Bo'lim: Jahon adabiyoti va madaniyati
Jahon adabiyoti namunalaridan tarjimalar
Furo’g’ Farruxzod. Maktublar va she’rlar & Muslimbek Musallam. Furo’g’ Farruxzodga bag’ishlov
Шеър мен учун бир деразадир. Қачонки у томонга борсам, ӯзидан-ӯзи очилади. Мен у ерда ӯлтираман, қарайман, куйлайман, шовқин кӯтараман, йиғлайман, дарахтлар тасвири билан қӯшилиб кетаман ва биламанки деразанинг нариги томонида бир фазо бор, бир одам бор – бу одам 200 йилдан кейинми ё 300 йил олдинми туғилган, бунинг фарқи йӯқ. Шеър “борлиқ” ва “вужуд” билан боғланиш воситасидир. Яхшилиги шундаки одам шеър ёзганда, мен ҳам борман, ё мен ҳам бор эдим дея олади. Бундай бӯлмаганда, қандай қилиб мен борман, ё мен бор эдим, дейиш мумкин? Мен ӯз шеъримда бир нарсани излайман, аксинча, ӯз шеъримда ӯзимни топаман. Davomini o'qish
Fernando Pessoa. She’rlar. Mirzohid Muzaffar tarjimasi
13 июнь — таниқли португал шоири Фернандо Пессоа туғилган кун
Севимли шоирларимдан бирига айланган Фернандо Пессоа шеърларидан бир нечасини 40 йилча аввал таржима қилганман. Орадан шунча вақт ўтиб ёш шоир Мирзоҳид Музаффарнинг Пессоа шеърларини ўзбек тилига таржима қилганидан беҳад хурсанд бўлдим. Davomini o'qish
Yasunari Kavabata. Yaponiya o’zligi bilan go’zal. Nobel mukofoti ma’ruzasi
11 июнь — Атоқли япон адиби Ясунари Кавабата таваллуд топган кун
Нобел маърузалари орасида Ясунари Кавабатанинг нутқи бошқаларникидан тамомила ажралиб туради, шунинг учун бу нутқни жаҳон тафаккур аҳли жуда қадрлайди. Ундан япон миллий тафаккури, маданияти ва маънавиятининг бутунлиги, яхлитлиги қайдан эканлигини билиб олса бўлади. Бу бутунлик бадиий тафаккурдаги узвийлик, давомийлик ва собитликдандир. Ҳар бир зиёли ўз халқи тафаккури ва маданияти ҳолатини айни шу мезонлардан туриб баҳолай олиши керак. Davomini o'qish
Yasunari Kavabata. Bambuk sasi, shaftoli guli & Quyosh shu’lasi. Radiohikoya & Xurshid Davron. Sezgi ila anglangan falsafa
1968 йили Ясунари Кавабата Нобель мукофотини қабул қилиб олган маросимда сўзлаган нутқини (бу нутқ кейинчалик «Япония ўзлиги билан гўзал» номи остида эссе сифатида эълон қилинган) тўлалигича ўзи мансуб халқ руҳониятининг асоси бўлган қадимий япон шеъриятига бағишлади. Davomini o'qish
Bir oila mushoirasi: Nikolay Gumilyov, Anna Axmatova, Lev Gumilyov
Нафақат рус адабиёти ва илм-фани, балки жаҳон маданияти тарихида ўчмас из қолдирган таниқли шоир Николай Гумилёв, машҳур шоира Анна Ахматова ва атоқли этнограф, туркшунос олим Лев Гумилёв бир оиланинг аъзолари эди. Уларнинг ҳар бири ҳақида ёзилган асарларнинг ўзидан улкан кутубхона ташкил этса бўлади. Уларни оилавий ришталар билан баробар шеър деган юксак тушунча ҳам боғлаб туради.Бугун сизни жаҳон шеъриятининг олтин дафтарига номлари қайд этилган шоирлар мушоирасига даъват этамиз Davomini o'qish
O’rxon Pomuq. «Mening ismim — qirmizi» romanidan & Deraza orti manzaralari. Audiohikoya
7 июнь – атоқли турк адиби Ўрхон Помуқ таваллуд топган кун
Мен энди ўликман, қудуқнинг ичидаги бир жасад. Охирги бор нафас олганимга, юрагимнинг тўхтаганига кўп вақт бўлди. Бироқ, олчоқ қотилимдан бошқа ҳеч ким бошимга нималар тушганини билмайди. У разил мени ўлдирганига тўла ишонч ҳосил қилиш учун, аввал нафас олишимга ва томиримнинг уришига қулоқ тутди, сўнгра кўксимга бир тепди–да қудуққа ташлади… Davomini o'qish
Tomas Mann. Tazarru.
6 июнь — Буюк олмон адиби Томас Манн таваллуд топган кун.
Шунга қарамасдан дўстлигимиз қанчалик мукаммал ривожланмасин, икковлон меҳмонхонани тарк этаётганимизда ҳам, бир-биримизни кўргани борганимизда ҳам биз шунчалик ишончли, инсофли ва тўғри эдик, шунда ҳам, барибир орамизда кўпинча нимадир рўй берардики, бу ўзига хос муносабатимиздаги улуғвор совуқликка қараганда уч карра ўзгача бўлиши лозим эди… Davomini o'qish
Aleksandr Pushkin. Bog’chasaroy fontani. Usmon Nosir tarjimasi.
6 июн — Буюк рус шоири Александр Пушкин таваллуд топган кун.
Исён руҳида яратилган бир қатор шеърлари учун Пушкин қувғинга учрайди. Подшо уни бир вақтлар Радишчев сургун қилинган узоқ Сибирга юбормоқни режалаштиради. Чаадаев, Жуковскийлар аралашуви туфайли Пушкин Екатеринославга сургун қилинади. Кейинчалик шоирга генерал Раевскийлар оиласи билан Кавказга кетишга рухсат берилади (1820). Пушкин у жойдан Гурзуф, Кишенёв ва Одессага боради. Жанубга сургун қилиниши Пушкинга ҳақиқий шарқона ҳаёт тарзи ва унинг жонли манзаралари билан танишишга имкон беради. Davomini o'qish
Aleksandr Pushkin asarlari asosida uch radioasar: Kapitan qizi & Qishloqi oyimqiz & Dubrovskiy
Буюк рус шоирининг таваллуд куни муносабати билан унинг асарлари асосида Ўзбекистон радиосида тасмага туширилган радиоасарларни тақдим этамиз. Davomini o'qish
Aleksandr Pushkin. Sharqona ohanglar & Hazrati Muhammadning havoriysi & Dengizga
6 июнь — А. С. Пушкин таваллуд топган кун
Пушкиннинг Шарқ олами, Ислом дини ва Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган илиқ муносабати замондошларини ҳайратлантирарди. Дўстлари уни: “Муҳаммаднинг ҳаворийси” деб аташарди. Шоир шарқона одоб-ахлоқ фазилатларини акс эттириб, “Боқчасарой фонтани” асарини ёзди. Шундан сўнг унинг Ислом ва Қуръон, Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган ҳурмат-эътибори янада ортиб борди. Бу муҳаббат шоирнинг “Қуръонга тақлид” асарини таълиф этишига сабаб бўлди Davomini o'qish
Mikoyil Mushfiq. She’rlar. Xurshid Davron tarjimalari.
5 июн — буюк озарбайжон шоири Микойил Мушфиқ таваллуд топган кун.
Худди бизнинг Усмон Носирга ҳам ижоди, ҳам тақдири билан ўхшаш Мушфиқ янги озарбайжон шеъриятига чақиндек чақнаб кирган. Худди Усмон Носирдек ўша давр ёшларининг севимли шоирига айланган, қисқа ҳаёти ва фаолияти мобайнида нафақат озарбайжон, балки умумтурк адабиётининг хазинасидан муносиб ўрин олишга арзигулик асарлар ёзган. Худди Усмон Носирдек зуғумкор советлар тузуми томонидан қатл этилган. Davomini o'qish