмас жойлар…

Узоқ йўллар

Мен узоқ йўлларни яхши кўраман,
Чунки узоқ юрдим узоқ йўлларда.
Ва ҳар бир қадамда ўйлаб юраман:
Нечун пойингизда хорман гуллардай…

Мен узоқ йўлларни яхши кўраман
Гарчи етказмади сизга бу йўллар.
Қирларнинг бағридан жимгина ўтсам,
Мени эслармикан қизғалдоқгуллар?..

Мен узоқ йўлларни яхши кўраман
Гарчи бу йўлларда тўкилди қоним.
Туманли йўлларда кўп узоқ юриб,
Сизни узоқ кутдим… султоним!

Мен узоқ йўллардан умид қиламан:
Гарчи кўп доғ бўлди бу йўлда диллар.
Сизни юрагимга яқинлаштирар,
Мени Сизга элтар бу узоқ йўллар…

Савол

Фалак!
Эшикларинг қаерда сенинг?

Қайғу!
Бешикларинг қаерда сенинг?

Эй дил!
Қўшиқларинг қаерда сенинг?

Ўз йўлини ўзи топган одам

Мен ўз йўлимни топиб олдим…
Ўзим топган йўлда юрибман
Адашиб ўзим…

Умр

Худойим!
Баъзан яратганингга шукр деймиз.
Баъзан нега яратдинг деймиз.
Шундоқ ўтяпти
Умримиз.

Мен

Ибодатим чала,
Тоатим чала,
Чала менинг
Ёзган шеърларим…
Чала иморатдек
Битмадим сира…

УМИД…

Биламан бир кун келиб,
Руҳим оппоқ бўлгайдур.
Билмам қирқ йилдан кейин,
Ҳолим қандоқ бўлгайдур.

Хазон бўлди гулларим,
Хазон бўлди йилларим.
Бу хазонлар қайтадан
Қачон япроқ бўлгайдур.

Гулдан яралгандимку,
Нурдан яралгандимку
Наҳот оппоқ қўлларим,
Қаро тупроқ бўлгайдур.

Гоҳ ғамларга тўларман,
Ай не бўлсам бўларман.
Не бўлсам ҳам сўзларим
Элга байроқ бўлгайдур!

ДЎСТИЖОН
«Қани анҳор, маниким оқибат дарёга етказгай!»
(Румий)
(Гулнора опага)

Ай дўстижон, кўзларингни бир кўрай,
Худо бизга бахт берганми билмадим.
Менинг учун борлигингни ўзи бахт
Дунё сендай гул кўрганми, билмадим.

Юрагимни қийнаб ётар дийдоринг,
Сочларингни толасича озоринг.
Йиғиштирсанг бўлмасми бу бозоринг,
Ахир мен ҳам ғамсиз юртдан келмадим.

Дўстижоним, дунё биздан қоларку,
Қолганда ҳам ўз ҳаққини оларку.
Бошимизга не савдолар солар у,
Бахт бозордан бир бозорлик қилмадим.

Юзларингда Худойимдан нур кўрдим,
Кўзларингда ҳеч ким билмас сир кўрдим.
Ёлғиз сени ҳур кўрдима-а, ҳур кўрдим,
Сендан ўзга нурни кўзга илмадим.

Дийдорингни кўролмайин доғдаман,
Ҳолингни бир сўролмайин доғдаман.
Бағрим ерда, туролмайин доғдаман,
Минг йил бўлди жилмаймадим, кулмадим.

Мағрур эдим, тикка кетган йўл эдим,
Соғинчингда олов бўлдим, кул эдим.
Эрта индин сўладиган гул эдим,
Сени бир бор кўрай дея сўлмадим.

Ўтиб қўйсанг бўлмайдику бағримдан,
Қаҳратонлар қўрқар эмиш қаҳрингдан.
Сенга боллар ясаб берай заҳримдан,
Ўзим бемор, ҳеч табибинг бўлмадим.

Ғаниматман, кўзларимни кўриб қол,
Бу офтоблиғ юзларимни кўриб қол.
Кетаяпман, изларимни кўриб қол,
Меҳр тилаб остонангдан жилмадим.

Дўстижоним, айтгин қачон сенсизман.
Пойинг ўпганларинг аро тенгсизман.
Мен меҳрдан бунёд бўлган денгизман,
Бағрингни оч, ҳеч баҳрга тўлмадим.

Бу эл ичра шоир деган шоним бор,
Шарафларга тўлиб кетган номим бор.
Бу лаззатлиғ неъматларга тўйдиму,
Сенинг мунглиғ дийдорингга тўймадим.

Худойимнинг дунёсида зерикдим,
Бошдин охир рўёсида зерикдим.
Ўзинг менга бир дунё бўл дўстижон,
Бу дунёда ман сани деб ўлмадим.

Кел дўстижон кўзларингни бир кўрай.

***

Мен сизни безовта қилмасман ортиқ,
Билдим, бўғзингизга келди малолим.
Аммо мен нетайки ишқсиз дунёда,
Мудом бўйнингизда қолмиш заволим.

Ёдингизга ёдим малоли келмиш,
Кўзингиз зериккан мендан биламан.
Гўзал туйғуларим хўрланган жойда,
Мен нима қиламан?

Йиғлаб чорламасман иложин топсам,
Энди кўзингизда отмас тонгларим.
Нурдан тупроққача сирли дунёда,
Мен Сизни англадим?

Нур излаб келгандим дунёингизга,
Зулматлар дарчасин ёполмадим ҳеч.
Айрилиқ ранглари тўлган дунёда,
Мен яшил рангимни тополмадим ҳеч.

Хайр, мен ўзига бегона одам,
Сизга ҳам қадрдон бўлмоғим қийин.
Мабодо соғиниб қолсангиз агар,
Қўнғироқ қиларман…
Минг йилдан кейин.

***

Сан ўзинг дўстижоним,
Ҳам ўзинг қасди жоним.
Сенга ғам тутса синсин,
Дунёнинг дасти жоним.

Қачон жабр етказдинг,
Онча сабр етказди.
Жаннатлардан кўринди,
Бўйингни басти жоним.

Кўзларингда ўлмасам,
Сўзларинг деб ўлмасам.
Бўлармидир кўзларинг,
Кўзимнинг масти жоним.

Чорламадинг, келмадим,
Ҳеч билмадим, билмадим,
Пойларингда бул қадрим,
Хазонми, хасми жоним.

Дерлар: чин ишқ нурамас,
Ошиқ қадр сўрамас.
Лек беқадр дунёнгда ,
Дилни ғам босди жоним.

Не ғамларни кўрдимку,
Аламларни кўрдимку,
Чикора энди дуннинг,
Баланду пасти жоним.

Қонларингда оқмасам,
Жонларингни ёқмасам.
Дунёларни ёқарман
Гапимнинг рости жоним.

Сан ўзинг дўстижоним,
Ҳам ўзинг қасди жоним.
Сенга ғам тутса синсин,
Дунёнинг дасти жоним.

***

«Ортиқ сиғдирмади мени бу даргоҳ»
Г. Отабоева

Яхши бўлди сендан айрилдим,
Кетмоғим чун топиб бердинг йўл.
Бу дунёда сени топдим деб,
Йўқотибман ўзимни буткул.

Яхши бўлди ечилди бугун,
Оёғимдан бу занжир, бу ғул.
Икки дунё сени шоҳим деб,
Қул қилибман, ўзимни буткул.

Яхши бўлди ёмон бўлса ҳам,
Юрагимни эзса ҳам дардинг.
Мен ақлини топган телбадай,
Пойларингдан бошим кўтардим.

Кечир, озор бериб меҳримла,
Зериктирдим, мен содда, мен гўл.
Бу дунёда сени борсан деб,
Бошқалардан кечибман буткул.

Худойимнинг жазоси қутлуғ,
Сендан кетдим, эй қаҳрли гул.
Шукр, шукр сени ёд этиб,
Унутмабман Худони буткул.

Шунинг чун ҳам омон бўл энди,
Мен барига силкиб қўйдим, қўл.
Англадимки сени йўқотсам,
Худойимни топаман буткул.

Энди хайр, энди алвидо!
Бари рўё, бари сароб, кул.
Даргоҳингга сиғмаганимдай,
Юрагимга сиғмассан буткул.

Мен меҳрманд, телба гўдакдай,
Кўз ёшимга ёмон тойрилдим.
Яхши эди… сени топганим,
Яхши бўлди… Сендан айрилдим.

ХАЛҚОНА ОҲАНГЛАР

Куярмиш кўрган кўнгил,
Ишққа юз бурган кўнгил,
Ёшликда берган кўнгил,
Ёмон бўлар дейдилар.

Йиллар қоқсалар чангинг,
Кетказармидир зангинг.
Севганингда ол рангинг,
Сомон бўлар дейдилар.

Кўксида бўлса бошинг,
Тўкилмаса кўз ёшинг.
Васл онларинда қошинг,
Камон бўлар дейдилар.

Ҳолим ғам сиёҳинда,
Унсам ҳар гиёҳинда,
Бошинг ёр оёғинда
Омон бўлар дейдилар.

Ишқ йўлинда ғам чексанг,
Ҳажрингда чўксанг, чўксанг.
Кўз ёшларинг юзингда
Равон бўлар дейдилар.

Икки дунё йўқ висол,
Висолинг менга завол.
Ёрни кўрса Гулжамол,
Тамом бўлар дейдилар.

ИККИ ҚЎРҒОН

Онанг кетса савлатларинг кетгайдир,
Отанг кетса давлатларинг кетгайдир.
Шу иккала қўрғонингдан айрилсанг,
Манглайдаги зар хатларинг кетгайдир.

Отаси йўқ чўлда қолган гиёҳдай,
Онаси йўқ ранги рўйи сиёҳдай.
Кимнинг агар қўрғонлари йиқилса,
Тўрт томондан тўрт минг озор етгайдир.

Нари борса тўрт йил кутар дилдоринг,
Ўн йил кутар садоқатли дўст-ёринг.
Лекин отанг сабр тошга айланар,
Онанг қирқ йил кўз юммайин кутгайдир.

Отанг ўлса, ўлди дема ҳаёт у,
Кўксингдаги сўнмайдиган баёт у.
Ногоҳ агар йўлларингда қоқилсанг,
Онанг руҳи қўлларингдан тутгайдир.

Бошингга иш тушганида синаб кўр,
Ғамингга ғам қўшганида синаб кўр.
Кимларингдир сен деб кўз ёш ютар лек,
Отанг қилич, онанг қонлар ютгайдир.

Шон-шуҳратинг кетса кетар дўстларинг,
Мол-давлатинг кетса кетар дўстларинг.
Отанг-онанг қолар сенла, қолгани
Шунчаки… кўчангдан бир-бир ўтгайдир.

ЎЗИМ

Менам банда, худойимдан бир нур сўраб юрибман,
Атрофим лой, мен қалбимни гулга ўраб юрибман.
Дўсту ёр кўп, лек барибир азал қонун биттадир:
Ўз бошимга ёққан қорни ўзим кураб юрибман.

Эҳтимолки зоҳиримга тоғлик бермиш худойим,
Оҳ, нетайки, юрагимни доғлик бермиш худойим.
Айтурларки: сиз бир тоғсиз, ғамлар сизга кор қилмас,
Билмасларки, ич-ичимдан нураб-нураб юрибман.

Билмай қолдим, ўз умридан безорликми тириклик,
Ё шунчаки бир ўйинми, бекорликми тириклик.
Эл корига ярайман деб қўлга қалам тутгандим,
Бу не замон, ўз коримга ўзим яраб юрибман.

Мунофиқлар ичра қолиб кетган тошман эҳтимол,
Қибласини тополмайин қолган бошман эҳтимол.
Тилимдаги тиловатни қушлар олиб кетдилар,
Не бахт, бугун худойимни дилга жойлаб юрибман.

Бир умрида бир гуллашга зориққан дарахтдекман!
Баҳорини кутавериб, зериккан дарахтдекман!
Бир пайтлар ажал маним йўлим пойлаб юрарди,
Не тонг бугун ажал йўлин ўзим пойлаб юрибман.

Бир умрида бир гуллашга зориққан дарахтдекман.

ХИРГОЙИ

Қачон гул очаркинман,
Қачон нур сочаркинман.
Худойим-а, худойим,
Айтгил ўзи ман КИММАН?
Айтгил ўзи ман КИММАН?

Дунёингдек золим йўқдир,
Заҳрим кўп, болим йўқдир.
Ман курашиб чарчадим,
Яшашга ҳолим йўқдир.
Яшашга ҳолим
Йўқдир!!!

Ёр кўзим бойла мани,
Кел телба айла мени,
Ўлиб қолсам нетарсан
Жонингга жойла мени,
Жонингга жойла
Мени!

Замон ҳолим сўрмади,
Макон ҳолим сўрмади,
Менам томчи эдимку,
Уммон ҳолим сўрмади,
Уммон ҳолим
Сўрмади!

Қачон гул очаркинман,
Қачон нур сочаркинман.
Худойим-а, худойим,
Айтгил ўзи ман КИММАН?
Айтгил ўзи ман КИММАН?

СИЗГА

Сизнинг
борлигингиз
нақадар
яхши,
Дунёда
гулларнинг
борлиги
каби…
Сизнинг
борлигингиз
нақадар
яхши,
Яшил
Майсаларнинг
овози
янглиғ.

Сизнинг
Борлигингиз
нақадар
яхши,
Муқаддас
сўзларнинг
мавжудлигидек…
Сизнинг
борлигингиз
нақадар
яхши,
Самимий
қўлларнинг
эҳтиромидек.

Сизнинг
борлигингиз…
Бу гўзал маъво,
Осмон каби гўзал,
осмон каби кенг.
Сизнинг
борлигингиз
нақадар
яхши,
Дунёда
борлиги
каби ХУДОнинг!!!

ХАВОТИР

Энди бахтли бўлармиканмиз,
Дилда яна қайғулар, ғамлар.
Энди бахтга кечиккандаймиз,
Сўнгандайин биз ёққан шамлар?

Биз деб куйган фасллар ўтди,
Ўтди бизни ўпган саболар.
Тарк этгандай ишқ шивирлари,
Дилда тағин ғамгин наволар.

Бир пайтлар эй ошиқ йигит
Айтар эдинг: Ҳаётимга кир!
Олдда мени кутяпти бахт деб,
Сени ташлаб кетгандим кечир!

Жуда бахтли бўлгим келяпти,
Кўзимдан ёш қуйилар кулсам.
Нима гуноҳ ахир менда ҳам,
Саробларга ишонган бўлсам.

Бугун шундоқ бир ғариб ҳолман,
Юрак тўла қайғудай, оҳдай.
Не қиларим билмайин лолман,
Олтинлари мис чиққан шоҳдай.

АФСУС

Майса бўлиб келсам дунёга,
Бўлармидим балки бахтлироқ.
Худойимнинг бандаларгамас,
Ялпизларга шафқати кўпроқ.

Дарахт бўлиб келсам дунёга,
Япроқларда яшарди сирим.
Дарахт бўлсам гуноҳ ичрамас,
Ибодатда ўтарди умрим.

Мен на майса, на дарахт бўлдим,
Қайғуларга ўралди сатрим,
Одам бўлиб яшолмаяпман,
Қачон тупроқ бўламан тангрим?!

ДУОТАЛАБ РУҲ

Яхши фарзанд бўлолмадим ҳеч,
Кўпайтирдим бошимда ғамни.
На отамнинг дуосин олдим,
На дуосин олдим онамнинг.

Бировларга эгилавериб,
Кетди отам берган ғурурлар.
Пойгакларда эзилавериб,
Ўлди онам берган сурурлар.

Мен шайдондек қувғинди одам,
Юраклардан ҳайдалган итман.
Мен ўзимга қазилган қабр,
Мен ўзимга келган тобутман.

Туғилдиму кўзгуга боқсам,
Кўзимда ёш турар жовдираб.
Ота сенинг дуоингни излаб,
Сарсон руҳим юрар довдираб.

Мен ҳек кимни рози қилмадим,
Сиртмоқлардек тақдирим чигал.
Қарға мени, отажон қарғаб,
Ажалимни чақириб бергил.

Жаннатларга ярашмас руҳим,
Тириклигим ўзимга хатар.
Ўз ўзимга жабрим кўп менинг,
Бир жазом бор дўзахдан батдар.

Кимман ўзи, одамманми мен,
Босган ҳар бир қадамим гуноҳ.
На яшашни эплаган гўлман,
На ўлишни эплаган гумроҳ.

Бир кун кетсам дунёни ташлаб,
Ота, ризо қилмасам сени.
Сен руҳимга оятлар айтма,
Бахтли бўл деб дуо қил мени!

Яхши фарзанд бўлмадим кечир.

***
Она қандоқ ўйин бошлаб қўйдим мен,
Қандоқ савдоларга бошимни бердим.
Қандоқ саҳроларда юргандим она,
Қирқ йил товонимдан тиканлар тердим.

Ҳаёт эгиб борар мағрур бошимни,
Боқсам юрагимда мислсиз доғлар.
Лекин ҳавасимни келтирар мудом,
Бировга суянмай юксалган тоғлар.

Мен ахир тупроқдан куч олган қизман,
Тупроқнинг ичида қотган суягим.
Онажон, бу ўхшаш қисматни қара,
Отамнинг қўлидек қадоқ юрагим.

Ҳамон болалигим чорлайди мени,
Ҳамон турналарга келар ҳавасим.
Мен мудом гўдакка ўхшайман она,
Ойнинг ёғдусига ўхшар нафасим.

Ҳануз майсаларнинг бошини силаб,
Шивирлаб айтаман: Нурдек тозаман.
Мудом капалакка эгиздир руҳим,
Ҳамон япроқларга шеърлар ёзаман.

Бироқ қандоқ ўйин бошлаб қўйдим мен.
Бу қандоқ жанггоҳдир еяр руҳимни.
Ҳар тонгки ортимга қараб айтаман,
Мен бу оловлардан омон чиқдимми?

Тобора руҳимни эзар бир азоб,
Ҳар лаҳза руҳимда чақмоқда чақин.
Бўғзимга қадалиб келмоқда бир оҳ.
Тобора бошимга қиличлар яқин,

Онажон, мен бир кун осмон бўламан,
Сен ишон руҳимда гуллайди боғлар.
Ахир, ҳавасимни келтирар мудом,
Ҳеч кимга суянмай юксалган тоғлар.

РУҲИМНИНГ ШЕЪРИ

Гарчанд бугун пойгакларда менинг жойим,
Гарчанд бугун унутилган бир даламан.
Лек бир куни пойим ўпиб келар тоғлар,
Булутларга оёқ қўйиб юксаламан.

Ватанимга юрагимдан қон ичирдим,
Ҳур руҳимга ор ичирдим, шон ичирдим,
Шу ватаннинг юрагига бошим қўйиб,
Мен қуёшга қўлим бериб юксаламан.

Азал абад шу тупроқнинг қизиман мен,
Тўмариснинг қонда қолган изиман мен.
Гарчи бугун осмон чорлар, лек барибир,
Мен тупроққа кўксим бериб юксаламан.

Шу тупроқдан юксалгайдур қўрғонлар ҳам,
Тупроқ қучса қайнагайдур қумғонлар ҳам.
То тупроқда экан маним илдизларим
Мен тоабад юксаламан… юксаламан!

МЕНИ КЕЧИР

Кечир сени асрай олмадим,
Балолардан, зимистонлардан.
Ҳаётингга фаришта бўлиб
Киролмадим мени кечиргил!

Кечир сени севдиму лекин,
Бир тумордек асрай олмадим.
«То ўлгунча севасанми» деб,
Сўролмадим мени кечиргил.

Сенгача йўл бир қадам эди,
Сени излаб кездим дунёни.
Лекин ўша битта қадамни,
Юролмадим мени кечиргил.

Қўлларингни қўлларим топди,
Кўзларингни кўрди кўзларим.
Аммо қалбинг яраларини
Кўролмадим… мени кечиргил.

Мен ишқингда не бўлсам бўлдим,
Ҳолим хароб, адолар бўлдим.
Фақат сенга битта кўзмунчоқ
Бўлолмадим мени кечиргил.

Мана бугун келдим қошингга,
Саҳроларни кезиб сар-сари.
Энг сўнгги дам сени бир кўрмай,
Ўлолмадим…мени кечиргил.

Ўлолмаяпман мени кечиргил
Ҳаётинга фаришта бўлиб
Киролмадим, мени кечиргил.

ОШИҚ ХАЁЛИ

Мен дунёни ишқим билан забт этсайдим,
Ошиқларнинг оёқ гардига етсайдим.
Дунёсига хайр-хушлар айтиб кейин
Тупроқ билан ошно бўлгали кетсайдим.

Тахтим баланд бўлса шохлар тахтидан ҳам,
Бахтим гўзал бўлса ҳурлар бахтидан ҳам.
Ишқ шаҳрида маликалар тожин кийиб,
Ёр бағрига ойдай тўлгали кетсайдим.

Недин ахир руҳимдаги хавотирлар,
Сиз қайдасиз эртакдаги баҳодирлар.
Неча йилки дунё дилим маъюс қилди,
Энди бахтдан хушнуд кулгали кетсайдим.

Гулман дедим, ёр бағрингда яшнатмадинг,
Бир лаҳза ҳам ободликда яшатмадинг.
Сенинг азиз дийдорингни кўрарман деб,
Остонангга гулдай сўлгали кетсайдим.

Бир бор тўлса кўзларимга у қоматлар,
Кейин майли бўлиб кетсин қиёматлар.
Не бўлса ҳам ёр кўксингга бошим қўйиб,
Васлинг кўриб, сархуш ўлгали кетсайдим,

Ёр бағрига ойдай тўлгали кетсайдим.

***

Мен бир кун ўлганимда
Ёримни бир кўрай деб,
Очиқ қолган кўзимни
Юмиб қўйсинлар дедим.

Мен бир кун ўлганимда
Эсиз-а, эсиз жони
Дея маҳзун хаёлга
Чўмиб қўйсинлар дедим.

Ёрижоним, васлинг деб
Мен бир кун ўлганимда
Бошимни остонангга
Кўмиб қўйсинлар дедим.

ШОИР ҲАСРАТИ

Она!
Давраларнинг гули бўлдим мен,
Ёлғон мақтовларнинг қули бўлдим мен.
Қуёшнинг тик кетган йўли бўлдим мен,
Қумлари тўзғиган чўлча қадрим йўқ.

Тўкила олмасман тўлганим билан,
Кимнинг ҳам иши бор ўлганим билан.
Нархимни осмонлар қилганим билан
Бозорда сотилган қулча қадрим йўқ.

Юраги уйғоқлар хор ўтдиларми,
Мен каби қабрида қон ютдиларми.
Қандоқ олов эдим, унутдиларми,
Ўчоқда совиган кулча қадрим йўқ.

Ишқлари қиёмат қадар эдилар,
О, кошики билмасам, алдар эдилар.
Дарёдил шоир деб алқар эдилар
Ай, бугун кўлмакча, кўлча қадрим йўқ.

Ватан, илдизларинг ватан айловдим,
Ялпизлардан яшил кафан айловдим.
Не-не чўлларингни чаман айловдим,
О бугун қуриган гулча қадрим йўқ.

Бир ҳақ сўзни излаб сайёра эдим,
Бу юртда энг машҳур фаввора эдим.
Оввора эдим-а, оввора эдим,
Ҳамонки, тупроқча, гилча қадрим йўқ.

Мен бир шоир эдим, оҳанглари хуш,
Онамнинг қорнида кўрган эдим туш.
Мен озод боғларда куйлаган бир қуш,
Қафасида ўлган… булбулча қадрим йўқ.

***

Қўлларингни қўлимга бер, меҳрим ўтсин,
Кўзларингни кўзимга бер сеҳрим ўтсин.
Қаттиқроқ сев, бор борлиғим ишқдир мани,
Пойимга чўк, пойим тилло кўшкдир мани.

Кўзинг маним юрагимни доғлаб қўйган,
Худо мани кўзларингга боғлаб қўйган,
Кўзимга боқ, Сенга ишқимнинг асли бу,
Ёнимга кел, гуллайдиган ишқ фасли бу.

ҚУРБОНОЙ ОПАНИНГ ШЕЪРИ

Ўзимни ўзимга қамаб қўйганман,
Дилимнинг дарзини ямаб қўйганман.
Сочим толасини санаб қўйганман,
Энди асрамасанг бўлмас Худойим.
Қайғуни ўсмадек қошимга қўйдим,
Қандоқ гуноҳим бор, лошимга қўйдим,
Неки дард бердинг сен, бошимга қўйдим,
Энди асрамасанг бўлмас Худойим.
Юқтирмайин девдим дунё наҳсини,
Кўрдикку ғанимнинг турфа рақсини,
Яшай деганимда кетсам яхшими
Энди асрамасанг бўлмас Худойим.
Туморлар таққулик шеърлар ёздим мен,
Офтоблар боққулик шеърлар ёздим мен.
Дунёни ёққулик шеърлар ёздим мен,
Энди асрамасанг бўлмас Худойим.
Кимлардир мусаффо тонгдан айтурлар
Шуҳрат истаганлар шондан айтурлар,
Қон кечиб келганлар қондин айтурлар,
Энди асрамасанг бўлмас Худойим.
Шеърга жигар қонин ичирган қизман,
Кўксимни тоғлардан кўчирган қизман.
Манглайдан бахтини ўчирган қизман,
Энди асрамасанг бўлмас Худойим.
Шундоқ бир жавобсиз саволман ўзим,
Лек бир ҳақиқатга етгайдир кўзим.
Мени ўлимдан ҳам қутқарар Сўзим
Фақат асрамасанг бўлмас Худойим.

ЭЪТИРОФ

Юрагимда тинчим йўқ,
Дунёдан илинжим йўқ.
Худодан ўтинчим йўқ
Сизга қолган куним бор.

Рангим сомон азизим,
Бу не замон азизим?
Ҳолим ёмон азизим
Сизга қолган куним бор.

Тиғлар занглар кўксимда,
Ғубор чанглар кўксимда.
Мудом жанглар кўксимда
Сизга қолган куним бор.

Сизми бошимда тожим,
Ишқим дунёга божим.
Бору йўқ эҳтиёжим,
Сизга қолган куним бор.

Руҳим бор нур, зиёда,
Бугун қайғум зиёда.
Ҳеч нарсам йўқ дунёда
Сизга қолган куним бор.

***
Мен йўлимни топиб олдим…
Ўзим топган йўлда юрибман
Адашиб ўзим…

***
Худойим!
Баъзан яратганингга шукр деймиз.
Баъзан нега яратдинг деймиз.
Шундоқ ўтяпти
Умримиз.

***
Ибодатим чала,
Тоатим чала
Чала менинг
Ёзган шеърларим
Чала иморатдек
Битмадим сира…

БЕВАФО ДЎСТ

Сочимдан тирноғим қадар севилдим,
Оловдан тупроғим қадар севилдим.
Бир ёруғ юз излаб дунёлар кездим,
Эй худо, юзингдек юзни топмадим.

Ҳар ким муҳаббатга ҳар йўлдан борар,
Ким арқондан борар, ким қилдан борар.
Ишқни ўйин билган йигит кўрдим, лек.
Ишқ деб йиғламаган қизни топмадим.

Менам яхши шоир бўламан чоғи,
Сенга шеър ёзолмай ўламан чоғи.
Онажон сен мендан оғринма сира,
Таърифингга арзир сўзни топмадим.

Тунларим ёнади: Сени бир кўрсам,
Кунларим ёнади: Сени бир кўрсам.
Ёрни кўрганида васл завқида
Юлдуздек порламас кўзни топмадим.

Кеча юрагимга нурдек тўлган дўст,
Бугун қарғаларга ошно бўлган дўст.
Бағримни минг бора пайпаслаб кўрдим,
Негадир…негадир… Сизни топмадим.

ИЧИМДАГИ ИБОДАТИМ
(Гулчиройга)

Опа, қўлларингни соғинаяпман
Мушфиқ екаларимни силовчи
меҳрибон қўлларингни…
Тинмай менга бахт сўрайсан
Худодан!
То бошинг омон экан,
25 ёшимда англадим опа
Бахтсизлик ёмон экан
Бахтсизлик ёмон экан.
Опажон!
Сўзнинг орқасидан юрибсан дейсан,
Тузнинг орқасидан юрибсан дейсан.
Кўзларингга термулсам
пешонамдан ўпасан,
гўё
Бахтим қулфларини очадигандек…

Опа!
Отам 40 йил кетган тупроқ бўлсайдим,
Отам 40 йил ўпган тупроқ бўлсайдим.
Бахтлироқ бўлармидим?
Опа!
Отам ичган шаробнинг қуйқасича
Қадрим бўлсайди бу дунёсида.
Онам супурган хазонларча
Қадрим бўлсайди бу дунёсида.
Яхши одам бўлардим, балки…

Опажон!
Саросар ўтмоқда умрим.
Тириклик шамига парвона бўлиб,
Бўғзимгача изтиробим бор,
бўғзимгача ғамим бор менинг.

Опажон!
Қандайсан, омонмисан дейсан.
Ҳаммаси яхши дейман жилмайиб
Ҳеч қачон ҳаммаси яхши бўлмаган
дейди кўзларинг…
Кўзларимни олиб қочаман.

Опа!
Изтиробга қорилмиш умрим.
Ким-кимларга улашдима меҳримни
Эвазига лаънатлар олдим…

Опа!
Азоблардан қорилмиш лойим.
Менга сўз дардини бермишдир Худо!
Ҳайрон бўлиб қараб турибман худойимга ҳам
Ўзи мен ростдан ҳам шоирманми, деб.

Опажон!
Рози қилолмаяпман отамни.
Онам мендан розимикан билмадим.
Чумолидек уйимга ризқ ташидим.
Жаннатга айлантирай дегандим
Мен бу дўзахни…
Кўнглимда ҳеч нарсам қолмади, опа!

Опа!
Сен Самарқанддасан
Мен Тошкентдаман.
Ўртамизда масофалар залвори…
Икковимиз икки томонда
Юзланиб турибмиз Худога!
Сен менга бахт сўрайсан;
Синглим ёлғиз юрибди дейсан,
Мусофир юртларда хазоним дейсан.
Сен мени ўйлама опажон!
Худо менга муножот лаззатин бермиш
Менда шундай нодир имкон бор.
Ҳар куни Худойим билан
Гаплашиб олиш имкони…

Опа!
Иркит бу ташвиш — тирикчилик бўлмаганда эди
Ўйламаганимда эди, юрагимдан кўра нафсимни,
Пулдан баланд қилсайди қадримни замон
Тахтлардан ҳам баланд бўлсайди руҳим,
Кишанлардан қўрқмаганда эди қўлларим
Сиртмоқлардан йўғон бўлсайди бўйним,
Азиз қилса эди бошимни Худо,
Қандоқ шоир бўлардима-а, опажон!?

Опа!
Қушга ўхшайди укаларимиз,
Йиғлагинг келади соддалигига.
Бизнинг шу уй, шу оила,
дўзахлари, азоблари бўлса-да,
Қашшоқликнинг нуқси келса-да, баъзан
агар қайта дунёга келсам,
шу уйда туғилмоқни танлардим,
Сенинг борлигинг учун!

Опа!
Сингилдан ҳам яқинроқ сўз излайсан,
Исм тополмайсан менга бўлган туйғуларингга,
Яқинсан жон томиримдан ҳам дейсан,
Айтасан бошимни қучиб:
«Сенга бир гап бўлса, ўламан Гули»
шунча йил яшаб
топган меҳрим шу бўлди менинг.
Шунчалар яшаб,
Нима топганимни билмадим.
лекин йўқотганларимнинг
жароҳати турибди юрагимда
Илдизи қўпорилган дарахтларнинг ўрнидек…

Опажон!
Суврати малойиклардан олинган опам.
Сенинг жонбахш овозинг,
Ичингда айтган дуоларинг,
Бошимдаги бойқушларни ҳайдайди!
Бошимда бўл мудом,
Бошимда тур мудом.
Мен Тошкентдаман,
Сен Самарқанддасан!
Жойнамоз тўшадим Самарқандгача…

Опажон!
Ибодатларим ҳаққи омон бўл!
Ишон бир куни уйғонаман,
Мен бу рўёдан.
Ва бир куни бахтли бўламиз,
Акамнинг кўзидек ғамгин дунёда!

Опа!
Ичимда ибодат қилдим:
Азиз бошинг омон бўлсин деб!
Юрагингни топиб боргайлар,
Юрагингга ёзган хатларим.
Икки дунё асрайди сени,
Ичимдаги Ибодатларим!

***
Нима бўлди, нималар бўлди,
Икки ёнга кетдик айрилиб.
Кетарканман қарагим келди,
Сўнг бора ортимга қайрилиб.

Қарамадим, қарай олмадим,
Эгсам ҳамки бу мағрур бошни.
Ҳеч кўрсатгим келмади Сизга,
Кўзларимга тўлган кўз ёшни.

Мен меҳрлар бергандим Сизга,
Ёниб ёниқ оташ меҳрлар.
Бугун менинг қўрларим сўнган
Бугун Сизни кимлар сеҳрлар.

Маъюсланиб қоласиз ногоҳ,
Нафратмидир кўксимда ўсган.
Зор бўласиз бир кун барибир,
Жаннатларда топилмас ҳисга.

Кимдан хато ўтди билмадим,
Сиз ҳануз жим, мен ҳамон жимман.
Қаҳратонли бир совуқ кунда,
Худо бир ўт олар кўксимдан.

«Қайтариб бер меҳрингни» дейсиз,
Билмайсиз қалб ғамдан толганин.
Пичирлайман совуқ, хотиржам:
«Банда бермас Худо олганин».

***

Умидландим кўп умидландим:
Манглайда бахт дастхати бордир.
Сендан айрилдимку бунда ҳам
Худойимнинг ҳикмати бордир.

Топганим ҳам бежизга эмас,
Ҳикмат туйдим йўқотганим дам.
Мен сендан ўзимни топибман,
Эй ўзини топмаган одам.

Сени топиб, топдим ўзимни,
Гарчи бағрим юрагим яро.
Ахир умрим йиғлаётибди,
Йўқотишлар топишлар аро.

Бир ҳикматни англадим, етдим,
Бежизга ҳеч кирмамиш тикан.
Топганим бу йўқотганимдир,
Йўқотганим топганим экан.

«Дийдор энди қиёматгами?»
Дилга шундай қайғулар келди.
Топганимда йиғлайман маъюс,
Жилмаяман йўқотсам энди.

ВАТАН ВА ОСТОНА

Ассалому алайкум! Эй мовий осмон,
Сен менинг муқаддас бешигим Ватан.
Мени порлоқ кунлар чорлаган замон,
Дунёга очилган эшигим — Ватан.
Сен менга азизсан она сутидек,
Гўдаклик йиғимга гувоҳ бўлганим.
Илк бор қадамимни қутлаб, қувониб,
Севгим сирларидан огоҳ бўлганим.
Юрт кезиб соғинсам тупроқ гардини,
Соғинчимдан кўзи ёшланган Ватан.
Менинг юрагимга туташиб йўли,
Менинг остонамдан бошланган Ватан.
Илк бор айтган сўзим дунёга келиб,
Йўлларга кузатган Ўзбекистоним.
Қуёшдек нур сочиб, жилмайиб, кулиб,
Қўлларин узатган Ўзбекистоним.
Онамсан, отамсан, неки улуғ бор,
Сенинг номинг билан айтилар Ватан…
Бу дунёга келиб Сенга келинар
Ва бир куни Сенга қайтилар Ватан.
Менинг илк саломим алик олганим,
Илк бор қадамимни қутлаган макон.
Севги изҳоримдан энтиккан юрак,
Менинг муқаддасим, эй Ўзбекистон.

КЕЛИНЧАК ОРЗУСИ

Менинг ғамим йиғлатгувчимас,
Куч берар, қалб тиғлатгувчимас,
Мен боламга ухлатгувчимас,
Уйғотгувчи алла айтаман.
Уйғон дейман шу юрт ҳаққи деб,
Уйғонмасанг бу халқ халқми деб,
Манглайимда нурдек балқи деб,
Уйғотгувчи алла айтаман.
Ҳар ерларни қилмагил ҳавас,
Байроғингни берма бир нафас,
Иймонингни емирмасин нафс,
Уйғотгувчи алла айтаман.
Соҳибқирон бўл, болам, дея
Пойингдадир бу олам дея,
Кўксимдаги ҳур нолам дея,
Уйғотгувчи алла айтаман.
Ухла болам, алла демайман,
Бу дунё тўй, ялла демайман,
Ҳар деворни қалъа демайман,
Уйғотгувчи алла айтаман.
Эй ботирим, ўғлоним дейман,
Ўқ ўтолмас қўрғоним дейман,
Жоним дейман, жаҳоним дейман,
Уйғотгувчи алла айтаман.
У уйғонар қаддингни тут деб,
Етмиш икки томири юрт деб,
Эл деганда оловлар ют деб,
Уйғотгувчи алла айтаман.
Шунда болам бедор бўлади,
Сарҳадларда ҳушёр бўлади,
Унга Худойим ёр бўлади.
Уйғотгувчи алла айтаман.

МЕН

Менинг онам жасорат азал,
Менинг отам шиддатдир асли.
Ёвқур қизман, қасоскор қизман,
Қиличлардан эканми наслим.
Тўмарисдан мерос орим бор,
Ғаним бошин қонга соларман.
Мен қасдимни нася қолдирмай,
Нақди-нақди билан оларман.
Жавоби бор қиличларимнинг,
Гар бошимга Чингиз келса ҳам.
Сипқораман то сўнгги қадар
Ўт келса ҳам, денгиз келса ҳам.
Айтадилар: бу аёл зоти
Нафосатга эгиздир ҳар дам.
Билмасларки, ўт, олов ичра
Хиром айлаб юрибман мен ҳам.
Бўронларим кезади баъзан
Юрагимдан парчалар узиб.
Қалбим аро қанча эҳтирос
Оққушлардек юрибди сузиб.
Мен биламан бу бахт дегани —
Ё ҳурлигим, ё зўрлигимдир.
Назокатим — ўт нигоҳиму,
Нафосатим — ёвқурлигимдир.

МУНОЖОТ

Қулаб тушмас том учун шукур,
Кундуз учун, шом учун шукур,
Бир кун тўлар жом учун шукур,
Тангрим, кечир, гуноҳларим бор.
Яшнармидим меҳринг бўлмаса,
Сир топмасдим сеҳринг бўлмаса,
Қўл урмадим муҳринг бўлмаса,
Парилардан гувоҳларим бор.
Айтдинг: “Сувдек пойимда оққил,
Олов бўлиб сувларни ёққил”.
Кўзим, кўнглим, руҳимга боққил,
Сендан ҳар дам огоҳларим бор.
Нажот борми исминг айтмасам,
Сендан келиб, сенга қайтмасам,
Қасам, қасам, ўзингга қасам,
Сенга айтар дил оҳларим бор.
Ҳар қадамда хатолар қилдим,
Сен шунда ҳам атолар қилдинг,
Ҳар тонг, ҳар тун англадим, билдинг,
Тушиб чиқар жар-чоҳларим бор.
Не наф мудом алам чекмоқдин,
Дил синдириб, дарахт экмоқдин,
Бир зум тинмам сени севмоқдин,
Кўксимда ишқ булоқларим бор.
Тангрим, кечир, гуноҳларим бор.

Nazarimda, she’r tug‘ilishi uchun shoir ruhini larzaga soladigan kuch kerak. Dard, iztirob, yorug‘ tuyg‘ular lozim. She’r iztirob bo‘g‘zingga tiqilganida yoziladi, quvonch ruhni ko‘kka parvoz ettirganida, zavqu shavq­qa to‘ldirganida yoziladi…

FERUZA GULIMIZNI ASRAYLIK
Shoira Guljamol Asqarova bilan suhbat

Xalqimiz qonida she’rga oshuftalik yashaydi, deyishadi. Haqiqatdan ham tahririyatimizga kuniga o’nlab she’riyat ixlosmandlari maktublar jo’natishadi. Yaqinda Samarqand viloyati Nurobod tumanida yashovchi mushtariy Madina Boyxo’rozovadan maktub oldik. Bilishimizcha, muxlisimiz ingliz tilini o’rganish barobarida she’riyatga ham qiziqar ekan. U gazetada chop etilayotgan ijodkorlar bilan suhbatlarni muntazam o’qib borishini bildirib, dilida she’rlari yorug’ tuyg’ular qo’zg’ovchi sevimli shoirasiga o’z savollarini yo’llabdi.

…Mushtariyimizning istagini inobatga olib, o’zining she’r­lari bilan ko’ngilning eng chuqur yerlariga kirib borishga ulgurgan shoira Guljamol ASQAROVAni suhbatga chorladik.

— Guljamol opa, ilk she’ri­ngiz matbuotda nashr etilganida ko’nglingizdan nimalar kechgan?

— Mashqlarim tuman gazetasida chiqib turardi. Ammo men respublika matbuotini ko’zlardim… «Saodat» jurnalida she’rlarim nashr etilganida endi zo’r shoira bo’ldim, deb o’ylaganman, ko’chada ko’rgan har bir odam mening she’rimni o’qigan bo’lsa kerak, ismimni bilsa kerak, degan bolalarcha sodda va g’o’r fikrda bo’lganman. Har bir ijodkorda ma’lum ma’noda xudbinlik, o’zini qattiq yaxshi ko’rish tuyg’usi bo’ladi. Jumladan, eng xokisor shoirda ham. She’rim ortidagi shuhratdan umidvor bo’lmaganman, degan shoirga ishonish qiyin.

— Shoir qachon she’r yozadi? Sizda ijod jarayoni qanday kechadi?

— Shu savolni ko’p tahlil etaman. Nazarimda, she’r tug’ilishi uchun shoir ruhini larzaga soladigan kuch kerak. Dard, iztirob, yorug’ tuyg’ular lozim. She’r iztirob bo’g’zingga tiqilganida yoziladi, quvonch ruhni ko’kka parvoz ettirganida, zavqu shavq­qa to’ldirganida yoziladi. Lekin bir haqiqat ayonki, qanday yozganim yodimda qolmaydi… Bu holat shu qadar oniyki, men uni yodimda tutib qololmayman… Kapalak tutganmiz-ku bolaligimizda, to’g’rirog’i, tutolmay ovvora bo’lganmiz… She’r yozish, ilhom desa, bolaligimdagi ana shu xotira elas-elas yorqin, rangin holatlarda yodimga tushadi negadir…

— Ijodkor qalbi har doim bir sirdosh izlaydi. Siz sirlaringizni kimga ishonasiz?

— Bolaligimdan onamga, opamga, dugonalargayam sir, dard aytmaganman. O’zim kuchli bo’lsam, hamma narsani o’zimda saqlab qolsam-da, kunlardan bir kun hayotimda
eng sevimli va beminnat bir odam paydo bo’l­sa-yu, men hammasini o’shanga ishonsam, degan fikr bor edi. Hayotimda o’shanday odamni haliyam kutyapman, chog’i… (U
turmush o’rtog’im bo’ladi, degan fikrdan mutlaqo yiroqman). Do’st izlash har bir odamda shunday kechar, balki… Shunday do’stu qadrdon, hayotu ruhimga singib ketadigan odam bo’lsa, sirlarim, ming yillik hasratlarimni aytardim, balki… Shunday deyman-u, ammo ijodkor odam hammasini xalqiga, muxlislariga she’rlarida aytib qo’yadi, nazarimda…

— O’zbek shoirlaridan kimlarning ijodini sevib mutolaa qilasiz?

— Mumtoz shoirlarimizni hech bir muhokamasiz hammasini yaxshi ko’rib o’qiyman. Barcha-barchasi jonu jahonimga tutash. Ularning satrlari meni benihoya maftun etgan.

Zamonamiz shoirlaridan o’qiydiganlarim bor. Nomma-nom sanashga imkon yo’q. Mashhur shoirlarni o’qishimiz tabiiy. Lekin matbuotda tez-tez ko’rinmasa-da, go’zal she’rlar yozayotgan ijodkorlarimiz, masalan, Farog’at Kamolova, Ibodat Rajabova kabi shoira opalarimizni sevib, izlab o’qiyman. Odam yoshi o’savergani sayin negadir hayqiribmas, ichida o’qiladigan she’rlarga, qalb qiroatiga moyil bo’laverar ekan-da. Xurshid Davron, Eshqobil Shukur, Salim Ashur bugun men sevib o’qiyotgan shoirlarim.

— Ijodiy rejalaringiz?

— Bir paytlar ijodiy rejalar qilardim, shu rejalarimni bajarardim ham… Hozir negadir sal o’zgarganman. Aslida, ijodkorning bitta rejasi bo’ladi, bu ham bo’lsa eng yaxshi she’rini yozish… Zo’r she’r­lar yozsang, seni haqiqiy so’z qadrini bilganlar sevsa, kitoblaring xonadonlardagi eng qimmatbaho buyumdek tursa, o’qilsa, odamlarning qalb javonlaridan har kuni olib varaqlansa, ko’z yoshlar tomib, sevilib o’qilsa…. Shu — rejalarim.

— Sizga savol yo’llagan muxlislaringizga nima degan bo’lardingiz?

— Hayotning tashvishlariyu taloto’p­laridan ortib, she’r o’qiyotgani va e’tibori uchun o’quvchilarimga tashakkur aytaman. Aslida, umrning go’zal o’tishi adabiyotga oshuftalik bilan belgilanadi. «Kichkina shahzoda» asarida «Feruza gulimizni asraylik», degan so’zlar keladi. Shu qatorda men ham she’r muxlislariga ichimizdagi gulni, ya’ni ko’nglimizni asraylik, deb qolaman.

Suhbatdosh — Go’zaloy Matyoqubova

Manba: «Oila davrasida» gazetasi

Guljamol Asqarova
SHE’RLAR

Iste’dodli shoira Guljamol Asqarova 1978 yil 5 mart kuni Samarqand viloyati, Kattaqo‘rg‘on tumani, Beshdarg‘at qishlog‘ida tug‘ilgan. O‘zbekiston Milliy Universitetining jurnalistika fakultetini tamomlagan. O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasining a’zosi. 2001 yilda Zulfiya nomidagi Davlat mukofoti bilan taqdirlangan. “Dil fasli”, “Ro‘shnolik”, “Bedor qo‘ng‘iroq”,»Baxt dastxati» va boshqa she’riy kitoblari nashr etilgan.

HAYOT,HAQIQAT VA AKTRISANING BIR KUNI

Hayot — asar. Taqdirlar — tugun,
Bozorlari katta bir sahna.
Bu sahnada ertayu bugun,
Chaqin kabi yuragim chaqnar.

Bunday salbiy siymo —
Faqat men…
Men sevganlar olgan oddiy ot.
Bu hayotning kurashlarida,
Yuragimni aylayman Ozod!

…Va bir kun “yaxshi” bo‘laman,
Ezgulikka atab jonimni.
Keyin birdan sevib qolaman.
Asarning bosh qahramonini…

Sevgi. Sevgi. Kaftimdan quyosh,
Qalbimni ko‘kka ota boshlayman
Keyin esa bitta qarsakka,
Yuragimni sota boshlayman.
Maqtov,ta’zim — fojeali yo‘l!

Ruhim kezar sahnada daydib,
Menga gullar otar odamlar,
Fojiali asar tugaydi.
Siz kelasiz: — «Bopladingiz-da,
Sevgisini rad etar onini…»

Hayqiraman gulingiz otib:
“Axir… Rostdan sevib qoldim men”,
Asarning bosh qahramonini…
Hayot — asar, hammasi — tugun.

Qadri tugagan sevgi haqida

Azal shundoq: topishmoq qiyin,
Abad shundoq: ajralmoq oson.
Men sen bilan xayrlashaman,
Endi yordam bermaydi osmon.

Ko‘zlaringni unutdim mana.
Meni xayol avradi zimdan.
Yillar hukmin o‘tkazdi yana,
“O‘chdi aziz siymong yodimdan”.

Bildim, yana angladim oxir,
Ishq bu nurdir, men nursiz ado.
Sen sevmasang qiyomatmi ayt,
Axir meni sevadi Xudo.

Endi menga aziz emassan,
Ko‘rganida quvonmas ko‘zim.
Sen-la borib bo‘lmas Xudoga,
Va…
Qiblaga o‘xshamas yuzing.

* * *

Men sizni bezovta qilmasman ortiq,
Bildim, bo‘g‘zingizga keldi malolim.
Ammo men netayki ishqsiz dunyoda,
Mudom bo‘yningizda qolmish zavolim.

Yodingizga yodim maloli kelmish,
Ko‘zingiz zerikkan mendan bilaman.
Go‘zal tuyg‘ularim xo‘rlangan joyda,
Men nima qilaman?

Yig‘lab chorlamasman ilojin topsam,
Endi ko‘zingizda otmas tonglarim.
Nurdan tuproqqacha sirli dunyoda,
Men Sizni angladim?

Nur izlab kelgandim dunyoingizga,
Zulmatlar darchasin yopolmadim hech.
Ayriliq ranglari to‘lgan dunyoda,
Men yashil rangimni topolmadim hech.

Xayr, men o‘ziga begona odam,
Sizga ham qadrdon bo‘lmog‘im qiyin.
Mabodo sog‘inib qolsangiz agar,
Qo‘ng‘iroq qilarman…
Ming yildan keyin.

Taskin

“Qo‘y yig‘lama, og‘riydi boshing”
Shavkat Rahmon

Qo‘y, yig‘lama, ruhimga qo‘shil,
Yuraklaring ursin men bilan.
Bu dunyoda neki bor mushkul,
Bog‘layverma qaro tun bilan.

Ko‘p yozg‘irma, bu taqdir, nasib,
Ayblama, tonma, ranjima.
Qaro tunlar yaralgan asli,
Oppoq tuyg‘ularning mavjidan.

Kel, kelaqol, Sen axir nursan,
Borliq seni aylar to‘tiyo.
Men toabad senga intiqman,
Nurga mangu zordek bu dunyo.

Nur

Iztirobdan zerikdingizmi?
Charchatdimi ko‘zim yoshlari.
O‘z qismatim oldida yana
Jim egilib qoldi boshlarim.

Biroq sizni sevaman qattiq,
Baxsh etdingiz olov tuyg‘ular.
Tortiq etmish qalbingiz menga,
Yorug‘ g‘amlar, nurli qayg‘ular.

Bu nurlardan qamashdi ko‘zim,
Nurga chaydim yuzlarimni men.
Ko‘ray desam Sizni yaxshiroq,
Ocholmayapman… ko‘zlarimni men…

Asrab qol

Begonaman dema, jonim og‘riydi,
Begonasan dema, yig‘laydi ruhim.
Ko‘nglimning bag‘riga yashrinib olib,
Yig‘layapman sokin, yig‘layapman jim.

Men faqat shu kunlar juda ojizman,
Faqat shu kunlarda yo‘qman o‘zimda.
Men qancha haydamay, qancha ket demay,
Qayg‘ular ketmayin qoldi ko‘zimdan.

Qachondir baxtlar ham qaytar-ku axir,
Qachondir ko‘ksingga qaytar-ku hislar.
Iltimos, bahorim bo‘lib asrab qol,
Toki o‘ldirmasdan bu sovuq kunlar…

* * *

Rahmat, qo‘llarimdan tutganing uchun,
Tashakkur! Qorlarda kutganing uchun.
Ming rahmat ko‘ksimni nurlarga ko‘mib,
Taqdirim yo‘lidan o‘tganing uchun.

Va ming bor taqdirga ta’zim, azizim,
Yaxshi-yomonimda yorliging uchun.
Peshonamda isming yozilgani va
Kaftim chizig‘ida borliging uchun…

Mensiz ham

Balki farishta ham asramas meni,
Yomonman-ku, balki urmas meni jin.
Lekin, iltimosim, hech qachon aytma,
Mensiz ham hayoting chiroyliligin.

Mensiz ham baxtiyor, shod yana xurram,
Ko‘zingda quvonchlar bilan yashasang.
Mensiz ham xotiring bo‘lsa agar jam,
Bog‘ingda gullasa gullar turfa rang.

Mensiz ham har kuning o‘tsa osuda,
Mensiz ham baxtdan shod va mamnun kulsang.
Agarki sen meni sog‘insang juda,
Jannat chorlasa ham bormasman bilsang.

Sevmay qoldim dema, bu so‘zdan qaytgil,
Bilaman bu taqdir azalligini.
Faqat qandoq qilib tushunay aytgil,
Mensiz ham hayoting go‘zalligini.

Noma

Qog‘ozlar ichiga ko‘milib qoldim,
Og‘ir kuy chalmoqda bo‘g‘zimdagi nay.
Mana o‘tiribman benavo, bedil,
Xavotir olsam ham xabar ololmay.

Holing nechuk o‘zi do‘stu hamrohim,
Ne uchun ko‘ksingda kechmoqda janglar?
Ketdimi ko‘zingdan qayg‘ular rasmi,
Qoldimi ko‘ksingda ilohiy ranglar?

Kel, meni qutqargil, jonim, azizim,
Bu hijron dastidan charchadim, toldim.
Men nega hislaring to‘lqinidamas,
Qog‘ozlar ichida ko‘milib qoldim?!

Xavotir

Meni unuttirar ish qog‘ozlaring,
Uzoqlashtiradi qalam, daftarlar.
“Yodlaringdan o‘chib borayotirman”,
Yuragimda shunday xavfu xatarlar.

Laziz tuyg‘ulardan ayirsa agar,
Unutilib ketsa ishq ovozlari.
Bori tashvishlarga qiron kelsinu,
Yonib ketsin barcha ish qog‘ozlari…

Qisqa qo‘ng‘iroqlar… salom-aliklar,
Sovuq suhbatlarda umr o‘tsa gar.
Sochdan tirnoq qadar muzlab o‘tarman,
Ilohiy hislar-la sevmasang agar…

Azizim, muqaddas rishtalar haqqi,
Uyg‘ot yuragingni g‘aflat xobidan.
Iltimos, sevging-la qutqargil meni,
Unutilib ketish iztirobidan!

* * *

Bunchalar ham yorug‘dir isming,
Buncha hayotbaxshsan, azizim.
Bu dunyoda sen kabi meni
Jondan ortiq sevmadi hech kim.

Sevilmadim… uzoq yig‘ladim,
Tangrim seni ayladi tortiq.
Bu dunyoda hech kim sen kabi
Sevolmadi jonidan ortiq.

Nafaslaring uyg‘otdi har tong,
Tushlarimda ko‘rdim tunlari.
Sening sevging bilan uyg‘undir,
Baxtiyoru baxtsiz kunlarim.

Ming tashakkur hammasi uchun,
Yaxshiyamki topganman seni.
Yuragimdek yaqin kel menga,
Olislardan chorlab tur meni…

Mehr nima?

Olis yo‘llar yurib toliqdim juda,
Mehr suvlarini ichirdingiz Siz.
Hatto kechirmadim o‘zimni o‘zim,
Bori ayblarimni kechirdingiz Siz!

Mehr deganlari nima aslida,
Mehr – qalbimizning oppoq yelkani.
O‘zini o‘zi ham sevolmaganni,
Bag‘ringga jim bosib sevmoq degani!

Sening isming

Seni sevdim, seni unutdim,
Va yo‘qotdim dunyoning rangin.
Sening isming aytilgan joyda,
Mening boshim egilmish mangu.

So‘rar ekan mendan odamlar:
“Qani sening jonu jahoning?”
Men boshimni egib aytarman:
“Kuyib ketmish mening jahonim!”

Bu haqorat va bu tahqirlar
aro ma’yus borarkanman men.
O‘z-o‘zingga mahliyo bo‘lib,
Boshing mag‘rur yurarkansan Cen!

Bo‘ldi endi tugat savdoni!
Bas qil endi, bu o‘yin tamom.
Bu aldovlar, bu xiyonatlar
Meni ta’qib aylamish mudom.

Endi yo‘lim bormas sen tomon,
Endi sendan begona yodim.
Axir ishqning hadsiz bag‘riga
To‘lib ketmish mening faryodim!

Ko‘k bag‘riga to‘lsa-da har tun,
Vasl izlab yulduzlar, oylar.
Ketayapman… chorladi meni
Sening isming aytilmas joylar…

Uzoq yo‘llar

Men uzoq yo‘llarni yaxshi ko‘raman,
Chunki uzoq yurdim uzoq yo‘llarda.
Va har bir qadamda o‘ylab yuraman:
Nechun poyingizda xorman gullarday…

Men uzoq yo‘llarni yaxshi ko‘raman
Garchi yetkazmadi sizga bu yo‘llar.
Qirlarning bag‘ridan jimgina o‘tsam,
Meni eslarmikan qizg‘aldoqgullar?..

Men uzoq yo‘llarni yaxshi ko‘raman
Garchi bu yo‘llarda to‘kildi qonim.
Tumanli yo‘llarda ko‘p uzoq yurib,
Sizni uzoq kutdim… sultonim!

Men uzoq yo‘llardan umid qilaman:
Garchi ko‘p dog‘ bo‘ldi bu yo‘lda dillar.
Sizni yuragimga yaqinlashtirar,
Meni Sizga eltar bu uzoq yo‘llar…

Savol

Falak!
Eshiklaring qayerda sening?

Qayg‘u!
Beshiklaring qayerda sening?

Ey dil!
Qo‘shiqlaring qayerda sening?

O‘z yo‘lini o‘zi topgan odam

Men o‘z yo‘limni topib oldim…
O‘zim topgan yo‘lda yuribman
Adashib o‘zim…

Umr

Xudoyim!
Ba’zan yaratganingga shukr deymiz.
Ba’zan nega yaratding deymiz.
Shundoq o‘tyapti
Umrimiz.

Men

Ibodatim chala,
Toatim chala,
Chala mening
Yozgan she’rlarim…
Chala imoratdek
Bitmadim sira…

UMID…

Bilaman bir kun kelib,
Ruhim oppoq bo‘lgaydur.
Bilmam qirq yildan keyin,
Holim qandoq bo‘lgaydur.

Xazon bo‘ldi gullarim,
Xazon bo‘ldi yillarim.
Bu xazonlar qaytadan
Qachon yaproq bo‘lgaydur.

Guldan yaralgandimku,
Nurdan yaralgandimku
Nahot oppoq qo‘llarim,
Qaro tuproq bo‘lgaydur.

Goh g‘amlarga to‘larman,
Ay ne bo‘lsam bo‘larman.
Ne bo‘lsam ham so‘zlarim
Elga bayroq bo‘lgaydur!

DO‘STIJON
“Qani anhor, manikim oqibat daryoga yetkazgay!”
(Rumiy)
(Gulnora opaga)

Ay do‘stijon, ko‘zlaringni bir ko‘ray,
Xudo bizga baxt berganmi bilmadim.
Mening uchun borligingni o‘zi baxt
Dunyo senday gul ko‘rganmi, bilmadim.

Yuragimni qiynab yotar diydoring,
Sochlaringni tolasicha ozoring.
Yig‘ishtirsang bo‘lmasmi bu bozoring,
Axir men ham g‘amsiz yurtdan kelmadim.

Do‘stijonim, dunyo bizdan qolarku,
Qolganda ham o‘z haqqini olarku.
Boshimizga ne savdolar solar u,
Baxt bozordan bir bozorlik qilmadim.

Yuzlaringda Xudoyimdan nur ko‘rdim,
Ko‘zlaringda hech kim bilmas sir ko‘rdim.
Yolg‘iz seni hur ko‘rdima-a, hur ko‘rdim,
Sendan o‘zga nurni ko‘zga ilmadim.

Diydoringni ko‘rolmayin dog‘daman,
Holingni bir so‘rolmayin dog‘daman.
Bag‘rim yerda, turolmayin dog‘daman,
Ming yil bo‘ldi jilmaymadim, kulmadim.

Mag‘rur edim, tikka ketgan yo‘l edim,
Sog‘inchingda olov bo‘ldim, kul edim.
Erta indin so‘ladigan gul edim,
Seni bir bor ko‘ray deya so‘lmadim.

O‘tib qo‘ysang bo‘lmaydiku bag‘rimdan,
Qahratonlar qo‘rqar emish qahringdan.
Senga bollar yasab beray zahrimdan,
O‘zim bemor, hech tabibing bo‘lmadim.

G‘animatman, ko‘zlarimni ko‘rib qol,
Bu oftoblig‘ yuzlarimni ko‘rib qol.
Ketayapman, izlarimni ko‘rib qol,
Mehr tilab ostonangdan jilmadim.

Do‘stijonim, aytgin qachon sensizman.
Poying o‘pganlaring aro tengsizman.
Men mehrdan bunyod bo‘lgan dengizman,
Bag‘ringni och, hech bahrga to‘lmadim.

Bu el ichra shoir degan shonim bor,
Sharaflarga to‘lib ketgan nomim bor.
Bu lazzatlig‘ ne’matlarga to‘ydimu,
Sening munglig‘ diydoringga to‘ymadim.

Xudoyimning dunyosida zerikdim,
Boshdin oxir ro‘yosida zerikdim.
O‘zing menga bir dunyo bo‘l do‘stijon,
Bu dunyoda man sani deb o‘lmadim.

Kel do‘stijon ko‘zlaringni bir ko‘ray.

***

Men sizni bezovta qilmasman ortiq,
Bildim, bo‘g‘zingizga keldi malolim.
Ammo men netayki ishqsiz dunyoda,
Mudom bo‘yningizda qolmish zavolim.

Yodingizga yodim maloli kelmish,
Ko‘zingiz zerikkan mendan bilaman.
Go‘zal tuyg‘ularim xo‘rlangan joyda,
Men nima qilaman?

Yig‘lab chorlamasman ilojin topsam,
Endi ko‘zingizda otmas tonglarim.
Nurdan tuproqqacha sirli dunyoda,
Men Sizni angladim?

Nur izlab kelgandim dunyoingizga,
Zulmatlar darchasin yopolmadim hech.
Ayriliq ranglari to‘lgan dunyoda,
Men yashil rangimni topolmadim hech.

Xayr, men o‘ziga begona odam,
Sizga ham qadrdon bo‘lmog‘im qiyin.
Mabodo sog‘inib qolsangiz agar,
Qo‘ng‘iroq qilarman…
Ming yildan keyin.

***

San o‘zing do‘stijonim,
Ham o‘zing qasdi jonim.
Senga g‘am tutsa sinsin,
Dunyoning dasti jonim.

Qachon jabr yetkazding,
Oncha sabr yetkazdi.
Jannatlardan ko‘rindi,
Bo‘yingni basti jonim.

Ko‘zlaringda o‘lmasam,
So‘zlaring deb o‘lmasam.
Bo‘larmidir ko‘zlaring,
Ko‘zimning masti jonim.

Chorlamading, kelmadim,
Hech bilmadim, bilmadim,
Poylaringda bul qadrim,
Xazonmi, xasmi jonim.

Derlar: chin ishq nuramas,
Oshiq qadr so‘ramas.
Lek beqadr dunyongda ,
Dilni g‘am bosdi jonim.

Ne g‘amlarni ko‘rdimku,
Alamlarni ko‘rdimku,
Chikora endi dunning,
Balandu pasti jonim.

Qonlaringda oqmasam,
Jonlaringni yoqmasam.
Dunyolarni yoqarman
Gapimning rosti jonim.

San o‘zing do‘stijonim,
Ham o‘zing qasdi jonim.
Senga g‘am tutsa sinsin,
Dunyoning dasti jonim.

***

“Ortiq sig‘dirmadi meni bu dargoh”
G. Otaboyeva

Yaxshi bo‘ldi sendan ayrildim,
Ketmog‘im chun topib berding yo‘l.
Bu dunyoda seni topdim deb,
Yo‘qotibman o‘zimni butkul.

Yaxshi bo‘ldi yechildi bugun,
Oyog‘imdan bu zanjir, bu g‘ul.
Ikki dunyo seni shohim deb,
Qul qilibman, o‘zimni butkul.

Yaxshi bo‘ldi yomon bo‘lsa ham,
Yuragimni ezsa ham darding.
Men aqlini topgan telbaday,
Poylaringdan boshim ko‘tardim.

Kechir, ozor berib mehrimla,
Zeriktirdim, men sodda, men go‘l.
Bu dunyoda seni borsan deb,
Boshqalardan kechibman butkul.

Xudoyimning jazosi qutlug‘,
Sendan ketdim, ey qahrli gul.
Shukr, shukr seni yod etib,
Unutmabman Xudoni butkul.

Shuning chun ham omon bo‘l endi,
Men bariga silkib qo‘ydim, qo‘l.
Angladimki seni yo‘qotsam,
Xudoyimni topaman butkul.

Endi xayr, endi alvido!
Bari ro‘yo, bari sarob, kul.
Dargohingga sig‘maganimday,
Yuragimga sig‘massan butkul.

Men mehrmand, telba go‘dakday,
Ko‘z yoshimga yomon toyrildim.
Yaxshi edi… seni topganim,
Yaxshi bo‘ldi… Sendan ayrildim.

XALQONA OHANGLAR

Kuyarmish ko‘rgan ko‘ngil,
Ishqqa yuz burgan ko‘ngil,
Yoshlikda bergan ko‘ngil,
Yomon bo‘lar deydilar.

Yillar qoqsalar changing,
Ketkazarmidir zanging.
Sevganingda ol ranging,
Somon bo‘lar deydilar.

Ko‘ksida bo‘lsa boshing,
To‘kilmasa ko‘z yoshing.
Vasl onlarinda qoshing,
Kamon bo‘lar deydilar.

Holim g‘am siyohinda,
Unsam har giyohinda,
Boshing yor oyog‘inda
Omon bo‘lar deydilar.

Ishq yo‘linda g‘am cheksang,
Hajringda cho‘ksang, cho‘ksang.
Ko‘z yoshlaring yuzingda
Ravon bo‘lar deydilar.

Ikki dunyo yo‘q visol,
Visoling menga zavol.
Yorni ko‘rsa Guljamol,
Tamom bo‘lar deydilar.

IKKI QO‘RG‘ON

Onang ketsa savlatlaring ketgaydir,
Otang ketsa davlatlaring ketgaydir.
Shu ikkala qo‘rg‘oningdan ayrilsang,
Manglaydagi zar xatlaring ketgaydir.

Otasi yo‘q cho‘lda qolgan giyohday,
Onasi yo‘q rangi ro‘yi siyohday.
Kimning agar qo‘rg‘onlari yiqilsa,
To‘rt tomondan to‘rt ming ozor yetgaydir.

Nari borsa to‘rt yil kutar dildoring,
O‘n yil kutar sadoqatli do‘st-yoring.
Lekin otang sabr toshga aylanar,
Onang qirq yil ko‘z yummayin kutgaydir.

Otang o‘lsa, o‘ldi dema hayot u,
Ko‘ksingdagi so‘nmaydigan bayot u.
Nogoh agar yo‘llaringda qoqilsang,
Onang ruhi qo‘llaringdan tutgaydir.

Boshingga ish tushganida sinab ko‘r,
G‘amingga g‘am qo‘shganida sinab ko‘r.
Kimlaringdir sen deb ko‘z yosh yutar lek,
Otang qilich, onang qonlar yutgaydir.

Shon-shuhrating ketsa ketar do‘stlaring,
Mol-davlating ketsa ketar do‘stlaring.
Otang-onang qolar senla, qolgani
Shunchaki… ko‘changdan bir-bir o‘tgaydir.

O‘ZIM

Menam banda, xudoyimdan bir nur so‘rab yuribman,
Atrofim loy, men qalbimni gulga o‘rab yuribman.
Do‘stu yor ko‘p, lek baribir azal qonun bittadir:
O‘z boshimga yoqqan qorni o‘zim kurab yuribman.

Ehtimolki zohirimga tog‘lik bermish xudoyim,
Oh, netayki, yuragimni dog‘lik bermish xudoyim.
Ayturlarki: siz bir tog‘siz, g‘amlar sizga kor qilmas,
Bilmaslarki, ich-ichimdan nurab-nurab yuribman.

Bilmay qoldim, o‘z umridan bezorlikmi tiriklik,
Yo shunchaki bir o‘yinmi, bekorlikmi tiriklik.
El koriga yarayman deb qo‘lga qalam tutgandim,
Bu ne zamon, o‘z korimga o‘zim yarab yuribman.

Munofiqlar ichra qolib ketgan toshman ehtimol,
Qiblasini topolmayin qolgan boshman ehtimol.
Tilimdagi tilovatni qushlar olib ketdilar,
Ne baxt, bugun xudoyimni dilga joylab yuribman.

Bir umrida bir gullashga zoriqqan daraxtdekman!
Bahorini kutaverib, zerikkan daraxtdekman!
Bir paytlar ajal manim yo‘lim poylab yurardi,
Ne tong bugun ajal yo‘lin o‘zim poylab yuribman.

Bir umrida bir gullashga zoriqqan daraxtdekman.

XIRGOYI

Qachon gul ocharkinman,
Qachon nur socharkinman.
Xudoyim-a, xudoyim,
Aytgil o‘zi man KIMMAN?
Aytgil o‘zi man KIMMAN?

Dunyoingdek zolim yo‘qdir,
Zahrim ko‘p, bolim yo‘qdir.
Man kurashib charchadim,
Yashashga holim yo‘qdir.
Yashashga holim
Yo‘qdir!!!

Yor ko‘zim boyla mani,
Kel telba ayla meni,
O‘lib qolsam netarsan
Joningga joyla meni,
Joningga joyla
Meni!

Zamon holim so‘rmadi,
Makon holim so‘rmadi,
Menam tomchi edimku,
Ummon holim so‘rmadi,
Ummon holim
So‘rmadi!

Qachon gul ocharkinman,
Qachon nur socharkinman.
Xudoyim-a, xudoyim,
Aytgil o‘zi man KIMMAN?
Aytgil o‘zi man KIMMAN?

SIZGA

Sizning
borligingiz
naqadar
yaxshi,
Dunyoda
gullarning
borligi
kabi…
Sizning
borligingiz
naqadar
yaxshi,
Yashil
Maysalarning
ovozi
yanglig‘.

Sizning
Borligingiz
naqadar
yaxshi,
Muqaddas
so‘zlarning
mavjudligidek…
Sizning
borligingiz
naqadar
yaxshi,
Samimiy
qo‘llarning
ehtiromidek.

Sizning
borligingiz…
Bu go‘zal ma’vo,
Osmon kabi go‘zal,
osmon kabi keng.
Sizning
borligingiz
naqadar
yaxshi,
Dunyoda
borligi
kabi XUDOning!!!

XAVOTIR

Endi baxtli bo‘larmikanmiz,
Dilda yana qayg‘ular, g‘amlar.
Endi baxtga kechikkandaymiz,
So‘ngandayin biz yoqqan shamlar?

Biz deb kuygan fasllar o‘tdi,
O‘tdi bizni o‘pgan sabolar.
Tark etganday ishq shivirlari,
Dilda tag‘in g‘amgin navolar.

Bir paytlar ey oshiq yigit
Aytar eding: Hayotimga kir!
Oldda meni kutyapti baxt deb,
Seni tashlab ketgandim kechir!

Juda baxtli bo‘lgim kelyapti,
Ko‘zimdan yosh quyilar kulsam.
Nima gunoh axir menda ham,
Saroblarga ishongan bo‘lsam.

Bugun shundoq bir g‘arib holman,
Yurak to‘la qayg‘uday, ohday.
Ne qilarim bilmayin lolman,
Oltinlari mis chiqqan shohday.

AFSUS

Maysa bo‘lib kelsam dunyoga,
Bo‘larmidim balki baxtliroq.
Xudoyimning bandalargamas,
Yalpizlarga shafqati ko‘proq.

Daraxt bo‘lib kelsam dunyoga,
Yaproqlarda yashardi sirim.
Daraxt bo‘lsam gunoh ichramas,
Ibodatda o‘tardi umrim.

Men na maysa, na daraxt bo‘ldim,
Qayg‘ularga o‘raldi satrim,
Odam bo‘lib yasholmayapman,
Qachon tuproq bo‘laman tangrim?!

DUOTALAB RUH

Yaxshi farzand bo‘lolmadim hech,
Ko‘paytirdim boshimda g‘amni.
Na otamning duosin oldim,
Na duosin oldim onamning.

Birovlarga egilaverib,
Ketdi otam bergan g‘ururlar.
Poygaklarda ezilaverib,
O‘ldi onam bergan sururlar.

Men shaydondek quvg‘indi odam,
Yuraklardan haydalgan itman.
Men o‘zimga qazilgan qabr,
Men o‘zimga kelgan tobutman.

Tug‘ildimu ko‘zguga boqsam,
Ko‘zimda yosh turar jovdirab.
Ota sening duoingni izlab,
Sarson ruhim yurar dovdirab.

Men hek kimni rozi qilmadim,
Sirtmoqlardek taqdirim chigal.
Qarg‘a meni, otajon qarg‘ab,
Ajalimni chaqirib bergil.

Jannatlarga yarashmas ruhim,
Tirikligim o‘zimga xatar.
O‘z o‘zimga jabrim ko‘p mening,
Bir jazom bor do‘zaxdan batdar.

Kimman o‘zi, odammanmi men,
Bosgan har bir qadamim gunoh.
Na yashashni eplagan go‘lman,
Na o‘lishni eplagan gumroh.

Bir kun ketsam dunyoni tashlab,
Ota, rizo qilmasam seni.
Sen ruhimga oyatlar aytma,
Baxtli bo‘l deb duo qil meni!

Yaxshi farzand bo‘lmadim kechir.

***
Ona qandoq o‘yin boshlab qo‘ydim men,
Qandoq savdolarga boshimni berdim.
Qandoq sahrolarda yurgandim ona,
Qirq yil tovonimdan tikanlar terdim.

Hayot egib borar mag‘rur boshimni,
Boqsam yuragimda mislsiz dog‘lar.
Lekin havasimni keltirar mudom,
Birovga suyanmay yuksalgan tog‘lar.

Men axir tuproqdan kuch olgan qizman,
Tuproqning ichida qotgan suyagim.
Onajon, bu o‘xshash qismatni qara,
Otamning qo‘lidek qadoq yuragim.

Hamon bolaligim chorlaydi meni,
Hamon turnalarga kelar havasim.
Men mudom go‘dakka o‘xshayman ona,
Oyning yog‘dusiga o‘xshar nafasim.

Hanuz maysalarning boshini silab,
Shivirlab aytaman: Nurdek tozaman.
Mudom kapalakka egizdir ruhim,
Hamon yaproqlarga she’rlar yozaman.

Biroq qandoq o‘yin boshlab qo‘ydim men.
Bu qandoq janggohdir yeyar ruhimni.
Har tongki ortimga qarab aytaman,
Men bu olovlardan omon chiqdimmi?

Tobora ruhimni ezar bir azob,
Har lahza ruhimda chaqmoqda chaqin.
Bo‘g‘zimga qadalib kelmoqda bir oh.
Tobora boshimga qilichlar yaqin,

Onajon, men bir kun osmon bo‘laman,
Sen ishon ruhimda gullaydi bog‘lar.
Axir, havasimni keltirar mudom,
Hech kimga suyanmay yuksalgan tog‘lar.

RUHIMNING SHE’RI

Garchand bugun poygaklarda mening joyim,
Garchand bugun unutilgan bir dalaman.
Lek bir kuni poyim o‘pib kelar tog‘lar,
Bulutlarga oyoq qo‘yib yuksalaman.

Vatanimga yuragimdan qon ichirdim,
Hur ruhimga or ichirdim, shon ichirdim,
Shu vatanning yuragiga boshim qo‘yib,
Men quyoshga qo‘lim berib yuksalaman.

Azal abad shu tuproqning qiziman men,
To‘marisning qonda qolgan iziman men.
Garchi bugun osmon chorlar, lek baribir,
Men tuproqqa ko‘ksim berib yuksalaman.

Shu tuproqdan yuksalgaydur qo‘rg‘onlar ham,
Tuproq quchsa qaynagaydur qumg‘onlar ham.
To tuproqda ekan manim ildizlarim
Men toabad yuksalaman… yuksalaman!

MЕNI KЕCHIR

Kechir seni asray olmadim,
Balolardan, zimistonlardan.
Hayotingga farishta bo‘lib
Kirolmadim meni kechirgil!

Kechir seni sevdimu lekin,
Bir tumordek asray olmadim.
“To o‘lguncha sevasanmi” deb,
So‘rolmadim meni kechirgil.

Sengacha yo‘l bir qadam edi,
Seni izlab kezdim dunyoni.
Lekin o‘sha bitta qadamni,
Yurolmadim meni kechirgil.

Qo‘llaringni qo‘llarim topdi,
Ko‘zlaringni ko‘rdi ko‘zlarim.
Ammo qalbing yaralarini
Ko‘rolmadim… meni kechirgil.

Men ishqingda ne bo‘lsam bo‘ldim,
Holim xarob, adolar bo‘ldim.
Faqat senga bitta ko‘zmunchoq
Bo‘lolmadim meni kechirgil.

Mana bugun keldim qoshingga,
Sahrolarni kezib sar-sari.
Eng so‘nggi dam seni bir ko‘rmay,
O‘lolmadim…meni kechirgil.

O‘lolmayapman meni kechirgil
Hayotinga farishta bo‘lib
Kirolmadim, meni kechirgil.

OSHIQ XAYOLI

Men dunyoni ishqim bilan zabt etsaydim,
Oshiqlarning oyoq gardiga yetsaydim.
Dunyosiga xayr-xushlar aytib keyin
Tuproq bilan oshno bo‘lgali ketsaydim.

Taxtim baland bo‘lsa shoxlar taxtidan ham,
Baxtim go‘zal bo‘lsa hurlar baxtidan ham.
Ishq shahrida malikalar tojin kiyib,
Yor bag‘riga oyday to‘lgali ketsaydim.

Nedin axir ruhimdagi xavotirlar,
Siz qaydasiz ertakdagi bahodirlar.
Necha yilki dunyo dilim ma’yus qildi,
Endi baxtdan xushnud kulgali ketsaydim.

Gulman dedim, yor bag‘ringda yashnatmading,
Bir lahza ham obodlikda yashatmading.
Sening aziz diydoringni ko‘rarman deb,
Ostonangga gulday so‘lgali ketsaydim.

Bir bor to‘lsa ko‘zlarimga u qomatlar,
Keyin mayli bo‘lib ketsin qiyomatlar.
Ne bo‘lsa ham yor ko‘ksingga boshim qo‘yib,
Vasling ko‘rib, sarxush o‘lgali ketsaydim,

Yor bag‘riga oyday to‘lgali ketsaydim.

***

Men bir kun o‘lganimda
Yorimni bir ko‘ray deb,
Ochiq qolgan ko‘zimni
Yumib qo‘ysinlar dedim.

Men bir kun o‘lganimda
Esiz-a, esiz joni
Deya mahzun xayolga
Cho‘mib qo‘ysinlar dedim.

Yorijonim, vasling deb
Men bir kun o‘lganimda
Boshimni ostonangga
Ko‘mib qo‘ysinlar dedim.

SHOIR HASRATI

Ona!
Davralarning guli bo‘ldim men,
Yolg‘on maqtovlarning quli bo‘ldim men.
Quyoshning tik ketgan yo‘li bo‘ldim men,
Qumlari to‘zg‘igan cho‘lcha qadrim yo‘q.

To‘kila olmasman to‘lganim bilan,
Kimning ham ishi bor o‘lganim bilan.
Narximni osmonlar qilganim bilan
Bozorda sotilgan qulcha qadrim yo‘q.

Yuragi uyg‘oqlar xor o‘tdilarmi,
Men kabi qabrida qon yutdilarmi.
Qandoq olov edim, unutdilarmi,
O‘choqda sovigan kulcha qadrim yo‘q.

Ishqlari qiyomat qadar edilar,
O, koshiki bilmasam, aldar edilar.
Daryodil shoir deb alqar edilar
Ay, bugun ko‘lmakcha, ko‘lcha qadrim yo‘q.

Vatan, ildizlaring vatan aylovdim,
Yalpizlardan yashil kafan aylovdim.
Ne-ne cho‘llaringni chaman aylovdim,
O bugun qurigan gulcha qadrim yo‘q.

Bir haq so‘zni izlab sayyora edim,
Bu yurtda eng mashhur favvora edim.
Ovvora edim-a, ovvora edim,
Hamonki, tuproqcha, gilcha qadrim yo‘q.

Men bir shoir edim, ohanglari xush,
Onamning qornida ko‘rgan edim tush.
Men ozod bog‘larda kuylagan bir qush,
Qafasida o‘lgan… bulbulcha qadrim yo‘q.

***

Qo‘llaringni qo‘limga ber, mehrim o‘tsin,
Ko‘zlaringni ko‘zimga ber sehrim o‘tsin.
Qattiqroq sev, bor borlig‘im ishqdir mani,
Poyimga cho‘k, poyim tillo ko‘shkdir mani.

Ko‘zing manim yuragimni dog‘lab qo‘ygan,
Xudo mani ko‘zlaringga bog‘lab qo‘ygan,
Ko‘zimga boq, Senga ishqimning asli bu,
Yonimga kel, gullaydigan ishq fasli bu.

QURBONOY OPANING SHE’RI

O‘zimni o‘zimga qamab qo‘yganman,
Dilimning darzini yamab qo‘yganman.
Sochim tolasini sanab qo‘yganman,
Endi asramasang bo‘lmas Xudoyim.
Qayg‘uni o‘smadek qoshimga qo‘ydim,
Qandoq gunohim bor, loshimga qo‘ydim,
Neki dard berding sen, boshimga qo‘ydim,
Endi asramasang bo‘lmas Xudoyim.
Yuqtirmayin devdim dunyo nahsini,
Ko‘rdikku g‘animning turfa raqsini,
Yashay deganimda ketsam yaxshimi
Endi asramasang bo‘lmas Xudoyim.
Tumorlar taqqulik she’rlar yozdim men,
Oftoblar boqqulik she’rlar yozdim men.
Dunyoni yoqqulik she’rlar yozdim men,
Endi asramasang bo‘lmas Xudoyim.
Kimlardir musaffo tongdan ayturlar
Shuhrat istaganlar shondan ayturlar,
Qon kechib kelganlar qondin ayturlar,
Endi asramasang bo‘lmas Xudoyim.
She’rga jigar qonin ichirgan qizman,
Ko‘ksimni tog‘lardan ko‘chirgan qizman.
Manglaydan baxtini o‘chirgan qizman,
Endi asramasang bo‘lmas Xudoyim.
Shundoq bir javobsiz savolman o‘zim,
Lek bir haqiqatga yetgaydir ko‘zim.
Meni o‘limdan ham qutqarar So‘zim
Faqat asramasang bo‘lmas Xudoyim.

E’TIROF

Yuragimda tinchim yo‘q,
Dunyodan ilinjim yo‘q.
Xudodan o‘tinchim yo‘q
Sizga qolgan kunim bor.

Rangim somon azizim,
Bu ne zamon azizim?
Holim yomon azizim
Sizga qolgan kunim bor.

Tig‘lar zanglar ko‘ksimda,
G‘ubor changlar ko‘ksimda.
Mudom janglar ko‘ksimda
Sizga qolgan kunim bor.

Sizmi boshimda tojim,
Ishqim dunyoga bojim.
Boru yo‘q ehtiyojim,
Sizga qolgan kunim bor.

Ruhim bor nur, ziyoda,
Bugun qayg‘um ziyoda.
Hech narsam yo‘q dunyoda
Sizga qolgan kunim bor.

***
Men yo‘limni topib oldim…
O‘zim topgan yo‘lda yuribman
Adashib o‘zim…

***
Xudoyim!
Ba’zan yaratganingga shukr deymiz.
Ba’zan nega yaratding deymiz.
Shundoq o‘tyapti
Umrimiz.

***
Ibodatim chala,
Toatim chala
Chala mening
Yozgan she’rlarim
Chala imoratdek
Bitmadim sira…

BЕVAFO DO‘ST

Sochimdan tirnog‘im qadar sevildim,
Olovdan tuprog‘im qadar sevildim.
Bir yorug‘ yuz izlab dunyolar kezdim,
Ey xudo, yuzingdek yuzni topmadim.

Har kim muhabbatga har yo‘ldan borar,
Kim arqondan borar, kim qildan borar.
Ishqni o‘yin bilgan yigit ko‘rdim, lek.
Ishq deb yig‘lamagan qizni topmadim.

Menam yaxshi shoir bo‘laman chog‘i,
Senga she’r yozolmay o‘laman chog‘i.
Onajon sen mendan og‘rinma sira,
Ta’rifingga arzir so‘zni topmadim.

Tunlarim yonadi: Seni bir ko‘rsam,
Kunlarim yonadi: Seni bir ko‘rsam.
Yorni ko‘rganida vasl zavqida
Yulduzdek porlamas ko‘zni topmadim.

Kecha yuragimga nurdek to‘lgan do‘st,
Bugun qarg‘alarga oshno bo‘lgan do‘st.
Bag‘rimni ming bora paypaslab ko‘rdim,
Negadir…negadir… Sizni topmadim.

ICHIMDAGI IBODATIM
(Gulchiroyga)

Opa, qo‘llaringni sog‘inayapman
Mushfiq yekalarimni silovchi
mehribon qo‘llaringni…
Tinmay menga baxt so‘raysan
Xudodan!
To boshing omon ekan,
25 yoshimda angladim opa
Baxtsizlik yomon ekan
Baxtsizlik yomon ekan.
Opajon!
So‘zning orqasidan yuribsan deysan,
Tuzning orqasidan yuribsan deysan.
Ko‘zlaringga termulsam
peshonamdan o‘pasan,
go‘yo
Baxtim qulflarini ochadigandek…

Opa!
Otam 40 yil ketgan tuproq bo‘lsaydim,
Otam 40 yil o‘pgan tuproq bo‘lsaydim.
Baxtliroq bo‘larmidim?
Opa!
Otam ichgan sharobning quyqasicha
Qadrim bo‘lsaydi bu dunyosida.
Onam supurgan xazonlarcha
Qadrim bo‘lsaydi bu dunyosida.
Yaxshi odam bo‘lardim, balki…

Opajon!
Sarosar o‘tmoqda umrim.
Tiriklik shamiga parvona bo‘lib,
Bo‘g‘zimgacha iztirobim bor,
bo‘g‘zimgacha g‘amim bor mening.

Opajon!
Qandaysan, omonmisan deysan.
Hammasi yaxshi deyman jilmayib
Hech qachon hammasi yaxshi bo‘lmagan
deydi ko‘zlaring…
Ko‘zlarimni olib qochaman.

Opa!
Iztirobga qorilmish umrim.
Kim-kimlarga ulashdima mehrimni
Evaziga la’natlar oldim…

Opa!
Azoblardan qorilmish loyim.
Menga so‘z dardini bermishdir Xudo!
Hayron bo‘lib qarab turibman xudoyimga ham
O‘zi men rostdan ham shoirmanmi, deb.

Opajon!
Rozi qilolmayapman otamni.
Onam mendan rozimikan bilmadim.
Chumolidek uyimga rizq tashidim.
Jannatga aylantiray degandim
Men bu do‘zaxni…
Ko‘nglimda hech narsam qolmadi, opa!

Opa!
Sen Samarqanddasan
Men Toshkentdaman.
O‘rtamizda masofalar zalvori…
Ikkovimiz ikki tomonda
Yuzlanib turibmiz Xudoga!
Sen menga baxt so‘raysan;
Singlim yolg‘iz yuribdi deysan,
Musofir yurtlarda xazonim deysan.
Sen meni o‘ylama opajon!
Xudo menga munojot lazzatin bermish
Menda shunday nodir imkon bor.
Har kuni Xudoyim bilan
Gaplashib olish imkoni…

Opa!
Irkit bu tashvish — tirikchilik bo‘lmaganda edi
O‘ylamaganimda edi, yuragimdan ko‘ra nafsimni,
Puldan baland qilsaydi qadrimni zamon
Taxtlardan ham baland bo‘lsaydi ruhim,
Kishanlardan qo‘rqmaganda edi qo‘llarim
Sirtmoqlardan yo‘g‘on bo‘lsaydi bo‘ynim,
Aziz qilsa edi boshimni Xudo,
Qandoq shoir bo‘lardima-a, opajon!?

Opa!
Qushga o‘xshaydi ukalarimiz,
Yig‘laging keladi soddaligiga.
Bizning shu uy, shu oila,
do‘zaxlari, azoblari bo‘lsa-da,
Qashshoqlikning nuqsi kelsa-da, ba’zan
agar qayta dunyoga kelsam,
shu uyda tug‘ilmoqni tanlardim,
Sening borliging uchun!

Opa!
Singildan ham yaqinroq so‘z izlaysan,
Ism topolmaysan menga bo‘lgan tuyg‘ularingga,
Yaqinsan jon tomirimdan ham deysan,
Aytasan boshimni quchib:
“Senga bir gap bo‘lsa, o‘laman Guli”
shuncha yil yashab
topgan mehrim shu bo‘ldi mening.
Shunchalar yashab,
Nima topganimni bilmadim.
lekin yo‘qotganlarimning
jarohati turibdi yuragimda
Ildizi qo‘porilgan daraxtlarning o‘rnidek…

Opajon!
Suvrati maloyiklardan olingan opam.
Sening jonbaxsh ovozing,
Ichingda aytgan duolaring,
Boshimdagi boyqushlarni haydaydi!
Boshimda bo‘l mudom,
Boshimda tur mudom.
Men Toshkentdaman,
Sen Samarqanddasan!
Joynamoz to‘shadim Samarqandgacha…

Opajon!
Ibodatlarim haqqi omon bo‘l!
Ishon bir kuni uyg‘onaman,
Men bu ro‘yodan.
Va bir kuni baxtli bo‘lamiz,
Akamning ko‘zidek g‘amgin dunyoda!

Opa!
Ichimda ibodat qildim:
Aziz boshing omon bo‘lsin deb!
Yuragingni topib borgaylar,
Yuragingga yozgan xatlarim.
Ikki dunyo asraydi seni,
Ichimdagi Ibodatlarim!

***
Nima bo‘ldi, nimalar bo‘ldi,
Ikki yonga ketdik ayrilib.
Ketarkanman qaragim keldi,
So‘ng bora ortimga qayrilib.

Qaramadim, qaray olmadim,
Egsam hamki bu mag‘rur boshni.
Hech ko‘rsatgim kelmadi Sizga,
Ko‘zlarimga to‘lgan ko‘z yoshni.

Men mehrlar bergandim Sizga,
Yonib yoniq otash mehrlar.
Bugun mening qo‘rlarim so‘ngan
Bugun Sizni kimlar sehrlar.

Ma’yuslanib qolasiz nogoh,
Nafratmidir ko‘ksimda o‘sgan.
Zor bo‘lasiz bir kun baribir,
Jannatlarda topilmas hisga.

Kimdan xato o‘tdi bilmadim,
Siz hanuz jim, men hamon jimman.
Qahratonli bir sovuq kunda,
Xudo bir o‘t olar ko‘ksimdan.

“Qaytarib ber mehringni” deysiz,
Bilmaysiz qalb g‘amdan tolganin.
Pichirlayman sovuq, xotirjam:
“Banda bermas Xudo olganin”.

***

Umidlandim ko‘p umidlandim:
Manglayda baxt dastxati bordir.
Sendan ayrildimku bunda ham
Xudoyimning hikmati bordir.

Topganim ham bejizga emas,
Hikmat tuydim yo‘qotganim dam.
Men sendan o‘zimni topibman,
Ey o‘zini topmagan odam.

Seni topib, topdim o‘zimni,
Garchi bag‘rim yuragim yaro.
Axir umrim yig‘layotibdi,
Yo‘qotishlar topishlar aro.

Bir hikmatni angladim, yetdim,
Bejizga hech kirmamish tikan.
Topganim bu yo‘qotganimdir,
Yo‘qotganim topganim ekan.

“Diydor endi qiyomatgami?”
Dilga shunday qayg‘ular keldi.
Topganimda yig‘layman ma’yus,
Jilmayaman yo‘qotsam endi.

VATAN VA OSTONA

Assalomu alaykum! Ey moviy osmon,
Sen mening muqaddas beshigim Vatan.
Meni porloq kunlar chorlagan zamon,
Dunyoga ochilgan eshigim — Vatan.
Sen menga azizsan ona sutidek,
Go‘daklik yig‘imga guvoh bo‘lganim.
Ilk bor qadamimni qutlab, quvonib,
Sevgim sirlaridan ogoh bo‘lganim.
Yurt kezib sog‘insam tuproq gardini,
Sog‘inchimdan ko‘zi yoshlangan Vatan.
Mening yuragimga tutashib yo‘li,
Mening ostonamdan boshlangan Vatan.
Ilk bor aytgan so‘zim dunyoga kelib,
Yo‘llarga kuzatgan O‘zbekistonim.
Quyoshdek nur sochib, jilmayib, kulib,
Qo‘llarin uzatgan O‘zbekistonim.
Onamsan, otamsan, neki ulug‘ bor,
Sening noming bilan aytilar Vatan…
Bu dunyoga kelib Senga kelinar
Va bir kuni Senga qaytilar Vatan.
Mening ilk salomim alik olganim,
Ilk bor qadamimni qutlagan makon.
Sevgi izhorimdan entikkan yurak,
Mening muqaddasim, ey O‘zbekiston.

KЕLINCHAK ORZUSI

Mening g‘amim yig‘latguvchimas,
Kuch berar, qalb tig‘latguvchimas,
Men bolamga uxlatguvchimas,
Uyg‘otguvchi alla aytaman.
Uyg‘on deyman shu yurt haqqi deb,
Uyg‘onmasang bu xalq xalqmi deb,
Manglayimda nurdek balqi deb,
Uyg‘otguvchi alla aytaman.
Har yerlarni qilmagil havas,
Bayrog‘ingni berma bir nafas,
Iymoningni yemirmasin nafs,
Uyg‘otguvchi alla aytaman.
Sohibqiron bo‘l, bolam, deya
Poyingdadir bu olam deya,
Ko‘ksimdagi hur nolam deya,
Uyg‘otguvchi alla aytaman.
Uxla bolam, alla demayman,
Bu dunyo to‘y, yalla demayman,
Har devorni qal’a demayman,
Uyg‘otguvchi alla aytaman.
Ey botirim, o‘g‘lonim deyman,
O‘q o‘tolmas qo‘rg‘onim deyman,
Jonim deyman, jahonim deyman,
Uyg‘otguvchi alla aytaman.
U uyg‘onar qaddingni tut deb,
Yetmish ikki tomiri yurt deb,
El deganda olovlar yut deb,
Uyg‘otguvchi alla aytaman.
Shunda bolam bedor bo‘ladi,
Sarhadlarda hushyor bo‘ladi,
Unga Xudoyim yor bo‘ladi.
Uyg‘otguvchi alla aytaman.

MЕN

Mening onam jasorat azal,
Mening otam shiddatdir asli.
Yovqur qizman, qasoskor qizman,
Qilichlardan ekanmi naslim.
To‘marisdan meros orim bor,
G‘anim boshin qonga solarman.
Men qasdimni nasya qoldirmay,
Naqdi-naqdi bilan olarman.
Javobi bor qilichlarimning,
Gar boshimga Chingiz kelsa ham.
Sipqoraman to so‘nggi qadar
O‘t kelsa ham, dengiz kelsa ham.
Aytadilar: bu ayol zoti
Nafosatga egizdir har dam.
Bilmaslarki, o‘t, olov ichra
Xirom aylab yuribman men ham.
Bo‘ronlarim kezadi ba’zan
Yuragimdan parchalar uzib.
Qalbim aro qancha ehtiros
Oqqushlardek yuribdi suzib.
Men bilaman bu baxt degani —
Yo hurligim, yo zo‘rligimdir.
Nazokatim — o‘t nigohimu,
Nafosatim — yovqurligimdir.

MUNOJOT

Qulab tushmas tom uchun shukur,
Kunduz uchun, shom uchun shukur,
Bir kun to‘lar jom uchun shukur,
Tangrim, kechir, gunohlarim bor.
Yashnarmidim mehring bo‘lmasa,
Sir topmasdim sehring bo‘lmasa,
Qo‘l urmadim muhring bo‘lmasa,
Parilardan guvohlarim bor.
Aytding: “Suvdek poyimda oqqil,
Olov bo‘lib suvlarni yoqqil”.
Ko‘zim, ko‘nglim, ruhimga boqqil,
Sendan har dam ogohlarim bor.
Najot bormi isming aytmasam,
Sendan kelib, senga qaytmasam,
Qasam, qasam, o‘zingga qasam,
Senga aytar dil ohlarim bor.
Har qadamda xatolar qildim,
Sen shunda ham atolar qilding,
Har tong, har tun angladim, bilding,
Tushib chiqar jar-chohlarim bor.
Ne naf mudom alam chekmoqdin,
Dil sindirib, daraxt ekmoqdin,
Bir zum tinmam seni sevmoqdin,
Ko‘ksimda ishq buloqlarim bor.
Tangrim, kechir, gunohlarim bor.