Буюк рус шоирининг таваллуд куни муносабати билан унинг асарлари асосида Ўзбекистон радиосида тасмага туширилган радиоасарларни тақдим этамиз. Davomini o'qish
Bo'lim: KUTUBXONA
O’zbek va dunyo adabiyoti namunalari
Aleksandr Pushkin. Sharqona ohanglar & Hazrati Muhammadning havoriysi & Dengizga
6 июнь — А. С. Пушкин таваллуд топган кун
Пушкиннинг Шарқ олами, Ислом дини ва Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган илиқ муносабати замондошларини ҳайратлантирарди. Дўстлари уни: “Муҳаммаднинг ҳаворийси” деб аташарди. Шоир шарқона одоб-ахлоқ фазилатларини акс эттириб, “Боқчасарой фонтани” асарини ёзди. Шундан сўнг унинг Ислом ва Қуръон, Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га бўлган ҳурмат-эътибори янада ортиб борди. Бу муҳаббат шоирнинг “Қуръонга тақлид” асарини таълиф этишига сабаб бўлди Davomini o'qish
Mikoyil Mushfiq. She’rlar. Xurshid Davron tarjimalari.
5 июн — буюк озарбайжон шоири Микойил Мушфиқ таваллуд топган кун.
Худди бизнинг Усмон Носирга ҳам ижоди, ҳам тақдири билан ўхшаш Мушфиқ янги озарбайжон шеъриятига чақиндек чақнаб кирган. Худди Усмон Носирдек ўша давр ёшларининг севимли шоирига айланган, қисқа ҳаёти ва фаолияти мобайнида нафақат озарбайжон, балки умумтурк адабиётининг хазинасидан муносиб ўрин олишга арзигулик асарлар ёзган. Худди Усмон Носирдек зуғумкор советлар тузуми томонидан қатл этилган. Davomini o'qish
Xurshid Davron. Uning cholg’usi — yuragi edi…
5 июнь — Федерико Гарсиа Лорка таваллуд топган кун
Лорканинг хоки туроби қаердалигини ҳеч ким билмайди. Аммо унинг ўқлар тешган жасади шоир севган ватан тупроғида ва мабодо кун келиб ўша жой топилса, мабодо кун келиб қабр устига хотира тоши қўйиладиган бўлса, мен шу тошга бошқа бир улуғ шоир, масофа билан ўлчанганда Испаниядан жуда йироқда бўлган юртнинг фарзанди – ўзбек Алишер Навоийнинг ушбу сатрларини ёздирган бўлардим: “…туфроқ ила тенг ўлмишам… Davomini o'qish
Federiko Garsia Lorka. Ispan mirshablari haqida qo’shiq. Shavkat Rahmon va Xurshid Davron tarjimasi
5 июнь — Федерико Гарсиа Лорка таваллуд топган кун
Бешоғочдаги боғда бўлган улфати чортангдан чиқиб, ҳеч биримиз уйга кетгимиз келмай, автобус бекати четидаги темир тўсиқларда қушлардек қатор тизилишганча қизғин суҳбатимизни давом эттирдик. Шавкат Лорка таржимасига энди киришган кезлар эди.
– Мен Лоркани сиздан зўр таржима қиламан, – дедим ҳазиллашиб унга. Davomini o'qish
Federiko Garsia Lorka. She’rlar
5 июн — Федерико Гарсиа Лорка таваллуд топган кун
Менга ўхшаб рус тилидан бошқа тилни билмаганларни Федерико Лорка шеърияти билан илк бор таништирган таниқли таржимон Анатолий Гелескул шоир ҳаёти ва шеъриятига бағишлаган мақолаларининг бирида шундай ёзади: “Лорканинг хоки туроби қаердалигини ҳеч ким билмайди. Davomini o'qish
Jahon adiblari adabiyot haqida
Чингиз Айтматов: Ҳозирги дунёда адабиёт мураккаб шароитга тушиб қолган. Фавқулодда у кераксиз буюмга айлангандек, зеро, қизиқишлар ҳам, ҳис-ҳаяжонлар ҳам олдингидай эмас, бўлакча. Бурунги китобхонларимизнинг ўй-хаёллари энди бошқа нарсалар билан банд. Бугунги китобхонлар эса асл мутолаанинг завқ-шавқидан, афтидан, бехабар. Шундан келиб чиқиб энди нима қилиш лозимлигини биргалашиб ўйлаб кўришимиз керак. Davomini o'qish
Uolt Uitmen. «O’t yaproqlari» kitobidan she’rlar. Miraziz A’zam va Aziz Said tarjimalari
31 май — Атоқли шоир Уолт Уитмен таваллуд топган кун
Уолт Уитмен (Walt Whitman) дунё халқларининг биродарлиги, умуминсоний адолат куйчиси сифатида тарихда қолган. Айни чоғда у эркин шеър ислоҳотчисидир. Тахминан 40 йиллик ижодий фаолияти давомида фақат биттагина китоб – “Ўт япроқлари”ни 1855 йилда эълон қилди. Бу китоб жуда катта сўзбоши,олти достон ва кўпдан-кўп туркумларни ўз ичига олган бўлиб, муаллиф тириклигида олти марта қайта нашр этилди ва нашрдан нашрга кенгайтириб, бойитиб борилди. Охири шундай миқёсга етдики, амалда ХIХ аср Америкасининг поэтик эпосига айланди. Davomini o'qish
Mirtemir domla xotirasiga bag’ishlov
30 май — Ўзбекистон халқ шоири, устоз Миртемир таваллуд топган кун
Устоз Миртемир ўзбекнинг ўзидек содда, жайдари ва донишманд эди. У кишининг ҳалимдек юмшоқ кўнгли, тўпорилиги ҳақида қалам аҳли орасида турли латифалар юрарди… Davomini o'qish
Ustoz Mirtemirga bag’ishlov & Naim Karimov. Mirtemir haqida & Xurshid Davron. Ustoz Mirtemirni eslab
30 май — Устоз Миртемир таваллуд топган кун
…Миртемир домла вафот этган, тўнғич ўғли Миржалол мусибатнинг залворли юкидан эзилиб юрган кунлар эди. Домланинг иниси Тўра ака Миржалолнинг ғамгин ҳолда юрганини кўриб, уни юпатишни истаганида бундай деган: – Даштда сўфитўрғай деган қуш бўлади. У ҳар баҳорда тўртта тухум қўйиб, бола очади. Полапонлардан бири булбул бўлиб, қолганлари оддий тўрғай бўлади. Ўша булбул – сенинг отанг! (Наим Каримовнинг «Тўрғай» асаридан) Davomini o'qish
Anna Axmatova. She’rlar. Xurshid Davron tarjimalari
Буюк рус шоираси Анна Ахматова мен беҳад севган шоиралардан биридир.Бундан қарайиб 35 йил аввал мен шоиранинг ўша пайтгача қатағон этилган шеърларидан айрим намуналарни ва «Марсия» («Реквием») достонини таржима қилган эдим ва улар «Саодат» журналида босилган эди. Davomini o'qish
Vitezslav Nezval. She’rlar
26 май — Таниқли чех шоири Витезслав Незвал туғилган кун
Машҳур чех шоири Витезслав Незвал ХХ аср шеъриятида салмоқли ўрин тутади. Унинг шеърлари жаҳоннинг кўплаб тилларига таржима қилинган. Нозим Ҳикмат, Иосиф Бродский каби таниқли шоирлар унга бағишланган шеърлар ёзишган. Davomini o'qish